Rola legendy w "Lalce" B. Prusa.

Urozmaicenie fabuły czy alegoria? Rozważ, jaką rolę w „Lalce” Bolesława Prusa pełni przytoczona legenda. W rozważaniach odwołaj się do znajomości losów Stanisława Wokulskiego.

Legenda ta została opowiedziana Izabeli i Wokulskiemu przez Węgiełka podczas spaceru. Zwiedzali oni wówczas ruiny zamku w Zasłaniu. Tę wzruszającą historię rzemieślnik znał od swojego dziadka. Jest ona alegorią odnoszącą się do życia kupca. W legendarnej postaci kowala można, bowiem ujrzeć Wokulskiego oraz jego nieszczęśliwą miłość.
Kowal jest jakby odbiciem pana Stanisława w legendzie. Ich losy są bardzo podobne. Oboje to prości ludzie, którzy muszą ciężko pracować, aby coś osiągnąć. Należą oni do niższej klasy społecznej. Zarówno Kowal jak i Wokulski zakochują się nieszczęśliwie. Między nimi, a ich wybrankami jest bariera pochodzenia. Kobiety te są, bowiem szlachetnie urodzone. W legendzie panna jest piękną, otoczoną bogactwami księżniczką. Izabela, choć może już nie tak zamożna, to mimo wszystko również jest arystokratką. Do tego Łęcka to osoba pyszna i egoistyczna. Nie wyobraża sobie, aby mogła związać się z kimś, kto pochodzi z niższego stanu. Nie umie kochać, miłość jest dla niej uczuciem zupełnie obcym.
Obaj bohaterowie uwielbiają kobiety, których tak naprawdę nie znają. I jeden i drugi spotykają swoją miłość przez przypadek. Wokulski zauważa Izabelę po raz pierwszy w teatrze, natomiast kowal podczas spaceru nad strumieniem. Widzą je przez chwilę, ale mimo zakochują się w nich beznamiętnie. Kobiety te momentalnie stają się dla nich aniołami, które nie mają żadnych wad i są stworzone, aby być bezustannie adorowane.
Taka idealizacja doprowadza do tego, że zakochani mężczyźni postanawiają pokonać wszelkie bariery i przeciwności losu, aby zdobyć swą umiłowaną kobietę. Kowal wchodzi do jamy. Pragnie stawić czoło przerażającym potworom, które znajdują się w podziemiach, na drodze do księżniczki. Podobnie Wokulski, chcąc zdobyć względy Izabeli pokonuje wszelkie przeszkody, jakie napotykają go ze strony arystokracji. Kupiec specjalnie dla niej zdobywa majątek. Kiedy jej rodzina ma kłopoty finansowe- pragnie pomóc. Robi wszystko, aby zbliżyć się z panem Tomaszem Łęckim. Kupiec chcąc wkraść się w łaski arystokracji naśladuje ich sposób bycia: grywa z nimi w karty, bierze udział w wyścigach konnych, bywa również na salonach oraz spaceruje w Łazienkach, gdyż tam może spotkać i obserwować Łęcką.
Zarówno młody kowal AK i pan Stanisław są bardzo wytrwali w swych dążeniach, ale niestety nie udaje im się osiągnąć zamierzonego celu. Kiedy kowal dochodzi już do złotego łoża, w którym leży piękna panna, pragnie ją ocalić. Wyjmuje z głowy złotą szpilkę, aby ta mogła się przebudzić. Wówczas księżniczka zaczyna tak krzyczeć, iż będące tam poczwary rzucają się na młodzieńca i pożerają go. Wokulskiemu również udaje się zbliżyć do Izabeli. Pragnie otoczyć ją miłością, podarować swój majątek, ratując ją tym samym od bankructwa. Kiedy jest już pewny, że wybranka zostanie jego żoną- ona odrzuca jego zaloty. Wówczas bohater uzmysławia sobie, że nie ma dla niego miejsca na tym świecie. Można się jedynie domyślać, że popełnia samobójstwo lub też wyjeżdża pracować wraz z Egistem. Obaj panowie ponoszą klęskę. Choć uczucia te uskrzydlały bohaterów i dzięki nim dokonali oni rzeczy wcześniej dla siebie nieosiągalnych, to jednak ich wybory okazały się zabójcze.
Bolesław Prus umieścił tę legendę w „Lalce” nie tylko po to, by urozmaicić całą powieść nowym, baśniowym wątkiem. Głównym jego celem było alegoryczne przedstawienie postaci Stanisława Wokulskiego. Po przez tą historię, został on porównany do prostego kowala, który tak jak on zakochał się w pięknej, bogatej „lalce”. Legenda podkreśla beznadziejną sytuację kupca. W bajkowy sposób przekazuje prawdę, z którą pan Stanisław nie chciał się pogodzić- o jego bezgranicznej miłości do Izabeli, która nie miała żadnych szans.