Walory turystyczne Włoch

Włochy należą do państw o najstarszych tradycjach turystycznych. Już w XVIII w. kraj ten odwiedzany był przez tysiące podróżników i badaczy. Do Włoch przybywa rocznie około 50-60 milionów turystów zagranicznych. Propozycja turystyczna Włoch jest szczególnie różnorodna, kraj ten przy tym posiada największą w Europie bazę noclegową.

Piemont i Lombardia na północnym zachodzie stanowią najmniej włoską część kraju, a Turyn i Mediolan są największymi i najbogatszymi miastami włoskimi. Południowe krańce tych regionów (szczególnie Lombardia) są płaskie i nieciekawe, ale obecność gór na północy nadaje krajobrazowi bardziej wyrazisty charakter.

Królują tam narciarstwo i turystyka piesza, a otoczone górami jeziora Lombardii są popularnym regionem turystycznym. Liguria, mały region nadbrzeżny na południe od Piemontu, znana jest od dawna jako "włoska Riviera" i przez większość sezonu letniego pełna jest spragnionych słońca plażowiczów. Mimo to Liguria stanowi piękny odcinek wybrzeża, a jej stolica, Genua, jest ruchliwym, posiadającym długą tradycję morskim portem.

Większość najpiękniejszych gór położona jest w dwóch małych regionach. Na północno-zachodnim krańcu Włoch znajduje się otoczony najwyższymi szczytami Alp (Matterhorn i Mont Blanc), mały, dwujęzyczny region Valle d Aosta, gdzie mieszczą się jedne z najpopularniejszych ośrodków narciarskich.

Trydent-Górna Adyga na wschodzie jest drugim dwujęzycznym regionem, który im bliżej granicy państwa, tym bardziej przypomina Tyrol. Zaczyna się tu łańcuch górski Dolomitów, kryjący największy park narodowy we Włoszech, Stelvio, ze wspaniałymi krajobrazami. Dolomity ciągną się także wzdłuż północno-wschodnich regionów Wenecji, chociaż tam uwagę turystów przyciąga oczywiście sama Wenecja. Wyjątkowe miasto, cieszące się wielką, wcale nieprzesadzoną sławą, co wszakże oznacza, że nie ma tam szans na samotność. Jeżeli ktoś nie lubi tłumów, może zwiedzić wiele historycznych miast położonych w pobliżu Wenecji. Werona, Padwa i Vicenza są interesujące same w sobie, choć nieco przyćmione bogactwem sąsiada.

Na południe od Wenecji rozciąga się Emilia-Romania. Region ten znalazł się w centrum powojennego rozwoju przemysłowego Włoch i dlatego stopa życiowa jest tu taka sama, jak w Piemoncie oraz Lombardii, ale - co dziwne - był on do niedawna także jednym z głównych ośrodków partii komunistycznej. Tutejsze wybrzeże jest bardzo popularne wśród Włochów, szczególnie Rimini - znana, choć mało wytworna miejscowość letniskowa. Lepiej więc ominąć tutejsze plaże i zwiedzić prastare budowle Rawenny, Ferrary i Parmy. Natomiast stolica regionu, Bolonia, to jeden z najruchliwszych i zarazem najmniej docenionych przez turystów miast.

Na południu Włoch warto odwiedzić Kampanię - piękną, choć nieco surową - warto sprawdzić, czy rację mieli starożytni Rzymianie, nazywając ją szczęśliwą krainą.

Turyści, którzy już zobaczą Neapol, i wbrew słynnemu, ogólnie znanemu powiedzeniu, w pełni zdrowia i energii ruszą do Pompejów czy Herkulanum, przeżyją niezwykłe spotkanie z zastygłą po wybuchu Wezuwiusza historią.
Równie niezwykłym przeżyciem okaże się wyprawa na największą wyspę Morza Śródziemnego. Emocje między Scyllą a Charybdą, przed którymi drżeli dawni żeglarze, gwarantowane.

Sycylia to m.in. wspaniałe Palermo z barokowymi kościołami oraz gęstwiną średniowiecznych uliczek i targów, Syrakuzy - niegdyś najważniejsze miasto świata greckiego, a także gwarne kurorty i modne kąpieliska.

W poszukiwaniu spokojnych i czystych plaż najlepiej wybrać się na Sardynię: nie brakuje na niej również niewielkich uroczych miasteczek, gdzie nietrudno odnaleźć ślady dawnej kultury, która przetrwała głównie dzięki licznym festiwalom i widowiskowym świętom religijnym oraz tradycjom kulinarnym.




Regiony turystyczne



Alpy Orobie

Alpy Orobie-Aply Włoskie (Lombardia) stanowią część Alp Wysokich rozciągających się szerokim pasmem ok. 50 km na północ od Bergamo, z najwyższym szczytem Pico di Coca 3052 m n.p.m. Sezon narciarski trwa tutaj od grudnia do kwietnia. Najbardziej znanymi stacjami tego regionu są Presolana, Monte Pora, Colere, Valcanale, Borno - wszystkie położone niedaleko malowniczej kotliny Presolana. Do dyspozycji narciarzy są tu wyciągi kabinowe, krzesełkowe i orczykowe. Łącznie 120 km tras zjazdowych: czarnych, czerwonych i niebieskich. Dolne stacje narciarskie położone są na wys. 1200 m n.p.m. a górne 2300 m n.p.m.

Castione dell Presolana, Bratto, Passo della Presolana to ulubione miejsca czynnego wypoczynku całych rodzin. Łatwy dojazd oraz doskonałe warunki, które stwarzają dla dzieci i początkujących to nie wszystkie zalety tych najbardziej klasycznych i czarujących stacji narciarskich. Miejscowości te w swych ofertach posiadają również trasy zjazdowe przeznaczone do doskonalenia technik narciarskich. Możliwość dośnieżania, jak i zjazd automatycznym pomiarem czasu to dodatkowe walory tych miejsc.



Alta Valtellina

Region narciarski Alta Valtellina obejmujący Bormio, Isolaccie, Livigno, Aprica i Santa Catarina, składa się a kilku dolin, które ciągną się przechodząc jedna w drugą od Valfurva przez Bormio Valdidentro, aż po Livigno.

Livignio - centrum sportów zimowych położone w wysokogórskiej dolinie. Jest to także strefa bezcłowa. Miejscowość oferuje tereny narciarskie do 2800 m, 3 kolejki kabinowe, 11 wyciągów krzesełkowych, 18 wyciągów orczykowych oraz ok. 110 km tras zjazdowych.

