"Zemsta" - charakterystyki Cześnika i Rejenta.
Hrabia Aleksander Fredro stworzył dla potrzeb komedii „Zemsta” dwie niezwykle barwne postacie literackie, które skupiają w sobie szeroki wachlarz ludzkich cech charakterystycznych dla Polaka-Sarmaty: Cześnika Raptusiewicza i Rejenta Milczka.
Cześnik jest starym wdowcem i zubożałym szlachcicem cierpiącym na wiele dolegliwości. Jest osobą o prostych manierach ale przy tym po staropolsku gościnny i przywiązany do tradycji i ojczyzny.
Natomiast Rejent jest wdowcem średnio zamożnym i byłym urzędnikiem sądowym. Na pewno bardziej wykształcony i elegancki w manierach od Cześnika.
Fredro przedstawia Rejenta jako postać bystrą i inteligentną, która z pozoru sprawia wrażenie osoby flegmatycznej i niezbyt rozwiniętej, a dopiero po bliższym poznaniu okazuje się, że jest to człowiek fałszywy i podstępny. Zawsze chce mieć rację i dąży do tego celu w sposób stanowczy, fałszywie pojmując honor szlachecki.
Na pewno Cześnik nie jest tak bystry i inteligentny jak Rejent, przy tym brak mu śmiałości w stosunku do kobiet. Potrafi za to być szczery, życzliwy, uczciwy i pobłażliwy. Gdy próbuje uknuć intrygę wypada w tej roli komicznie.
Jednakże Cześnik posiada wiele negatywnych cech wśród których wyróżniają się: apodyktyczność, warcholstwo, gwałtowność, pyszałkowatość, zarozumialstwo, zawziętość i tyrania. Niemniej wydaje się, że Fredro ukazując negatywne cechy Cześnika mruga do nas okiem mówiąc iż pod tą powierzchownością jest porządny człowiek.
Z drugiej strony jest Rejent, który na pozór wydaje się być osobą uprzejmą i ułożoną. Lecz pod ta maską kryje się człowiek mający za cel osiągnięcie własnej korzyści za wszelka cenę. Rejent prowadzi grę w której chce być postrzegany jako osoba pobożna, ugodowa, łagodna i sympatyczna.
Naprawdę nie waha się poświęcić dobra swojego syna Wacława dla osiągnięcia wyznaczonych celów. Negatywne cechy Rejenta są o wiele gorsze od cech Cześnika i nie mogą budzić zrozumienia dla postępowania Rejenta. Do tych cech trzeba zaliczyć hipokryzję, bezwzględność, podstępność, złośliwość, zawziętość, obłuda i zakłamanie, a przy tym chytrus, dusigrosz i ostatnia sknera.
Porównanie obu postaci zdecydowanie wypada na korzyść Cześnika, któremu można wiele zarzucić, lecz jednocześnie wiele wybaczyć. Cześnik jest osobą dosyć prostolinijną i łatwą do odgadnięcia, a jego postępowanie jest wynikiem jego emocji. Z kolei Rejent to osoba skryta, ciągle coś knująca nie przebierająca w środkach dla osiągnięcia zamierzonego celu. Jego zachowanie często jest wynikiem zaplanowanej intrygi, a zawsze jest przemyślane i ma jakiś cel.
Mimo niewątpliwych wad Cześnika jest on postacią sympatyczną i budzącą zaufanie w przeciwieństwie do Rejenta, którego trudno obdarzyć sympatią, nie mówiąc już o zrozumieniu.
Wydaje mi się, że we współczesnym świecie jest jeszcze wielu Cześników i Rejentów z komedii Fredry i ci drudzy na pewno radzą sobie w tym świecie o wiele lepiej. Uważam jednak, że nie chciałbym być porównywany do żadnej z tych postaci.
Charakterystka porównawcza Cześnika i Rejenta "Zemsta"
Aleksander Fredro stworzył "Zemstę" dla potrzeb komedii, a w niej dwie niezwykle barwne postacie: Cześnika Raptusiewicza i Rejenta Milczka.Cześnik to stary kawaler cierpiący na wiele dolegliwości.Był opiekunem Klary-bratanicy.Rejent natomiast to wdowiec , wychowujący syna-Wacława.Zarówno Raptusiewicz jak i Milczek posiadali wysoką posadę państwową i ubierali się w typowo szlacheckie stroje: biały żupan na to kontusz i szeroki pas.
