Charakterystyka Tartuffe "Świętoszek"

Tytułowy bohater książki pt. „Świętoszek” autorstwa Moliera, jest doskonałym przykładem wcielenia hipokryzji, obłudy i egoizmu. Dzieło to we wspaniały sposób przedstawia nam charakter i zachowanie Tartuffe’a.

O wyglądzie głównego bohatera wiemy mało, lecz możemy stwierdzić, że nie zaliczał się do osób przystojnych. Był szczupłym i bladym mężczyzną, w średnim wieku pochodzącym ze zwykłej, nieszlacheckiej rodziny. Świadczą o tym wypowiedziane ironicznie słowa przez pokojówkę Marianny - Dorynę:
„Jest szlachetnego rodu, rozumny, przystojny,
Twarz ma pulchną, rumianą i uszy czerwone”

Świętoszek jest postacią na pozór o łagodnym, wrażliwym wręcz niebiańskim usposobieniu, w które bardzo łatwo można uwierzyć. Jednak poznawszy dokładniej jego charakter, można zrozumieć fałsz i jego prawdziwe, wrogie nastawienie. Ukrycie przez Tartuffe’a jego prawdziwego usposobienia pokazuje następujący cytat:
Pani Pernelle
„Że człowiek ten od niebios jest tutaj zesłany”

Tytułowy bohater niejednokrotnie odznaczał się sprytem i umiejętnością radzenia sobie w każdej sprawie. Potrafił zawsze znaleźć wyjście z sytuacji, albo jakąś wymówkę. Pokazał to między innymi wtedy, gdy Damis odkrył jego prawdziwą twarz przed Orgonem, ale mimo to umiał sytuację obrócić na swoją korzyść. Umiał bardzo dobrze manipulować ludźmi, czego przykładam jest Pani Pernelle, która do końca nie mogła uwierzyć w prawdziwe oblicze Świętoszka. Słowami podsumowującymi niezwykle przebiegły umysł hipokryty, jest wypowiedź Pana Zgody przedstawiającego Orgonowi chytry i bezczelny nakaz swego pana, który podstępem przejął majątek Ojca Marianny.
Pan Zgoda
„Nakaz, abyś odpuścił, ty i wszyscy twoi,
Ten dom, również byś meble uprzątnął z pokoi
Bezzwłocznie, gdyż go zająć chce właściciel prawy”

Tartuffe był chytrym, obłudnym i egoistycznym mężczyzną. Bardzo często widzimy jego fałszywą manifestację pobożności, która przyciągała jego zwolenników. Pokazując swą nieprawdziwą miłość do Boga oraz bliźniego był stawiany, jako wzór do naśladowania. Wykorzystując swą inteligencję i bezwzględny charakter, potrafił przeinaczyć każdą sytuację. Cechę tą możemy zauważyć w sytuacji, kiedy Świętoszek obwinia się i wyzywa siebie, po odkryciu przez Damisa prawdy o jego stosunku do Elmiry. Poniższy cytat pokazuje fałszywą troskę hipokryty o bliźniego i kwintesencję jego obłudy, kiedy to Orgon chce ukarać i wygonić z domu swego syna.
Tartuffe
„Na miłość Boga błagam, nie unoś się, bracie!
Wolę najsroższe męki znosić życie całe,
Niżby jego spotkało choć draśnięcie małe.”

Pod koniec książki widzimy w pełni ukazane oblicze Świętoszka mówiącego o naiwności i głupocie Orgona. Świadczy to o jego płytkim postrzeganiu bliźnich, jak również o jego umiejętnościach manipulacji. Następujący cytat w całości oddaje powyższe cechy.
Tartuffe
„Wszak to człowiek stworzony, by go za nos wodzić;
Toż on przyjaźni naszej sam pragnie najszczerzej
I sprawiłem, że choćby widział, nie uwierzy.”

W mojej opinii Tartuffe jest doskonałym przykładem człowieka przebiegłego, chytrego i egoistycznego. Był w takim stopniu uparty, by spełnić własne zachcianki, że mógł się posłużyć wszystkimi metodami, nie zważając na ich moralność czy etykę. Jest on również moim zdaniem odbiciem coraz szerszego grona ludzi upodobniających się do niego. Coraz częstsze przypadki hipokryzji i bezwzględności na wzór Świętoszka możemy niestety zauważyć w życiu codziennym.