Miejscowość Bormio leży w przepięknej na wysokości 1225 m n.p.m., w sercu Alp włoskich, u podnóża góry Vallecta (3148 m n.p.m.), niedaleko od granicy szwajcarskiej i austriackiej.
Bormio stanowi atrakcję nie tylko narciarską. Samo miasto jest pełne zabytków architektonicznych i do tego ma najbardziej gorące źródła (do 41 st. C) wód leczniczych w całych Alpach.
Poniżej centrum narciarskiego Bormio leży zabytkowe miasteczko Bormio, pełne śladów bogatej historii.

Jej świadectwem są średniowieczne kościoły, pałace i wieże. Przy centralnej ulicy Via Roma znajduje się wiele stylowych sklepików, kawiarenek i restauracji z lombardzką kuchnią

Poniżej centrum narciarskiego Bormio leży miasteczko Bormio pełne śladów swej dawnej historii, której świadectwem są zachowane do dziś pałace, romantyczne dziedzińce, wieże i kościoły. Nie można nie odbyć spaceru po jego centralnej ulicy Via Roma i nie zajrzeć do jednego z wielu stylowych sklepików.

Ponadto wolny czas można spędzić na jednym z basenów w Bormio i na lodowisku (Bormio, S.Caterina i Valdidentro-Isolaccia) a także w licznych restauracjach i dyskotekach.



Cortina d'Ampezzo

Jeden z najbardziej renomowanych kurortów narciarskich na świecie, organizator Igrzysk Olimpijskich w 1956 r., znajduje się na wys. 1224 m n.p.m., na wschód od Bolzano i na północ od Wenecji (ok. 130 km).

Cortina składa się z kilku osiedli, rozrzuconych w rozległej dolinie, którą otaczają górskie łąki i lasy. Dolinę zamykają od północy skalne masywy Pomagagnon i Monte Cristallo, a od południa Monte Pelmo.

Na wschodzie piętrzą się szczyty Sorapis i Antelao, a na zachodzie - tworzące skalną barierę - trzy wierzchołki grupy Tofane. Z każdej strony Valle d'Ampezzo zainstalowane są wyciągi narciarskie, którymi można wyjechać na wysokość prawie 3 tysięcy metrów nad poziom morza, np. na Tofanę, skąd biegnie trasa zjazdowa alpejskiego Pucharu Świata.

Cortinę d'Ampezzo poleca się przede wszystkim amatorom stromych stoków, z dobrą kondycją i zasobnymi portfelami. Sezon zimowy trwa tam od grudnia do kwietnia. Na wysokości powyżej 3 tys. metrów śnieg leży do wczesnego lata.



Dolomity

Superski Dolomiti to tereny narciarskie o łącznej długości 1180 km w wyjątkowo pięknej oprawie i za sprawą jednego karnetu. Wspaniałą scenerię doskonale przygotowanych terenów narciarskich tworzą prawie wszystkie doliny, przełęcze i szczyty Dolomitów z Passo Rolle w rejonie przepięknego miasteczka San Martino di Castrozza, które oferuje po nartach liczne atrakcje: bary, puby, pizzerie, dyskoteki. Tereny narciarskie to również pobliskie Passo Rollo z równie przepięknymi krajobrazami. Na terenie prowincji Veneto, bardziej na północ leży bardzo znana w Polsce miejscowość Cortina d’ Ampezzo. Jest ona jedną z najliczniej odwiedzanych włoskich kurortów zimowych. Po nartach kusi spacer po wąskich uliczkach historycznego centrum. Otaczają tą miejscowość majestatyczne szczyty Tofane czy Cristallo.



San Martino di Castrozza

Jest to renomowany ośrodek narciarski usytuowany w północno - wschodniej częśc i regionu Trentino, u stóp majestatycznego pasma górskiego Pale di San Martino. Otoczony jest Parkiem Naturalnym Paneveggio.
Wraz z odległym o 9 km Passo Rolle (1984 m n.p.m.) jest wymarzonym rejonem dla miłośników narciarstwa. Dodatkową jego atrakcją jest to, że należy do systemu "Dolomiti Superski". Nad przełęczą Passo di Rolle wznoszą się szczyty: Cimone della Pala (3186 m n.p.m.), zwany Matterhornem Dolomitów oraz Cima Vezzana (3192 m n.p.m.), które stanowią wyzwanie dla alpinistów.

Na południe od San Martino rozciąga się malownicza dolina Val Cimon, w której znajduje się miejscowość Fiera di Orimiero z XV-wiecznym kościołem ze wspaniałymi freskami i campanilą (wolno stojącą dzwonnicą). Po nartach warto się tam wybrać, a przy okazji zobaczyć ruiny średniowiecznego zamku.

San Martino di Castrozza jest ośrodkiem narciarskim o międzynarodowej sławie, jego unikalny charakter i otaczająca sceneria prawdziwie zapiera dech w piersiach. Uzupełnieniem oferty narciarskiej są dobrze zagospodarowane obiekty sportowe.

Na amatorów pieszych wędrówek czekają malownicze zimowe szlaki. Warto się też wybrać w kierunku południowym w rejon pięknej doliny Val Cimon i zwiedzić tam miejscowość Fiera di Primiero (13 km).



Val Di Fassa

Bardzo urokliwa dolina, gdyż widać z niej wszystkie ważniejsze szczyty Dolomitów: ogromną bryłę Gruppo di Sella, skalne iglice masywu Cantinaccio i Sasso Lunga nad przełęczami Sella i Pardoi oraz, od wschodu, olbrzymi mur Civetta i poszarpane wierzchołki Gruppo delle Pale.

Z Campitello, miejscowości położonej na wysokości 1440 m n.p.m., można wjechać kolejką linową na słynną trasę Sella Ronda, którą nawet doświadczeni alpejczycy pokonują w kilka godzin. Okrąża ona Gruppo di Sella i składa się ze zjazdów i podjazdów (oczywiście wyciągami), dając możliwość podziwiania przepięknych widoków. Trasa wiodąca przez siodło Sasso Lungo (wjazd kolejką gondolową z przełęczy Sella) przeznaczona jest dla naprawdę wytrawnych narciarzy, gdyż prowadzi wąską i zwykle oblodzoną rynną.

