Wpływ kultury antycznej na kulturę europejską.
Wpływ kultury antycznej.
Wpływ kultury antycznej na kulturę europejską jest ogromny. Na każdym kroku spotkać możemy nawiązania do mitologicznych postaci i haseł (np. "Ikar" Iwaszkiewicza czy "Orfeusz w piekle" Offenbacha). Bardzo często postacie mitologiczne wykorzystywane były jako szkielet dla bohaterów późniejszych utworów (np. Prometeusz był wzorem dla Mickiewiczowskiego Konrada z Dziadów cz. III). Sięgano też do postaci Syzyfa, uosabiającej nieustanny i bezowocny trud, lub też do Odysa, będącego symbolem wędrówki i działania zmierzającego do wyznaczonego celu. Mity wyrażały także hasła i treści uniwersalne, poprzez stworzenie wzorców zachowań i postaw. Przedstawiały one całą prawdę o człowieku.
Nawiązywano także do gatunków uprawianych w tym okresie (Mickiewiczowska "Oda", "Monachomachia" Krasickiego, w której wykorzystuje typową dla starożytnych wzniosłość stylu czy wreszcie twórczość Jana Parandowskiego). Dzieła klasyczne stanowią doskonały wzór literackich form i zasad. Do początku XIX wieku dominował nurt klasycystyczny, oparty na antycznych zasadach.
Do filozofii starożytnej Grecji chętnie sięgają twórcy współcześni. Filozofie antyczne dają podstawy budowaniu różnych systemów filozoficznych, np. renesansowych. Bardzo duże znaczenie mają zwłaszcza stoicyzm (nakazujący równowagę duchową, powagę i spokój umysłu, wyrzekanie się dóbr materialnych w zamian za szczęście, odrzucenie emocji i kierowanie się zimnymi kalkulacjami) i epikureizm (mówiący o cieszeniu się życiem, nakłaniający do korzystania z jego radości).
Bardzo ważnym elementem, zaczerpniętym z kultury Śródziemnomorskiej jest klasyczne ujęcie porządku i formy. Kunsztowność i klasyczne wyczucie piękna jest motywem, który powtarza się nie tylko w literaturze, ale także i w architekturze.
Wpływ literatury antycznej na twórczość pisarzy epok późniejszych (omów na dowolnie wybranych przykładach) .
- cała kultura europejska wyrosła praktycznie na podbudowie antycznej: formy literackie, kanony piękna, estetyka, ideały no i oczywiście toposy i wzorce osobowe; odwołania do literatury antycznej często pojawiają się w epokach późniejszych: Kochanowski odwołuje się do "Iliady" Homera w "Odprawie..."; pisząc tragedie oparte na kanonach klasycznych, wszyscy twórcy odwoływali się do "Poetyki" Arystotelesa, gdzie nakreślił on zadania tragedii i sposób ich realizacji; do Horacjańskiej kompilacji stoicyzmu z epikureizmem w pieśniach Krasiński w swoich bajkach korzysta z tego, co pozostawił po sobie Ezop
Znaczenie Biblii dla kultury europejskiej, wpływ na język potoczny i literaturę
Biblia, obok mitologii i reszty antyku stanowi podstawę kultury europejskiej, na niej bowiem opiera się większość motywów, archetypów i toposów przytoczonych w literaturze późniejszej; praktycznie cały światopogląd naszej cywilizacji, jest w dużym stopniu oparty na zawartych tam treściach; ma więc wpływ na literaturę (punkt 9); język potoczny (punkt 13), ponieważ z Biblii przeniknęło do zwykłego języka wielu narodów wiele sformułowań: Sodoma i Gomora; Salomonowa mądrość; wdowi grosz; Wieża Babel; Manna z nieba; także na kształt naszych wartości moralnych;