Odpowiedzialność zawodowa,służbowa,cywilna,karna pielęgniarki:
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZAWODOWA, SŁUŻBOWA, CYWILNA, KARNA PIELĘGNIARKI:
Pielęgniarki ponoszą odpowiedzialność za cały zakres działalności zawodowej, w tym także za sferę relacji pielęgniarka – pacjent – członkowie zespołu terapeutycznego. Pielęgniarki podlegają regułom prawnym i moralnym funkcjonującym w społeczeństwie na zasadzie powszechności, a za swoją działalność ponoszą odpowiedzialność:
- prawną
- karną
- cywilną
- materialną
- służbową
- zawodową
- etyczną/moralną
Odpowiedzialność pielęgniarki i położnej określają:
- przepisy regulujące wykonywanie zawodu pielęgniarki i zawodu położnej
- Kodeks Pracy
- Kodeks Karny
- Kodeks Cywilny
- Regulaminy zakładowe
- Zakresy obowiązków, uprawnień, odpowiedzialności na stanowisku pracy
- Kodeks Etyki Zawodowej Polskiej Pielęgniarki i Położnej.
Odpowiedzialność, obowiązek ponoszenia przewidzianych przez przepisy prawne konsekwencji zachowania się własnego lub innych osób. W zależności od przyjętego dla jej ustalenia kryterium rozróżnia się wiele rodzajów odpowiedzialności: cywilną, karną, konstytucyjną, polityczną, prawną.
Odpowiedzialność prawna oznacza konieczność ponoszenia konsekwencji przewidzianych przez przepisy prawne. W zależności od kryterium można mówić o odpowiedzialności karnej, służbowej, cywilnej, materialnej.
Odpowiedzialność karna związana jest z naruszeniem przez pielęgniarkę zasad zapisanych w prawie obowiązującym społeczeństwo. Konsekwencje i postępowanie w razie naruszenia określa Kodeks Karny.
Odpowiedzialność cywilna jest to obowiązek wynagrodzenia wyrządzonej szkody lub straty przez pielęgniarkę. Ma ona charakter majątkowy. W zakresie odpowiedzialności cywilnej orzekają sądy powszechne.
Odpowiedzialność materialna określona przez Kodeks Pracy to konieczność ponoszenia przez pielęgniarkę konsekwencji za szkodę wyrządzoną zakładowi pracy. Pielęgniarka ponosi odpowiedzialność materialną za sprzęt, jaki został jej powierzony do realizacji zadań zawodowych wynikających z zakresu obowiązków czy regulaminu pracy.
Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej stwierdza, że w razie zawinionego naruszenia praw pacjenta takich jak:
· prawa dostępu do dokumentacji medycznej,
· prawa do ochrony danych,
· prawa do świadczeń zdrowotnych,
· do informacji,
· do wyrażania zgody na interwencje medyczną,
· do godności,
Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 Kodeksu cywilnego.
W razie zawinionego naruszenia prawa pacjenta do:
· umierania w spokoju i godności,
sąd może, na żądanie najbliższego członka rodziny, innego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego, zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez nich cel społeczny na podstawie art. 448 Kodeksu cywilnego.
Pacjent, którego prawa zostały naruszone może dochodzić ich na drodze administracyjnej lub sądowej. Dochodzenie może zmierzać do:
· żądania zaniechania naruszenia prawa albo
· żądania zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub odszkodowania za wyrządzoną naruszeniem szkodę lub ukarania sprawcy naruszenia z tytułu odpowiedzialności służbowej lub karnej.
W przypadku naruszenia praw pacjenta, pacjentowi przysługuje skarga na świadczeniodawcę składana do:
1. Kierownika zakładu opieki zdrowotnej, złożona zgodnie z przepisami ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.). W tym trybie skarga podlega rozpatrzeniu;
2. Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych- jeśli naruszenie jest spowodowane działalnością pielęgniarki lub położnej. Postępowanie w przedmiocie złożenia skargi odbywa się zgodnie przepisami ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz.U. z 1991 r. Nr 41, poz. 178 z późn. zm.) oraz wydanym na jej podstawie rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 19 stycznia 1993 r. w sprawie postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej pielęgniarek i położnych (Dz.U. z 1993 r. Nr 9, poz. 45);
3. Biura Praw Pacjenta, działającego przy Ministrze Zdrowia.
Ubezpieczonemu, którego prawa zostały naruszone przez świadczeniodawcę, z którym NFZ podpisał umowę przysługuje ponadto skarga do:
4. Rzecznika Praw Pacjenta NFZ(w centrali NFZ) lub rzecznika praw pacjenta działającego przy danym oddziale NFZ
Odpowiedzialność służbowa stanowi zobowiązanie pracownika do wykonywania zadań określonych przez pracodawcę i ponoszenie odpowiedzialności za działania w tym zakresie. Zadania te są określone w zakresie obowiązków pracownika na danym stanowisku pracy i w ramach określonej funkcji. Za nie wywiązanie się z powierzonych obowiązków i przyjętych przez pracownika zadań pracodawca może stosować kary dyscyplinarne, zgodne z Kodeksem Pracy lub regulaminem zakładu pracy.
Odpowiedzialność zawodowa jest to obowiązek moralny lub prawny ponoszenia konsekwencji za wykonane osobiście lub polecone innej osoby do wykonania czynności zawodowych lub za ich zaniedbanie bądź zaniechanie.
Odpowiedzialność moralna jest to konieczność ponoszenia konsekwencji za swoje czyny, za zachowanie niezgodne z normą moralną przyjętą przez określoną społeczność