U wlotu doliny Val di Fassa, w miejscowości Moena, jest dolna stacja kolejki kabinowej do Alpe Lusia, skąd można zjechać do Bellamonte, terenów narciarskich będących już w sąsiedniej dolinie, jak również przerzucić się na bardzo atrakcyjne trasy przy przełęczy San Pellegrino.



Val Di Fiemme

Dolina w Dolomitach rozciąga się między masywem Lagorai a Latemar, wzdłuż rzek i Aviso. W dolinie tej powyżej 1000 m n.p.m. znajdują się takie miejscowości, jak Cavalese i Predazzo. Między nimi rozciągają się ogromne tereny narciarskie o osobliwym uroku. Wokół doliny widać całą koronę szczytów pasma Dolomitów. Wspaniałe widoki roztaczają się na masyw Latemar po lewej stronie doliny i na pasmo Lagorai po prawej. W głębi doliny, przy dobrej widoczności, podziwiać możemy szczyty Pale di San Martino. Val di Fiemme usytuowana jest w północno-wschodniej części regionu Trentino, na wschód od linii łączącej Trydent i Bolzano.

Ta malownicza dolina rozciąga się na przestrzeni 35 km, od północnego-wschodu przechodzi w Val di Fassa, zaś od południowego-zachodu w Val di Cembra, otoczona jest łańcuchami górskimi Lagorai i Latemar oraz Pale di San Martino. Obok słynnych ośrodków narciarskich Cavalese (1000 m.n.p.m.), Pampeago (1757 m.n.p.m), Predazzo (1018 m.n.p.m.) i Bellamonte (1372 m.n.p.m.), dolina usiana jest maleńkimi i urokliwymi miasteczkami jak Capriana, Molina, Castello, Carano, Tesero, Ziano oferującymi wspaniały wypoczynek w swych zacisznych hotelach i apartamentach.

W Cavalese, miejscowości znajdującej się na wysokości 1000 m n.p.m., tereny narciarskie skoncentrowane są na Alpe Cermis. Jest tam przygotowanych 25 km tras zjazdowych, z których 15 km należy ocenić jako łatwe, 5 km jako średnie i 5 km jako trudne. Predazzo, miejscowość położona na wysokości 1018 m n.p.m., w ostatnich kilku latach zyskała wiele w wyniku rozbudowy infrastruktury narciarskiej i dzięki połączeniu z narciarskim centrum w Latemar. Stworzono system wyciągów, pozwalających narciarzom przerzucać się z San Floriano w dolinie Val dEga na sam koniec Val di Fiemme.



Val Di Sole

To znaczy "Dolina Słońca". Jest jedną z najpiękniejszych dolin w zachodniej części Dolomitów. Tutaj znajduje się dolina Madonna Campiglio i Tonale. Rozciąga się ona od północnych krańców jeziora Santa Giustina do przełęczy Passo Tonale na wysokości 1882 m n.p.m.

Prawdziwy boom narciarski rozpoczął się w tej dolinie przed kilkunastu laty, gdy zaczęto budować tzw. stacje narciarskie "z probówki". Ogołocono z drzew przydatne do zjazdów stoki i w ten sposób powstały dwie stacje narciarskie: Marilleva 900 i Marilleva 1400. Cyfry oznaczają ich wysokość nad poziomem morza. Na miłośników aktywnego wypoczynku w Folgaridzie, Mezzano i Pejo czeka wiele atrakcji. Mają do swojej dyspozycji kompleksy sportowe z siłowniami, salami gier, kortami tenisowymi i krytymi basenami. Ponadto można z instruktorami próbować wspinaczki skałkowej lub w lodzie, a także wybrać się na pasjonującą wędrówkę po najpiękniejszych szlakach górskich.

Val di Sole jest również bardzo atrakcyjna dla narciarzy biegowych. Między miejscowościami Dimaro i Mezzana wytyczono kilkadziesiąt kilometrów bardzo urozmaiconych tras, biegnących wzdłuż rzeki Noce oraz wokół starej wioski Cogolo. Val di Sole rozciąga się na wysokości od 682 m do 2585 m n.p.m. Tereny narciarskie zaczynają się już od wysokości 900 m, a wyciągi wywożą narciarzy na wysokość 2585 m n.p.m., skąd prowadzi w dół 38 km tras zjazdowych, z których tylko 7 km należy do trudnych i niebezpiecznych.



Val Gardena

Leżą tutaj 3 znane miejscowości narciarskie: Ortisei, St. Christina i Selva Gardena . Ortisei (1236 m) to idealne miejsce dla narciarzy.

Na bardziej wprawnych narciarzy czekają tereny narciarskie Seceda lub wyciągi w St. Christina i Selva Gardena.

Selva Gardena(1563 m) to możliwość korzystania z ponad 100 kolejek i jazda na terenach narciarskich Val Badia i Val di Fassa. Niewątpliwą atrakcją – zwłaszcza na przełomie zimy i wiosny – jest trasa zjazdowa na kultowym lodowcu Marmolada o długości 13 km.

Spędzając urlop w Dolomitach nie wolno pominąć Sella Ronda – przepięknej widokowo trasy prowadzącej wokół szczytów Gruppo Sella, którą pokonać można w 2 kierunkach i na której przejechanie (podciąganie się na wyciągach i zjeżdżanie trasami zjazdowymi) trzeba poświęcić prawie cały dzień.



Jezioro Garda

Jezioro Garda jest największym włoskim jeziorem. Jego południowa, szeroka część, bez znacznych wzniesień ma wielkie podobieństwo do morza, natomiast północna, otoczona stromymi skałami przypomina fiord. Ze swoim śródziemnomorskim klimatem, różnorodną roślinnością, charakterystycznymi miejscowościami z pięknymi willami, profesjonalną i przyjazną obsługą, jezioro Garda jest ulubionym celem wypoczynku wielu tysięcy turystów z całego świata.

Urzekające piękno błękitu jeziora, zieleń drzewek oliwnych, winogron, gajów cytrusowych, zachodów słońca, które nad starymi zamkami warownymi, miasteczkami i wioskami stwarzają romantyczny niepowtarzalny nastrój, powoduje, że spędzone tu chwile pozostają długo w pamięci. Wokół jeziora jest mnóstwo przepięknych miejscowości godnych zwiedzenia.



