Historia turystyki na świecie i w Polsce

Historia turystyki


Historia turystyki jest nierozłącznym elementem historii ludzkości. Ludzie przemieszczali się zawsze w poszukiwaniu pożywienia i miejsca zamieszkania jednak za początek turystyki uznaje się moment, gdy człowiek zaczął podróżować w celach poznawczych.

Historia turystyki na Świecie
Starożytność
Starożytni Egipcjanie podróżowali do miejsc kultu religijnego oraz w celu zobaczenia piramid. Pierwsze wędrówki o charakterze turystycznym, a nie handlowym datuje się na 4000 rok p.n.e.
Starożytni Grecy i Rzymianie podróżowali w celach handlowych, wojennych bądź z zamiarem uczestniczenia w igrzyskach i uroczystościach religijnych. Już w starożytności można zaobserwować początki przemysłu turystycznego, powstanie patronów - opiekujących się przyjezdnymi, sanatoriów, domów wczasowych, map drogowych i voucherów- dokumentów upoważniających do noclegów w zajazdach.

Średniowiecze
System feudalny i upadek wielu gospodarstw sprawiły, że w Średniowieczu nastąpił zastój w podróżowaniu. Podróżowali głównie kupcy i pielgrzymi do miejsc kultu religijnego "Grobu Świętego" oraz studenci na wyższe uczelnie do Włoch i Rzymu. Szczególnie popularne były uniwersytety w Padwie i Bolonii.

1271
wyprawa Marco Polo do Chin
1336
wyprawa Francesco Petrarki w Alpy Prowansalskie

Wielkie Odkrycia Geograficzne
Wiek XIV i XV to okres wielkich wypraw i wielkich dokonań. Od odkrycie Ameryki do opłynięcia globu przez Magellana. Dzięki tej wyprawie dowiedziono, że ziemia jest okrągła.

1492
wyprawa Krzysztofa Kolumba i odkrycie Ameryki

1498
podróż Vasco da Gama do Indii

1499 - 1500
wyprawy Amerigo Vespucciego do Ameryki
1519
podróż Ferdynanda Magellana dookoła świata

Wiek XVII i XVIII
Powstanie miejscowości leczniczych i typowo turystycznych, rozwój podróżowania do Ameryki, wypraw w wysokie góry oraz literatury podróżniczej.
1786
zdobycie przez Anglików Mont Blanc (4807 n.p.m.)


Wiek XIX i XX
Rozwój turystyki masowej nastąpił dzięki rozwojowi środków transportu, rozwojowi przemysłu i wzrostowi poziomu oświaty i świadomości społecznej. Rozwój lokomocji pociąga rozwój infrastruktury turystycznej w miejscowościach, do których przybywa coraz więcej turystów. Rozwój transportu morskiego sprawia, że do Europy przybywa coraz więcej turystów z Ameryki, a rozwój motoryzacji wpływa na rozbudowę dróg.

1841 otwarto pierwsze biuro turystyczne, THOMAS COOK
1857 powstaje pierwszy Brytyjski Klub Alpejski The Alpine Club


1861 w Norwegii powstaje organizacja "Poznaj swój kraj"

1862 powstaje Austriacki Klub Alpejski sterreichischer Alpenverein

1863 powstaje Szwajcarski Klub Alpejski Schweizer Alpenclub


1882 powstają pierwsze zrzeszenia hotelarzy w Szwajcarii

1886 powstają pierwsze zrzeszenia hotelarzy w Austrii

1888 przejście Fritjofa Nansena na nartach przez Grenlandię,
data uznawana za początek rozwoju narciarstwa

1901 w Nowej Zelandii powstaje pierwszy państwowy organ do spraw turystyki

1909 w Austrii powstaje referat turystyki

1924 budowa pierwszej autostrady we Włoszech

1934 powstaje Międzynarodowy Związek Oficjalnych Organizacji Turystycznych (UIOOPT)
1979 Zgromadzenie Ogólne Światowej Organizacji Turystyki (World Tourism Organisation) zdecydowało o ustanowieniu 27 sierpnia Światowym Dniem Turystyki rozpoczynając od 1980 roku.


Historia turystyki w Polsce
Średniowiecze
Podróżowanie w Polsce w średniowieczu i późniejszych okresach miało podobny charakter do podróży europejskich. Przemieszczali się głównie kupcy, pielgrzymi, arystokracja i studenci. Podróżowanie w tym okresie było drogie, mało wygodne i niebezpieczne.
Wiek XIX do 1918 r.
Na początku XIX wieku następuje popularyzacja polskich uzdrowisk w Krynicy, Szczawnicy, Iwoniczu i Busku Zdroju, a najczęściej odwiedzanymi miejscami są Zakopane, Kraków, Warszawa i Śląsk. Na rozwój turystyki w Polsce w początkowym okresie wpływ duży mieli Stanisław Staszic, Julian Ursyn Niemcewicz i Wincenty Pol. Popularyzatorem piękna Tatr był Tytus Chałubiński. Trzeba podkreślić, że w okresie zaborów wszelkie formy zorganizowanej działalności były ograniczane.

