Klasy czystości wód w Polsce
Zanieczyszczenie wód - rozumiane jest jako zmiana ich składu lub stanu, która czyni te wody mniej przydatnymi do jednego lub wszystkich celów, którym mogłaby służyć w swym stanie naturalnym. Zanieczyszczenie wód objawia się przekroczeniem w nich parametrów fizycznych, chemicznych i biologicznych.
Istnieje 57 wskaźników zanieczyszczeń śródlądowych wód powierzchniowych, według których klasyfikuje się wody w trzech klasach. Wskaźniki te określają ilość substancji mineralnych i organicznych. Najczęściej stosowane wskaźniki zanieczyszczeń to:
· Biochemiczne zapotrzebowanie tlenu
· Utlenialność
· Sucha pozostałość
· Zawiesiny
· Substancje rozpuszczone
· Chlorki
· Siarczany
· Sole amonowe
· Azot organiczny
· Azotany
· Azotyny
· Fosforany
· Barwa
· pH
· mikrozanieczyszczenia wód
Klasę czystości wód określa się po zbadaniu wszystkich, bądź większości wskaźników. Aby daną próbkę wody sklasyfikować jako woda o danej klasie czystości żaden ze wskaźników nie może być przekroczony.
Klasy czystości wód powierzchniowych
Rozporządzenie MOŚZN i L z 1991 roku ustala trzystopniową klasyfikację czystości śródlądowych wód powierzchniowych:
þ Klasa I - wody nadające się do zaopatrzenia ludności w wodę do picia i bytowania w nich w warunkach naturalnych ryb łososiowatych
þ Klasa II - wody, które nadają się do bytowania w nich w warunkach naturalnych innych ryb niż łososiowate, hodowli zwierząt gospodarskich oraz do celów rekreacyjnych;
þ Klasa III - wody nadające się do zaopatrzenia zakładów (jeżeli nie wymagają one wody I klasy), nawadniania terenów rolniczych i do upraw ogrodniczych.
þ Wody pozaklasowe - wody nie odpowiadające powyższym wymaganiom.
Stan czystości wód w Polsce
Polska zajmuje jedno z dalszych miejsc pod względem czystości wód w Europie. Jednakże obserwuje się poprawę jakości wód powierzchniowych na przestrzeni lat od 1992 do 1995 roku. Wyniki oceny miarodajnej wykazały, że zasięg wód nadmiernie zanieczyszczonych zmniejszył się na przestrzeni tych lat , co pokazuje tabela (w procentach) [PIOŚ1996].
Tabela 1: Porównanie stanu czystości wód dla lat 92-95 [PIOŚ1996]. Zasięg wód nadmiernie zanieczyszczonych [%]
Na ogólną ocenę jakości wód rzutuje nadal niekorzystny ( mimo niewielkiej poprawy w ciągu kilku ostatnich lat ) stan sanitarny polskich rzek. Według tej oceny wód I klasy czystości nie stwierdzono, do II klasy zaliczono 3,9% badanych wód ( 98 r. – 2,4%), do III klasy zaliczono 29,7% (98 r. – 26,6%), natomiast do wód pozaklasowych zakwalifikowano aż 66,4%.