Kalabria

Kalabria jest najdalej na południe wysuniętym skrawkiem Półwyspu Apenińskiego. Pasmo apenińskie, które osiągnęło tu krańcowe odgałęzienie, zajmuje prawie całkowicie terytorium Kalabrii, pozostawiając przestrzeń tylko niewielkim równinom (równiny Sibari, Sant’Eufemia i Rosarno oraz Gioia) oraz przepięknemu, bardzo różnorodnemu wybrzeżu, otoczonemu morzem o nieskazitelnie czystych wodach.

Kalabria jest regionem dopiero odkrywanym dla turystki. Wspaniały klimat, piękne krajobrazy z bujną, śródziemnomorską roślinnością, stromo opadające ku Morzu Tyrreńskiemu góry, plaże w skalistych zatokach, malownicze miasteczka stwarzają niepowtarzalną atmosferę dla wszystkich szukających wypoczynku z dala od zatłoczonych, hałaśliwych ośrodków turystycznych.

Wybrzeże Kalabrii oferuje wszystkie rodzaje plaż: piaszczyste, drobnokamieniste, a także ciemne, wulkaniczne powstałe w wyniku działalności aktywnego wulkanu Stromboli.


Miejsca, które warto zobaczyć będąc w Kalabrii:

Reggio di Calabria - jest najbardziej zaludnionym miastem regionu, położone prawie na krańcu Półwyspu, dokładnie naprzeciw Sycylii. Reggio znane jest ze swej promenady- Lungomare, z której roztaczają się fascynujące widoki. Główna atrakcja miasta jest Muzeum Narodowe.

Cosenza - miasto położone w północnej części regionu, najbardziej charakterystycznym zabytkiem miasta jest katedra wzniesiona w XII w, w stylu romańskim przybrała gotyckie formy cysterskie, do dziś jeszcze widoczne w pięknej fasadzie z ostrołukowym portalem, piękną rozetą i małymi rozetkami. W jej wnętrzu, do wysoko cenionych należą: grób Izabelli Aragońskiej, żony Filipa III króla Francji, wczesnochrześcijański sarkofag ze sceną przedstawiającą polowanie Melagra, oraz drewniany krucyfiks –z XV wieku.

Locri Epizefiri - nazywane kwitnącym miastem Wielkiej Grecji, w którym, jak mów i legenda, w 660 roku p.n.e. Zaleukos pierwszy w świecie greckim kodeks praw pisanych. Zostały tutaj także wydobyte na światło dzienne resztki po świątyniach, megalitycznych murach oraz po teatrze, sięgającym epoki rzymskiej tego antycznego miasta, znanego w basenie Morza Śródziemnego ze swoich koni.

Narodowy Park Kalabrii - zajmuje środkową część terytorium regionu, ożywioną wierzchołkami rozległego płaskowyżu. Cechą charakterystyczną parku jest roślinność typowa dla średnich partii Gór Apenińskich, z przewagą sosen, buków i jodeł w wyższych partiach, dębów i kasztanów w niższych. Spośród fauny analogicznie do innych parków kalabryjskich, bardzo popularny jest przede wszystkim wilk apeniński, orzeł oraz dzik, aczkolwiek został on wprowadzony przez człowieka.

Park Narodowy Aspromonte - zajmuje najdalej na południe wysunięty skrawek łańcucha Apeninów, ma podobną roślinność, chociaż w średnich partiach przeważa dąb wiecznie zielony natomiast w tych niższych, bliskość morza umożliwia występowanie flory typowo śródziemnomorskiej, a nawet pewnej specyficznej odmiany paproci tropikalnej.


Park Narodowy Pollino - nazwę swą wziął od potężnego dolomitowego masywu wapiennego, którego wysokość dochodzi do 2248 metrów, a który wraz z pobliskimi szczytami Serra Dolcedorme (2267 m n.p.m.) i Serra del Prete (2161 m n.p.m.) tworzy obszar z najwyższymi górami kalabryjskimi; na stokach tych gór, w wyższych partiach, można jeszcze spotkać bardzo rzadkie egzemplarze malowniczej sosny opancerzonej.

Scylla - o kilka kilometrów od mitycznej Scilla (Scylla) położonej niedaleko Reggio di Calabria, znajduje się urwisko skalne, gdzie zamieszkiwała mitologiczna Chybryda. Przeprawa przez to miejsce wywoływała ogrom na trwogę wśród antycznych nawigatorów, jak głosi legenda Ulissesa.

Stilo - niedaleko wybrzeża Morza Jońskiego leży antyczna osada, nad którą górują ruiny średniowiecznego zamku. O wielkiej przeszłości bizantyjskiej tej miejscowości świadczy odizolowany, cenny kościółek bizantyjski z X wieku, o pięknym położeniu w krajobrazie, znany pod nazwa la Catttolica.

Tropea - jest ważną miejscowością nadmorską prowincji - cenione uzdrowisko i dawna osada średniowieczna, która wznosi się na szczycie urwiska skalnego wpadającego do Morza Tyrreńskiego. Znacząca, w centrum miasteczka, jest Cattedrale (katedra), ufundowana przez Normanów, odbudowana 1163 r, a następnie wielokrotnie przebudowywana.



Kampania

Górzysto-wyżynny region w południowych Włoszech nad Morzem Tyrreńskim, ze stolicą w Neapolu. Wspaniały klimat, krajobrazy ze śródziemnomorską roślinnością, stromo opadające ku morzu góry to najważniejsze zalety tej części Italii.

Kampania to również kraina pizzy i spaghetti, słońca, muzyki, sympatycznych ludzi, cytrusów i turystyki.

Słynne kurorty – Sorrento, Amalfi i Salerno, opiewane przez pisarzy wyspy – Capri i Ischia oraz bogate stacje archeologiczne – Pompeje, Herkulanum i Paestum przyciągają turystów pragnących połączyć wakacyjny wypoczynek z poznaniem fascynującej historii i kultury Kampanii. Uroku dodaje widok majestatycznego Wezuwiusza.


Wyspy Kampanii:

Capri - tak nazwał Homer piękną wyspę położoną nieopodal Sorrento we Włoszech. Wyspa nie jest wielka, jej obwód wynosi zaledwie 17 km. Zbudowana jest ze skał wapiennych, ostro wynurzających się z morza Tyrreńskiego. Uroku tej wyspy nie da się przecenić, obfituje tu wspaniała, śródziemnomorska roślinność. Wiele kwiatów i zieleni nadaje temu skrawkowi lądu niepowtarzalny koloryt.