Autor przedstawia Rejenta jako postać bystrą i inteligentną, ktora z pozoru sprawia wrazenie osoby flegmatycznej i niezbyt rozwinietej.Zawsze chce miec racje i dazy do celu w sposob stanowczy, niekiedy plamiac przy tym honor szlachecki.Czesnik zas nie jest tak bardzo inteligentny jak Rejent.Potrafi za to byc szczerym i uczciwym czlowiekiemGdy probuje uknuc intryge wypada w tej roli komicznie.Oprocz zalet ma takze i wady czyli np. jest gwałtowny,pyszałkowaty,zarozumiały czy krzykliwy.Papkin tak go określił :"Czesnik wulkan, aż niemiło,gdybym krotko go nie trzymał,nie wiem co by z światem było."Niemniej jednak,wydaje sie ,ze pod ta powierzchownoscia kryje sie porzadny czlowiek.Z drugiej strony jest Rejent,ktory na pozor wydaje sie byc uprzejma i ulozona osoba.Lecz pod ta przykrywka znajduje sie czlowiek majacy na celu zdobycie za wszelka cene pieniedzy i jak najwiekszych korzysci.Rejent prowadzil gre,w ktorej chce byc postrzegany za poboznego i ugodowego.Tak naprawde nie waha sie poswiecic dobra swego syna dla osiagniecia sukcesow.Negatywne cechy Rejenta sa o wiele gorsze od cech Czesnika.Raptusiewicz byl osoba dosyc prostolinijna i latwa do odgadniecia a jego postepowanie mozna wytlumaczyc emocjami.Choc posiadał takie cechy jak nerwowosc czy krzykliwosc byl niesmialy w stosunku do kobiet.A swiadczy o tym cytat :"Wiec niz ty , moj Papkinie , mam rozum tysiac razy, lecz rozprawiac niewiastom,one jakies balamutne efektywne swiegotanie, niech mi zaraz leb ktos utnie,nie potrafie mocium panie."
Ulubionym powiedzeniem Rejenta było: "Niech sie dzieje wola nieba z nia sie zawsze zgadzac trzeba ", zas Czesnika :"Mocium panie".Dzielilo ich wszystko a laczyl jedynie zamek i klotnia.
Mimo wielu wad Czesnika wydaje mi sie on osoba sympatyczna i budzaca respekt w przeciwienstwie do Rejenta.Najlepiej okreslil ich Waclaw:"Chciec ich zblizyc czasu szkoda.Malo zysku,duzo krzyku tych dwoch ludzi-ogien,woda."
Dlatego jesli mialabym wybierac jednego z nich za sasiada bylby to zapewne Czesnik,aczkolwiek nie chcialabym byc porownywana do zadnych z tych postaci.
Charakterystyka Cześnika i Rejenta - Zemsta
Rejent Milczek; ojciec Wacława.
Szczupły ,drobny człowiek. Chodząc lekko garbi się i składa ręce na wznak pokory,
a jednak niezmiennie pozostaje obłudny, wciąż mówi o Bogu ,a postępuje dokładnie wbrew zaleceniom wiary. Kieruje nim głównie nienawiść do Cześnika .
To tylko na pozór cichy (Milczek) i uległy; w rzeczywistości ma bardzo silny charakter wytrwale zmierza do wybranego celu. Można się nawet posunąć do stwierdzenia że dąży do niego po ” trupach ” gdyż bez skrupułów poświęca własnego syna zmuszając go do ślubu z Podstoliną. Działa sprytnie i podstępnie.
Jest wykształcony i inteligentny . To typ flegmatyka.
Rejent Milczek jest przeciwieństwem Cześnika- gdyby połączyć te postacie w jedną, otrzymalibyśmy pełen model Polaka-Sarmaty. Rejent to adwokat dążący wyłącznie do pomnożenia swojego majątku, podniesienia raczej niskiej pozycji społecznej. Nie cofa się przed niczym, łamie prawo, uznaje każdy środek prowadzący go do celu. Jest skryty
i małomówny.
Fredro napisał, iż widzi go jako "jezuitę".
Cześnik Maciej Raptusiewicz; wychowuje swą bratanice – Klarę i zarządza jej
majątkiem. Jest właścicielem drugiej części zamku.
