Wszechświat
Ziemia jest jedną z planet Układu Słonecznego, który stanowi część wszechświata, czyli kosmosu. Wszechświat to cała przestrzeń z zawartą w niej materią i energią. Wszystkie ciała znajdujące się we wszechświecie nazywamy ciałami niebieskimi. Materia jest rozmieszczona w kosmosie bardzo nierównomiernie. Jej wielkimi skupiskami są galaktyki, liczące na ogół setki miliardów gwiazd.
Nasza galaktyka, zwana przez astronomów Droga Mleczną, jest galaktyką spiralną.
Wygląda jak obracający się dysk ze spiralnymi ramionami i jaśniejszym jądrem w środku.
Elementem Drogi Mlecznej jest Układ Słoneczny, położony w odległości 30 tysięcy lat świetlnych od jej centrum. Słodkim Układu Słonecznego jest Słońce (gwiazda)
SŁOŃCE
Żyjemy tuż obok prawdziwej gwiazdy - Słońca, głównego ciała w naszym Układzie Planetarnym. Jest najjaśniejszym obiektem na ziemskim niebie .Jest kulą gazową o promieniu ponad 700000km złożoną w dużej mierze z wodoru (92%) i helu (7,8%). Pozostałe 0,2% to takie pierwiastki jak węgiel, azot, tlen i żelazo. Na powierzchni Słońca panuje temperatura 5800K. Gwiazda wypromieniowuje z siebie energię sięgającą 400 milionów gigawatów. Energia ta wysyłana jest przez Słońce w postaci dwóch rodzajów promieniowania. Pierwszym z nich jest promieniowanie widzialne-światło białe, natomiast drugi typ promieniowania to promieniowanie niewidzialne-podczerwone. to gwiazda ciągu głównego, której wiek wynosi 5 miliardów lat .Jego masa przewyższa 750 razy łączną masę planet i jest 7 razy większa niż masa przeciętnej gwiazdy. Reakcje syntezy termojądrowej, zachodzące w jądrze Słońca, przekształcają masę w promieniowanie elektromagnetyczne, które jest emitowane na zewnątrz. Dzięki temu Słońce oświetla i ogrzewa ciała Układu Słonecznego, utrzymywane na orbitach siłą jego grawitacji. Jądro Słońca stanowi "piec" termojądrowy, w którym panuje temperatura 15mln st. C, a gęstość przekracza 160 razy gęstość wody. Powierzchnia Słońca jest niespokojna i ziarnista, co nazywa się granulacją słoneczną. Może być ona zauważona dopiero za pomocą teleskopów. Ziarenka zachowują się podobnie do gotującej się kaszy - wznoszą się i opadają. Taka konwekcja przenosi ciepło z niższych warstw Słońca do fotosfery i odpowiada za ziarnistą strukturę powierzchni.
W 1960 roku astronomowie odkryli, że zewnętrzne warstwy atmosferyczne co pięć minut wznoszą się i opadają. Słońce drga, wibruje jak dzwoniący dzwonek. Badając te wibracje, astronomowie spodziewają się odkryć, jak wygląda słoneczne wnętrze.
PLANETY UKŁADU SŁONECZNEGO
Wokół słońca krąży 9 planet:
-Merkury- znajduje się najbliżej Słońca ,jest to bardzo mała planeta zbudowana ze skał, nie ma atmosfery, ogromnie wahania temperatur(od -173’C do + 327’C)
-Wenus-planeta najbliższa Ziemi , otoczona białymi chmurami, dzięki obijane jest światło słoneczne (świecie), wielkość zbliżona do wielkości Ziemi, średnia temperatura wynosi +487’C, zbudowana jest ze skał.
-Ziemia- ma atmosferę, znajduje się w odległości 149 mln km od Słońca, występuje tutaj woda i tlen-istnieje życie, zbudowana jest ze skał ,średnia temperatura wynosi +15’C
-Mars-zbudowana jest ze skał, częściowo pokryty suchym lodem(dwutlenek węgla w stanie stałym), ze względu na zawartość w skałach tlenku żelaza ma zabarwienie czerwone, temperatura od -93’C do +27’C
-Jowisz- zbudowana z gazów, największa planeta w układzie słonecznym
-Saturn- posiada pierścień zbudowany z okruchów skalnych i brył lodu, zbudowany jest z gazu, bardzo duża planeta
-Uran- planeta zbudowana z gazu, ma pierścień
-Neptun-zbudowany z gazów, jest duży, jak każda gazowa planeta posiada pierścień
-Pluton-zbudowana z lodu. Leży najdalej od słońca(ok. 6000 min km), jest najmniejsza planetą w naszym układzie słonecznym
Z pośród tych planet możemy wyróżnić dwie grupy :planety ziemskie(Merkury ,Wenus, Ziemia, Mars) oraz planety olbrzymy(Jowisz ,Saturn ,Uran ,Neptun).Pluton nie należy do żadnej z grup.
W naszym Układzie Słonecznym większość planet (wyjątkiem są Merkury i Wenus) posiada swoje naturalne satelity. Niektóre z tych planet mają ich niewiele (są to: Ziemia-1, Pluton-1, Mars-2), a niektóre nawet kilka czy kilkanaście (są to: Neptun-8, Uran-15, Jowisz-16, Saturn-18) .
-Księżyc Ziemi- jest stosunkowo duży w porównaniu z Ziemią, jego średnica stanowi 25% średnicy Ziemi.
POJĘCIA
Gwiazdozbiór (konstelacja) to grupa gwiazd zajmujących pewien obszar nieba. Zazwyczaj gwiazdy te połączono w symboliczne kształty i nadano im nazwę pochodzącą z mitologii
Gwiazda to ciało niebieskie emitujące światło w wyniku silnego rozgrzania. Gwiazdy mają kształt zbliżony do kuli, zbudowane są głównie z wodoru i helu.
Planeta to ciało niebieskie o znacznej masie nie emitujące światła samodzielnie i zazwyczaj okrążające macierzystą gwiazdę.
Planetoida ciało niebieskie o średnicy do 1000 km lub niewiele więcej, obiegające Słońce, zwłaszcza między orbitami Marsa i Jowisza (pas planetoid).
Kometa jest to ciało niebieskie poruszające się po orbicie eliptycznej lub torze zbliżonym do paraboli wokół Słońca .Podczas zbliżania do Słońca, z jądra komety zaczynają wydobywać się gazy tworząc warkocz.
Orbita jest drogą ciała niebieskiego krążącego wokół innego ciała niebieskiego. W Układzie Słonecznym Ziemia, inne planety, asteroidy, komety i mniejsze ciała podążają po swoich orbitach wokół Słońca; także księżyce podążają po własnych orbitach wokół swoich planet.