Ischia - największa wyspa w Zatoce Neapolitańskiej, pochodzenia wulkanicznego. Na jej malowniczych brzegach znajduje się wiele miejscowości wypoczynkowych, z których najbardziej znane to: Forio, Ischia, Lacco Ameno, Casamicciola. Łagodny, śródziemnomorski klimat wyspy stwarza doskonałe warunki do wypoczynku i kąpieli morskich. Wody i błota termalne skutecznie leczą choroby reumatyczne, ginekologiczne, dermatologiczne i laryngologiczne.



Półwysep Gargano

Gargano to malowniczy półwysep położony w południowo wschodnich Włoszech, które dzięki wysokim temperaturom, gwarantowanej pogodzie i krystalicznie czystej wodzie zupełnie różnią się Włoch północnych.

Na przepiękny krajobraz Gargano składają się szerokie plaże, małe zatoczki, legendarne groty, mityczna wyspa Tremiti oraz leśny rezerwat Foresta Umbra. Marina di Lesina to raj dla zwolenników spokojnego wypoczynku. Marina di Lesina jest częścią Narodowego Parku Półwyspu Gargano.



Wybrzeże Liguryjskie

Charakterystyką regionu Ligurii jest morze i góry, które w nim się zanurzają, nie pozostawiając prawie miejsca dla wybrzeża, co ukształtowało na zawsze osobliwy charakter mieszkańców tego regionu, swoistość jego historii i kuchni, jednej z najbardziej wyrafinowanych we Włoszech.

Góry, które charakteryzują ten region, należą do dwóch różnych systemów orograficznych Półwyspu włoskiego: Alpy oraz Apeniny które biorą swój początek właśnie w Ligurii. W okręgu Savona, położonym bliżej Genui, znajduje się wiele miast i miejscowości morskich, w których zachowały się zabytki sztuki, świadczące o ich wspaniałej przeszłości.
Należy wymienić tu miasto Albenga, gdzie zachowały się wspaniałe budowle średniowieczne, oraz piękna Cattedrale (bazylika), z cennymi rzeźbami romańskimi, zdobiącymi fasadę: Battistero (baptysterium) z końca okresu rzymskiego, które jest najważniejszą budową przedchrześcijańską w Ligurii. Wewnątrz zachowały się resztki chrzcielnicy. Duże znaczenie historyczno-artystyczne posiada klasztor benedyktyński S. Fruttuoso w Capodimonte.





Sardynia

Oddalona jest o 200 kilometrów od Półwyspu Apenińskiego i ledwie 14 km od francuskiej Korsyki. Słynie z niepowtarzalnych krajobrazów, czystej, przejrzystej wody, uroczych zatoczek, smacznej kuchni, a przede wszystkim piaszczystych plaż. Znawcy uważają je za najwspanialsze w tej części Europy.

Na przestrzeni swych długich dziejów wyspa była najeżdżana i kolonizowana przez Greków i Fenicjan, przez Rzym, Pizę, Genuę i Hiszpanię. W rezultacie dokonywanych przez nich spustoszeń, jej rdzenni mieszkańcy (zwani Sardyńczykami) zachowali poczucie własnej tożsamości i odrębności, oraz oryginalny i na wskroś wyspiarski charakter. Krajobraz jest tu dziki, a pozostała przy życiu fauna godna jest szczególnej uwagi - obejmuje na przykład osły-albinosy i sępy płowe.

Stolica Sardynii, Cagliari, okazuje się miastem nadspodziewanie atrakcyjnym, z interesującą średniowieczną Starówką i przepiękną plażą. Do innych atrakcji należą: wspaniały i niezeszpecony jeszcze brzeg morski, nazywany Costa Verde, plaże i groty w okolicy turystycznej enklawy Alghero, a także trasy trekingowe oraz tradycyjna kultura Prowincji Nuoro.



Sycylia

Często Sycylia opisywana jest jako Trinakria, czyli trójrożna. Jest to największa wyspa na Morzu Śródziemnym, która od wieków przyciąga, zachwyca, ale także przeraża.

Nadal czynny największy wulkan w Europie - Etna przyciąga turystów, których nie zniechęcają nawet liczne trzęsienia ziemi.

Wyspa oddzielona jest od lądowej części Włoch wąską cieśniną Messyńską. Mimo tak małej odległości Sycylia różni się od reszty Włoch, zwłaszcza pod względem standardu usług i kuchni.

Strategiczne położenie powodowało, że wyspa była celem częstych najazdów, których świadectwo wciąż możemy podziwiać w postaci budowli, jakie po sobie zostawili najeźdźcy: greckie świątynie, rzymskie ruiny, normańskie kościoły i zamki oraz arabskie i bizantyjskie kopuły.

Malowniczy wyżynny i górzysty krajobraz, małe, spokojne miasteczka ze swą niepowtarzalną atmosferą oraz piękne wybrzeże oferujące zarówno żwirowe jak i piaszczyste plaże – to wszystko sprawia, że Sycylia jest tak chętnie odwiedzana przez turystów z całego świata.

Malowniczo ukształtowane wschodnie wybrzeże z Taorminą to jedno z najliczniej odwiedzanych miejsc przez elitę z całego świata, co powoduje, że jest najdroższym miejscem wakacyjnego wypoczynku.


Ale najpiękniejsze plaże, liczne zabytki i urokliwe miasteczka możemy odnaleźć w zachodniej części wyspy. Każdy, kto odwiedzi Sycylię powinien nie zapomnieć spróbować wyśmienitej kuchni i wspaniałych wyrobów cukierniczych. Liczne zabytki, 2000 godzin nasłonecznienia w roku, romantyczne plaże, morze, wyśmienita kawa, to wszystko powoduje, że Sycylia jest jednym z najchętniej odwiedzanych miejsc przez turystów z całego świata i Włochów.
Największa wyspa Morza Śródziemnego oferuje gościom wyjątkowy, wyżynny i górzysty krajobraz w połączeniu z rozległymi równinami oraz wybrzeże o długości 1039 km z piaszczystymi, żwirowymi i skalistymi plażami. Wyspy Liparyjskie na północy, górujący nad okolicą wulkan Etna, bogata śródziemnomorska fauna i flora oraz kultura i sztuka sprawiają, że Sycylia należy do najbardziej fascynujących miejsc na świecie.