Nazywany jest przez Rejenta "gadziną". Jest to osoba w średnim wieku .Stary kawaler. Ma temperament choleryka, czyli człowieka w gorącej wodzie kopanej, który najpierw działa później myśli. Cześnik nie był człowiekiem wykształconym na co wskazują choćby braki w umiejętności pisania listu. Awanturnik, wybuchowy, gwałtowny, porywczy. Dąży wprost do celu, nie umie planować ani knuć. Zemsta wzbudziła w nim taką złość ze w zapamiętaniu postanawia oddać bratanicę za żonę snowi największego wroga. To typowy polski Sarmata, awanturnik o nieograniczonej fantazji. Niewiele wiadomo o jego majątku i przeszłości. Szczyci się swym patriotyzmem, jakimiś mitycznymi zasługami żołnierskimi.
Odgrywa rolę wielkiego pana, którym naturalnie nie jest. Mimo to Cześnik jest postacią zabawną, został tak ukazany przez Fredrę, że czytelnicy wiele mu wybaczają i okazują większą sympatię niż Milczkowi.
Jedną z wielu komedii Aleksandra Fredry jest „Zemsta”. W komedii tej występują przedstawiciele dawnego świata szlacheckiego Rzeczypospolitej. Cześnik Raptusiewicz, stary kawaler, raptus, bardzo gwałtowny człowiek i Rejent Milczek, zamożny wdowiec, do rozmów nieskory. Obydwaj mieszkają we wspólnym zamku, oddzieleni od siebie na współ zburzonym murem. Cześnik i Rejent są bardzo kontrastującymi postaciami. Dzieli ich wszystko, a łączy nienawiść. Cześnik był człowiekiem bardzo gadatliwym, hałaśliwym, zawziętym i nieustępliwym. W przeciwieństwie do Rejenta należał do ludzi gwałtownych i porywczych.Gdy się zdenerwował potrafił być nieobliczalny. Papkin tak go określił: ”Cześnik Wulkan, aż niemiło, gdybym krótko go nie trzymał, nie wiem, co by z światem było...”. Skłonny do brawury i ryzykowania przy tym patriota i jednocześnie szanował zasadę staropolskiej gościnności. Natomiast Rejent Milczek nieprzenikniony na pozór flegmatyczny i pokorny, a w rzeczywistości wyrachowany i skąpy, sprytny i umiejący interpretować prawo na swoją korzyść. Sprawia wrażenie osoby bardzo pobożnej, pełnej ogłady i wykształconej. Były to tylko pozory. W rozmowie lekceważył sąsiada i jego pogróżki. Z wielką konsekwencją dążył do pokonania Cześnika. Gdy Rejent postanawia naprawić mur rozgraniczający ich zamkowe własności, Cześnik przepędza robotników. Ponadto, pragnąc zemścić się na sąsiedzie podstępem zwabia syna Rejenta – Wacława, i zmusza go do ślubu ze swoją bratanicą – Klarą.Nie zdradzając prawdy o młodych. A jest to dowód o planowaniu różnych podstępów, aby dokuczyć sąsiadowi. Stryj Klary wszystko rozpowiadał często zasięgał rad innych i prosił o przysługę. Poprosił Papkina , aby swoim wyszukanym językiem uzyskał dla niego przychylność Podstoliny jednocześnie przyznał się do nieśmiałości wobec kobiet, rzekł do, Papkina : „Więc niż ty , mój Papkinie , mam rozum tysiąc razy , lecz rozprawiać niewiastom , owe jakieś bałamutnie afektowane świegotanie , niech mi zaraz łeb ktoś utnie , nie potrafię mocium panie . Często nie umie wyrazić swoich myśli wplatając zwykle swoje powiedzenie „mocium panie”. Mimo to nie można powiedzieć, że nie jest inteligentny. Mimo wielu cech przeciwnych są również i takie, które ich łączą. Oboje są wytrwali, dążą wprost do celu. Nie kierują się szczęściem swoich podopiecznych. Są przywiązani do majątku i jednakowo chciwi, wystarczy im najdrobniejsza rzecz, aby doszło do kłótni. Każdy z nich ma swoje powiedzenie, którego często używa-Rejent „Niech się dzieje wola nieba, z nią się zawsze zgodzić trzeba”.
Osobiście nie podobają mi się żadne cechy charakteru obydwu bohaterów. Jednakże gdybym miał dokonać wyboru to wybrałbym postać Rejenta Milczka, gdyż w przeciwieństwie do swojego sąsiada – Cześnika Raptusiewicza jest inteligentny, sprytny, przebiegły i opanowany. Jednakże nie jest pozbawiony cech złych takiej jak: obłuda, chciwość i samolubstwo. Najtrafniej określił te postacie syn Rejenta – Wacław, mówiąc o nich „Chcieć ich zbliżyć, czasu szkoda. Mało zysku dużo, krzyku tych dwóch ludzi – Ogień, woda.