Jadwiga Andegaweńska
Jadwiga Andegaweńska
Urodzona 3 października 1373, zmarła 17 lipca 1399 w Krakowie. 16 października 1384 stała się królem Polski (została koronowana na króla, jako że polskie prawo nie dawało królowej dziedzicznego tronu). Była księżną litewską z dynastii Andegawenów . Najmłodszą córką Ludwika Węgierskiego i Elżbiety Bośniaczki.
Przyszła polska monarchini lata swej młodości spędziła w stolicy Węgier, większość czasu poświęcając lekturze, nauce języków obcych, a także zainteresowaniom związanym z różnymi dziedzinami sztuki. Pomiędzy 1378 a 1379 rokiem Jadwiga przebywała na wie-deńskim dworze Habsburgów, gdzie została zaręczona z ośmioletnim księciem austriackim Wilhelmem. Śmierć ojca ( Ludwika Węgierskiego ) w 1382r. całkowicie odmieniła jej losy. Co prawda tron polski, zgodnie z przywilejem koszyckim, miał przypaść jednej z córek zmarłego, lecz żadna z nich nie osiągnęła stosownego wieku, by objąć władzę. W Polsce nastąpiło w tedy trwające dwa lata bezkrólewie. W tym czasie trwały walki o miejsce panującego, jednak po długich dyskusjach ustalono, że miejsce na krakowskim tronie zajmie Jadwiga.
16 października 1384 roku w katedrze wawelskiej niespełna dwunastoletnia dziew-czynka została koronowana przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Bodzantę na króla Polski. Młodziutka monarchini nie mogła oczywiście rządzić sama. Sprawy kraju wzięli w swoje ręce możni małopolscy. Ze względu na trudną sytuację polityczną w kraju oraz w obliczu wspólnego wroga – zakonu krzyżackiego- doszło do rozmów z księciem litewskim Jagiełłą. Ofiarowano mu rękę Jadwigi, która początkowo nie chętnie odnosiła się do pomysłu mał-żeństwa z dużo starszym od siebie mężczyzną. „Usilne i różnorodne zabiegi zarówno prałatów- czytamy u Długosza – jak i panów polskich, gorące ich prośby, w końcu bardzo rozsądne wytłumaczenia i wyjaśnienia, że ślub zawarty z księciem Austrii Wilhelmem w wieku niedojrzałym nie wiąże jej zupełnie, zmiękczyła królową Jadwigę tak, że unieważniwszy pierwotną umowę, zgodziła się wyjść za mąż za księcia litewskiego Jagiełłę nie dla dogodzenia żądzy i rozkoszom ciała, ale by zapewnić wzrost wiary chrześcijańskiej i pokój chrześcijan.”
Na mocy unii w Krewie Jagiełło przybył w 1386 roku do Krakowa i 18 lutego poślubił władczynię. W ten sposób Litwa przyjęła chrzest od Polski i przyłączyła się do naszego kraju. Powstało wielkie księstwo Polsko-Litewskie. Odtąd małżonkowie rządzili wspólnie, gdyż oboje nosili tytuły monarchów.
Rok później Jadwiga poprowadziła wyprawę mającą na celu ponowne przyłączenie do Polski Rusi Halickiej, wcielonej do państwa węgierskiego przez jej ojca. Przedsięwzięcie przyniosło wielki sukces.
Królowa, wykazując się talentem dyplomatycznym, brała także udział w trudnych per-traktacjach z Krzyżakami, dotyczących Pomorza Gdańskiego. Przede wszystkim sprawowała obowiązki pani wawelskiego dworu. Z upodobaniem wydawała uczty, przyjmowała dostojni-ków i dyplomatów, nie stroniła od męskich rozrywek, takich jak polowanie czy jazda konna. Utrzymywała strzelców oraz psiarnię.
Jadwiga przestrzegała zasad wiary, wiele czasu spędzając na modlitwie. „Ubogim, wdowom, przybyszom i pielgrzymom - pisze Jan Długosz – i wszelkim ludziom nieszczęśliwym i potrzebującym okazywała wspaniałomyślność, wielką rozrzutność, hojność. Nie można w niej było dostrzec śladu lekkomyślności, śladu gniewu i pychy, śladu zawiści.” Fundowała wiele nowych kościołów, wyposażając już istniejące klasztory. Opiekowała się szpitalami. W 1397 roku uzyskała zgodę papieża na utworzenie fakultetu teologii na Akademii Krakowskiej, którą również odnowiła i unowocześniła.
22 czerwca 1399 roku urodziła córkę Elżbietę Bonifację, która zmarła 13 lipca 1399 roku. Sama Jadwiga zmarła cztery dni później (17 lipca) na gorączkę połogową. W testamen-cie zapisała swój majątek Akademii Krakowskiej. Trwała pamięć o jej błogosławionym po-stępowaniu, dobroci i prawości. Już za życia otaczano ją czcią, po śmierci stała się jeszcze bardziej uwielbianą, podjęto próby kanonizowania, ale błogosławioną Kościoła katolickiego została dopiero w 1979 roku, a w 1999 roku papież Jan Paweł II ogłosił Jadwigę świętą Ko-ścioła katolickiego.
W mojej pracy zaprezentowałam Jadwigę Andegaweńską. Wybrałam tę postać, po-nieważ uważam, że była wielkim człowiekiem. Miała złote serce i była bardzo pomocna. Zawsze pobożna i pełna miłosierdzia. Jej działania zawsze miały na celu pomoc innym.
Bibliografia:
•T. Biber, A. i M. Leszczyńscy, „Tajemnice władców Polski”, wyd. PUBLICAT, Po-znań 2005
•J. Pilikowski, „Szkolny słownik historyczny”, wyd. Zielona Sowa, Kraków 2003
•http://pl.wikipedia.org/wiki/Jadwiga_Andegawe
•http://www.poland.gov.pl/Jadwiga,Andegawenska