Na wyspie znajduje się 65 rezerwatów przyrody i 3 parki narodowe. Plaże są regularnie sprzątane, a jakość wody morskiej określana jest jako dobra. Wiele plaż, np. w Syrakuzach, zostało w roku 2001 wyróżnionych Błękitną Flagą.

Syrakuzy to z kolei miasto słynnego matematyka i fizyka, Archimedesa. Było ono najpotężniejszym państwem-miastem w basenie morza Śródziemnego (zwłaszcza w V i IV w. p.n.e.).




Miejscowości turystyczne



Arabba

Arabba to malownicza miejscowość leżącą na terenie gminy Livinallongo del Col di Lana (Buchenstein), rozciągniętej wzdłuż Wielkiej Drogi Dolomitów.

Arabba to 52 kilometry stoków narciarskich, 27 nowoczesnych wyciągów, oraz doskonała baza wypadowa do innych kurortów narciarskich w Dolomitach. Jednymi z najczęściej odwiedzanych tras są te w okolicy, znajdującej się na wysokości blisko 2500 m n.p.m., przełęczy Porta Cescovo.

Można być niemal pewnym iż niewielu narciarzy zrezygnuję ze zjazdów dla muzeów i cmentarzy, dlatego część tras przygotowana jest tak aby w ich pobliżu znajdowały się atrakcje dla miłośników militariów, historii i kultury materialnej.



Florencja

Uważana jest za najpiękniejsze miasto we Włoszech. Siła oddziaływania Florencji, jej kulturowe i historyczne znaczenie, zapierają wręcz dech w piersiach. Kiedy się w nią jednak zanurzysz, okaże się, że jest to jedno z najbardziej nastrojowych i najprzyjemniejszych miast w całych Włoszech.

Do dziś wiele przetrwało tu z niewielkiego późnośredniowiecznego ośrodka, który tyle wniósł w kulturalny i polityczny rozwój Europy. Niestety, Florencja to również jedna z najbardziej zapchanych, turystycznych pułapek Włoch, do której w szczycie sezonu trafia nawet 2000 wycieczkowych autobusów dziennie.

Podczas gdy w Rzymie na raz wali ci się na głowę cała historia, we Florencji odnosisz wrażenie, jakbyś przeniósł się po prostu w czasy Renesansu - obudowany sklepami most Ponte Vecchio, wizytówka miasta - Duomo (przykryta wielką kopułą katedra), wypełniona prawdziwymi klejnotami sztuki Galeria Uffizi, ukoronowana wieżyczkami Piazza della Signoria, i Kaplica Medyceuszów. Na szczęście te wszystkie niezapomniane miejsca znajdują się niedaleko od siebie i można do nich dotrzeć spacerem.



Mediolan

Turyści przybywają do Mediolanu dla jego mody, kuchni, opery, katedry (czwartego pod względem wielkości kościoła na świecie), renesansowego zamku i fresku Leonarda da Vinci - Ostatniej Wieczerzy. Ale to przede wszystkim miasto pochłonięte pracą - gospodarcza i finansowa stolica kraju. Zakupy w Mediolanie nie mają końca, o jedzeniu krążą legendy, a kluby nie mają sobie równych.

Ogromne miasto ciągnie się całymi kilometrami, jednak główne atrakcje historyczne znajdują się na obszarze pomiędzy dwoma największymi przebojami - olbrzymią katedrą (rozpoczętą w 1386 roku i wciąż nie ukończoną) i spiczastym zamkiem Sforzów. Piazza del Duomo (plac katedralny) ograniczony jest najpiękniejszym na świecie centrum handlowym - Galleria Vittorio Emanuele II.

Znajduje się tu także najświętszy ołtarz sztuki operowej - La Scali. Bardzo ciekawe jest również znajdujące się w jej wnętrzu muzeum. W Mediolanie mnóstwo jest galerii i rozmaitych zbiorów sztuki, ale największą popularnością cieszy się Refektarz Leonarda da Vinci - miejsce, w którym znajduje się "Ostatnia Wieczerza".



Neapol

Neapol - stolica Kampanii, jest trzecim miastem kraju pod względem zaludnienia i jest uważany ze względu na znaczenie historyczne, tradycje i godność wyglądu, za stolicę południa Włoch.

Głównymi zabytkami miasta są: Palazzo Reale (Pałac Królewski) z siedemnastego wieku oraz antyczny andegaweński dwór królewski Castel Nuovo (1279-84 r), odbudowany w piętnastym wieku przez króla aragońskiego Alfonsa. Jest on także zwany "Maschio angioino", od imienia swego fundatora, Carlo l d'Angió (Karol l Andegaweński);posiada okazały Airco di Triomfo (Łuk Triumfalny) oraz Coppella Palatina (Kaplicę Palatyńską) ze wspaniałym portalem renesansowym.

W części, w której niegdyś było miasto greckie znajdują się główne kościoły Neapolu: S. Lorenzo Moggiore, najsłynniejsze miejsce kultu w epoce średniowiecznej z okresu wczesnego chrześcijaństwa, wielokrotnie przebudowywany waz z upływem wieków, Duomo (katedra) i S. Chiara (kościół Św. Klary). Prowincja Neapolu jest powszechnie znana, przede wszystkim ze względu na bogate i wspaniałe zabytki sztuki starożytnej.


Miejsca, które warto zobaczyć będąc w Neapolu:

Katedra Św. Januarego - katedra w Neapolu poświęcona Św. Januaremu. Budowa Duomo została rozpoczęta pod koniec XIII wieku. Bardzo słynna, wewnątrz katedry jest siedemnastowieczna Cappella di S. Gennaro (kaplica Św. Januarego), wzniesiona jako votum mieszkańców Neapolu podczas epidemii dżumy, która rozszalała się w mieście między 1526 a 1529 r. Do najbardziej znanych zabytków wewnątrz katedry należą ponadto: Capella Minutolo w oryginalnym stylu gotyckim, renesansowa krypta Succorpo z urną zawierająca kości Św. Januarego, Cappella di S. Restituta oraz Battistero (baptysterium), prawdopodobnie z V wieku, z pozostałościami po mozaikach z tamtejszej epoki.

Klasztor Kartuzów - w pięknym krajobrazowo miejscu, na zachód od historycznego centrum, znajduje się wspaniała certosa di S. Martino (klasztor Kartuzów), miarodajny przykład wielkiego okresu baroku neapolitańskiego.