1805 Stanisław Staszic opisuje swoje przeżycia z wędrówek po Tatrach w książce p.t. "O ziemiorództwie gór dawnej sarmacji a później Polski"
1873 powstaje Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie z inicjatywy Feliksa Pławickiego, Tytusa Chałubińskiego, Adolfa Tetmajera i Józefa Stolarczyka
1874 powstaje pierwsze schronisko górskie w polskich górach nad Morskim Okiem
1876 powstaje schronisko w Dolinie Pięciu Stawów w Roztoce
1906 powstaje Polskie Towarzystwo Krajoznawcze. Założycielami są Aleksander Janowski i Aleksander Patka
1907 powstaje Zakopiański Oddział Narciarzy w Zakopanem rodzi się nowa gałąź turystyki - narciarstwo. Założycielami tej organizacji są m.in. Stanisław Barabasz, Mieczysław Karłowicz, Mariusz Zaruski.
1909 powstaje Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe. Jednym z powodów utworzenia TOPR była tragiczna śmierć pod lawiną Mieczysława Karłowicza
1913 w Poznaniu powstaje Poznańskie Towarzystwo Turystyczne.

Okres międzywojenny 1918 - 1939 r.
Pierwsza wojna światowa ograniczyła rozwój turystyki w Polsce. Po odzyskaniu niepodległości nastąpił rozwój różnego rodzaju organizacji turystycznych.

1919 powstaje Referat Turystyki przy Ministerstwie Robót Publicznych
1920 Towarzystwo Tatrzańskie zmienia nazwę na Polskie Towarzystwo Tatrzańskie z siedzibą w Krakowie
1923 powstaje we Lwowie Biuro Podróży "ORBIS"
1929 powstają Polskie Linie Lotnicze LOT z połączenia przedsiębiorstw Aerolot i Aero.
1937 powstaje Spółdzielnia Turystyczno - Wypoczynkowa GROMADA. Powstanie tego biura wyrażało ówczesne tendencje do tworzenia biur klasowych np. chłopskich.

1945 - 1989 r.
Po Drugiej Wojnie Światowej nastąpiło zahamowanie rozwoju ruchu turystycznego, promowane były tylko niektóre jego formy - głównie turystyka masowa. Ówczesne władze ograniczały ruch międzynarodowy, czy chociażby wyjazdy nad morze. Preferowana była turystyka zdrowotna i walory kulturalne turystyki.

1949 zostaje utworzona organizacja "Fundusz Wczasów Pracowniczych"
1950 przy Ministerstwie Komunikacji zostaje powołana Rada Turystyki
1952 zostaje powołany Komitet dla Spraw Turystyki.
1956 dopiero po roku 1956 reaktywowano działalność innych biur poza "Orbisem", m.in.: "SportsTourist", "Gromada", "Juventur", i innych.
1960 powołany zostaje Główny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki



1989 -....
Wraz z upadkiem starego systemu nastąpił szybki rozwój przemysłu turystycznego w Polsce. W początkowej fazie towarzyszyło temu wiele burzliwych zmian, powstało kilka tysięcy biur, które musiały wkrótce zlikwidować działalność, gdyż nie spełniały wymogów.
1990 zostaje zarejestrowana Polska Izba Turystyki (PIT) reprezentująca interesy swoich członków w zakresie ich działalności w dziedzinie turystyki.
1991 TOPR zostaje przywrócone pod stara nazwą
1997 rozpoczęto I etap wdrażania Programu rozwoju krajowego produktu turystycznego, przy pomocy ekspertów UE, obejmujący tworzenie i promocję wyselekcjonowanych produktów markowych z 5 obszarów (turystyka biznesowa, miejska i kulturowa, wiejska, kwalifikowana, przygraniczna i tranzytowa) oraz restrukturyzację zarządzania turystyką.

uchwalenie przez Sejm 29.09.1997 r. ustawy o usługach turystycznych, w pełni zgodnej z prawem Wspólnoty Europejskiej. Ustawa określa warunki świadczenia, przez przedsiębiorców krajowych i zagranicznych, usług turystycznych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także za granicą, jeżeli umowy z klientami o świadczenie tych usług zawierane są na terytorium Rzeczypospolitej
1999 7 maja zostaje powołana Polska Organizacja Turystyczna, która rozpoczyna działalność z dniem 1 stycznia 2000. Jej głównym celem jest promocja Polski jako, kraju atrakcyjnego turystycznie, zapewnianie funkcjonowania i rozwijania polskiego systemu informacji turystycznej w kraju i na świecie, inicjowanie, opiniowanie i wspomaganie planów rozwoju i modernizacji infrastruktury turystycznej.
2003 powstała organizacja: „Polska Organizacja Turystyki”, która koordynuje działania w zakresie turystyki samorządowej i tak zwanego przemysłu turystycznego.