Artykuły henrykowskie i pakta konwenta 1573
1. Artykuły henrykowskie - podstawa władzy w państwie, akt prawny niezmienny dla każdego kóla.
- Formą wyboru króla jest tylko wolna elekcja
- Panuje tolerancja religijna
- Decyzje o wojnie i zwołaniu pspolitego ruszenia podejmuje sejm
- Prawo do rokoszu (wypowiedzenia posłuszeństwa królowi)
- Bez zgody sejmu król nie może nakładać podatków
- Rada senatorów-rezydentów (po 16 z polski i z Litwy) pilnuje przestrzegana artykułów
- Artykuły gwarantują regularne zwoływanie sejmu
2. Pakta konwenta - zobowiązania króla wobec szlachty, inne dla każdego króla
Król Henryk Walezy:
- Zbuduje na własny koszt flotę na Bałtyku
- Ureguluje na własny koszt państwowe i prywatne długi Zygmunta Augusta
- Co roku wysyła szlachte za granice aby ją kształcić
- Co roku wpłaca do skarbu 40 tys. florenów
- Ożeni się z królowa Anna Jagiellonką
- Potwierdzi przywileje szlachty