Wewnątrz, obok kościoła, autentycznego klejnotu wytwornie udekorowanego przez Cosimo Fanzago oraz pięknego krużganku Chiostro grande, na uwagę zasługuje Museo Nazionole di S.Martino (Muzeum Narodowe Św. Marcina) zawierające wyjątkową kolekcję statuetek do stajenki betlejemskiej, która wyraża jedną z najbardziej charakterystycznych cech sztuki neapolitańskiej, przede wszystkim z okresu między piętnastym a osiemnastym wiekiem.

Kościół Św. Klary - Kościół S.Chiara jest jednym z najcenniejszych średniowiecznych zabytków neapolitańskich. Powstał na początku czternastego wieku w stylu gotycko-prowansalskim i zawsze był świątynią dostojników neapolitańskich. Znajduje się tu wiele sarkofagów królewskich i książęcych, a wśród nich szczególnie cenny jest sepolcro mutilo di Roberto I d'Angio il Saggio( grób Roberta Andegaweńskiego Mądrego). Z Coro (chór) schodzi się do Chiostro delle Clarisse (krużganku Klarysek), słynnego z osiemnastowiecznych dekoracji z kolorowej, zdobionej majoliki, dzieła D.A. Vaccaro.

Pałac Królewski - na północ od miasta znajduje się osiemnastowieczny Palazzo Reale di Capodimonte (Pałac Królewski); budowla wzniesiona z myślą o zgromadzeniu bardzo bogatej kolekcji sztuki rodziny Farnese, która następnie w wyniku spadku po matce została odziedziczona przez Burbonów. Niezwykły zbiór dzieł sztuki włoskiej, jeszcze dziś jest najcenniejszą częścią kolekcji muzealnej goszczącą w Palazzo, zwaną Gallerie Nazionali di Capodimonte (Galeria Narodowa Capodimonte).

Palermo
Palermo - stolica wyspy leży nad zatoką Palermo u podnóża góry Pallegrino. Jeden z ważniejszych (obok Katanii) portów na wyspie. Warta zobaczenia jest barokowa Świątynia San Giuseppe, muzea palermiańskie, Stare Miasto, wielostylowa Katedra, Palazzo di Normani jest to twierdza z XII wieku i znajdująca się w niej kaplica Cappellana Palatina z wyjątkowym cyklem bizantyjskich mozaik.
Do cennych zabytków zalicza się także pozostałości murów rzymskich i punickiej nekropolii. Kościoły: La Martorana XII wiek, San Cataldo XII wiek oraz pałace Abbatellis XV wiek, gdzie mieści się Sycylijska Galeria Narodowa, Zisa XII wiek i Chiaramonte XIV wiek. Odwiedzić również można Muzeum Archeologiczne i Ogród Botaniczny.

Miejsca, które warto zobaczyć będąc w Palermo:
Palazzo dei Normanni (Pałac Normański, inaczej Palazzo Reale) Parlament - jest to najokazalszy gmach w zabytkowej części miasta. Pałac wybudowali Saraceni, następnie znacznie rozbudowali go Normanowie. Obecnie jest to siedziba parlamentu sycylijskiego.
Piętro niżej mieści się Cappella Palatina - wybudowa na zamówienie króla Rogera II (w latach 1132-1143) prywatnej kaplica królewska. Jej ściany, pokryte są mozjakami przedstawiającymi historie biblijne (najbardziej wyeksponowana postać to Chrystus Pantokrator).
Katedra - wybudowana w 1184 r na zamówienie Arcybiskupa Offamilio. Była wielokrotnie przebudowywana, stąd też jej tak bardzo różnorodna pod względem architektonicznym. Z zewnątrz jest to niewątpliwie olśniewające dzieło (zapiera dech w piersiach), niestety wnętrze nie jest już tak wytworne.
Ziza - jest to Normandzki pałac, który powstał w 1166 r. (wybudowany przez Williama I). Ziza była główną budowlą królewskiego parku (niestety park nie przetrwał, do naszych czasów). Na zielonych terenach (w najwęższym miejscu miały one 1 km długości), znajdowało się kilka innych obiektów (Kuba i Cubola), które to powstały specjalnie dla królewskich gości.
W czasach świetności Normandzkiej kultury, park zamieszkiwały niezliczone ilości dzikich zwierząt. Między innymi dzięki takim osobliwościom, zyskał on popularność w całej Europie XIIIw.
Cuba - jeden z pałaców, znajdujących się w królewskim parku. Wybudowany, jako letnia rezydencja (miejsce relaksu), przez Williama II w 1180 r. Budowla jest na tyle obszerna, że mieści się w niej 100 ucztujących osób.
Sant Giovanni - jeden z najpiękniejszych normandzkich pomników architektury.
Kościół ten wzniesiony został w 1136 r na zamówienie Rogera II (najprawdopodobniej na ruinach dawnego meczetu). Posiada on pięć małych, czerwonych kopuł i dzwonnice. Do środka świątyni wchodzi się przez ogród z egzotycznymi roślinami.

Piza
Współczesna 90-tysięczna Piza mimo tłumu turystów nie straciła niepowtarzalnego klimatu. Miasto leży nad rzeką Arno, spiętą mostem Ponte di Mezzo.
W Pizie kolorowe kramy z pamiątkami przy Campo dei Miracoli uginają się pod miniaturami Krzywej Wieży. Ale można przebierać także wśród krzywych kubeczków i ozdobnych krzywych flakonów lub zaopatrzyć się w równie pochyłą butelkę alkoholu czy oliwy. Cała aura miasta przesycona jest lekko szalonym zawirowaniem.
Krzywa Wieża przysparza Pizie tyle troski, co sławy. Od 800 lat niebezpiecznie się przechyla. Jest tematem niekończących się naukowych debat i dowcipów
Budowę wieży rozpoczęto w 1173 roku. Niestety już w dziesięć lat później na wysokości trzeciego piętra trzeba ją było przerwać, bo zbyt miękki grunt piaszczystej, nasyconej wodą ziemi obsunął się i wieża zaczęła się krzywić. Dopiero po stu latach nachylenie dało się skorygować i doprowadzić budowlę do szóstego piętra.
Niepowtarzalną urodę i lekkość nadają wieży piętra okolone rzędami arkadowych kolumn jak na fasadzie sąsiedniej katedry. Na szczyt budowli o kształcie walca prowadzą wewnętrzne kręte schody o Tę kampanillę, czyli kościelną wieżę, wieńczy dzwonnica w cylindrycznym korpusie dobudowana w XIV wieku, w której zawisło siedem dzwonów nastrojonych według siedmiu nut skali muzycznej. Krzywa Wieża od podstawy liczy około 58,36 m wysokości, choć różne źródła nie są tu zgodne, co do centymetra.



Rzym

Miasto, którego nie trzeba rekomendować i którego nie można pominąć podczas pobytu we Włoszech. Jego znaczenie dla kultury światowej jest ogromne.

Jest to kolebka europejskiej cywilizacji, niegdyś stolica jednego z najpotężniejszych imperiów starożytności, stolica świata chrześcijańskiego, miejsce, w którym narodziło się tysiące określeń z zakresu prawa, polityki, medycyny, budownictwa, sztuki oraz strategii wojskowych.

Dawna stolica cezarów jest dziś stolicą Republiki Włoch, centrum kulturalnym i politycznym, miasto gromadzące największą na świecie ilość zabytków sztuki, pochodzących z różnych epok historycznych począwszy od starożytności.





Miejsca, które warto zobaczyć będąc w Rzymie:

Watykan - suwerenne państwo kościelne. Bazylika Św. Piotra - największy kościół świata. Wewnątrz wystrój barokowy (XVII w.) Berniniego oraz Pieta dłuta Michała Anioła (XV w.).

Muzea Watykańskie - najbogatsze we Włoszech

Bazyliki Patriarchalne - Laterańska, Św. Pawła za Murami i St. Maria Maggiore, barokowe, nagrobki papieży.

Koloseum - amfiteatr Flawiuszy z I w. n.e. na 60.000 osób.

Forum Romanum - dawny rynek rzymski. Ruiny budowli z IV w. p.n.e.-V w. n.e.

Kapitol - wzgórze świątynne z Muzeami Kapitolińskimi (XVI w.).

Panteon- świątynia rzymska z II w. n.e. z grobowcami królów Włoch oraz Rafaela Santi.

Fontanna di Trevi - kaskada marmurowych rzeźb z XVIII w.

Plac Hiszpański - plac ze słynnymi z pokazów mody Schodami Hiszpańskimi (169 stopni).




Wenecja

Jakkolwiek by tego nie ująć - Wenecja jest po prostu wyjątkowa. Zacznijmy od tego, że jest to miasto pieszych, skrojone na ludzką miarę - samochodów w zasadzie tu nie ma, zaś miejsce brzydkich miejskich ulic zajmują czarodziejskie wąziutkie przejścia.

Harmonijna architektura zdaje się pochodzić w całości gdzieś spomiędzy XII a XVI wieku - tajemnicze mury i powabne balkony iskrzą się od błysków wody, migającej gdzieniegdzie w szczelinach i oknach. Ciemne zaułki wychodzą niespodziewanie na ostre światło dnia, zalewające wypełnione kościołami place, lub też po cudownych mostkach przeskakują przez niezliczone miejskie kanały. Atmosfera jest tu magiczna i jakoś niewytłumaczalnie świąteczna i radosna.

Miasto zbudowane zostało na 117 maleńkich wysepkach i połączone jest z leżącym na stałym lądzie, obsługującym je miastem-dzielnicą Mestre za pomocą biegnącej po grobli drogi i kolei. Wokół miasta wije się Grand Canal, wypływając wprost na niezapomniany widok Piazza San Marco z kampanilą (samodzielną dzwonnicą), Pałacem Dożów, bazyliką Św. Marka i eleganckim, pełnym gołębi placem. Most Westchnień łączy pałac z ponurym starym więzieniem, a kołyszące się na falach gondole przemykają pod piętrzącymi się w górze, zapierającymi dech w piersiach kościołami Santa Maria della Salute, San Giorgio Maggiore, i del Redentore.
Zaledwie pół godziny zajmuje przejście od stacji kolejowej do San Marco - o ile oczywiście nie skręci się w bok, w którąś z wielu uliczek odchodzących od głównego traktu - Lista di Spagna, i jeśli nie da się zwieść pojawiającym się co krok drogowskazom, wskazującym najrozmaitsze, najbardziej nawet nonsensowne kierunki. Żeby docenić fantastyczne pałace wznoszące się nad Grand Canal koniecznie trzeba wsiąść do gondoli.
Most Accademia prowadzi do spokojniejszej części Wenecji i do Galleria dell'Accademia z jej kolekcją weneckich mistrzów. Znajdująca się w pobliżu Galeria Peggy Guggenheim mieści w sobie wspaniałe prace z początków XX stulecia. Wenecję otaczają nie mniej od niej samej czarowne wysepki: Lido (na zawsze już związane z Śmiercią w Wenecji), Murano (skąd pochodzi szkło weneckie), Burano (słynące koronkami) i przedziwnie, jakby pętlą czasu oplecione Torcello, ze swą bizantyńską katedrą.

Werona
Miasto na północy Włoch w prowincji Wenecja Euganejska, położone nad Adygą; duży ośrodek przemysłowy i turystyczny. Miasto znane było już w V-IV w. p.n.e. W 86 r. p.n.e. Werona została włączona do państwa rzymskiego. Od 489 r. miasto było stolicą państwa Ostrogotów. Z kolei w latach 568-774 Werona była stolicą księstwa lombardzkiego.
W mieście zachowało się wiele zabytków starożytnych. Do najcenniejszych z nich należy: rzymska arena z I w. mieszcząca 22 tys. widzów, łuk triumfalny oraz Porta dei Leoni (Brama Lwów).
Katedra w Weronie zbudowana została w XII w. i przebudowana w XV-XVI w. Kościół Sante Tosca e Teuteria z V w. (przebudowany w VIII i XII w.) należy do najstarszych zabytków wczesnego średniowiecza. Kościół San Zeno Maggiore z IX-XIV w. jest przykładem architektury romańskiej (w jego wnętrzu podziwiać można ołtarz Andrei Mantegni i obraz Tycjana). Cennym zabytkiem Werony jest XIV-wieczny most Scaligerów na Adydze.
Miasto słynie z renesansowych palazzi i pięknych balkonów. Na jednym z nich rozgrywa się akcja szekspirowskiej tragedii "Romeo i Julia", zaś domy zamieszkiwane niegdyś przez oboje nieszczęśliwych kochanków i rzekomy nagrobek Julii są celem pielgrzymek turystów z całego świata.