Notatka z Romantyzmu.

Słowo „romantyzm” wywodzi się od średniowiecznych romansów rycerskich. Okres I poł XIXw.
Romantyzm był epoką, która odcisnęła swoje piętno na wszystkich dziedzinach życia; począwszy od stroju (w postaci zwiewnych, delikatnych sukien u kobiet i wielokolorowych strojów u mężczyzn oraz peleryn i słynnych kołnierzyków-kołnierz Słowackiego), malarstwa, architektury, a skończywszy na rzeźbie. Epoka ta opanowała wszystkie kraje Europy, w pierwszej kolejności jednak Francję, Niemcy i Anglię, a dopiero potem Polskę i Rosję.

Wszelkie przejawy romantyzmu miały swoje źródło w niespokojnych czasach. Wiek oświecenia uświadomił narodom, że wolność jednostki i społeczeństwa jest rzeczą najważniejszą. Tymczasem narody cierpiały w niewoli zagarnięte przez obce mocarstwa. Romantycy głosili konieczność przywrócenia wolności narodom. Pułaski, Bem, Kościuszko zabiegali o wolność naszego kraju, walcząc w imię hasła przewodniego epoki „Za wolność waszą i naszą”. Podstawowym zatem założeniem romantyzmu była walka o niepodległość. W Polsce urosła ona do rangi symbolu.

Najwybitniejszym malarzem epoki był Francuz –Delacroix- twórca „Barki Dantego” i popularnego obrazu „Wolności wiodącej lud na barykady”. Najpopularniejszymi pisarzami zaś byli; A.Mickiewicz, J.Słowacki oraz Z.Krasiński.
Romantyzm koncentruje się na uczuciach, przeżyciach; jest definitywnym zaprzeczeniem rozumu. Ten „kult młodości” gloryfikuje prawa człowieka, jego wolności i swobody, stąd też popieranie walk narodowo-wyzwoleńczych. Romantycy fascynowali się różnymi elementami życia: średniowieczem rycerskim; jego kulturą i historią(historycyzm), wschodem; efektem tego jest np.”Ojciec zadżumionych”(orientalizm), oraz ludowością; niezwykle wykształceni ludzie epoki umieli spojrzeć życzliwie na krzywdy prostych ludzi, czerpali z nich natchnienie.

Utwór romantyczny charakteryzuje się następującymi cechami;
-ustronny, groźny krajobraz,
-tajemniczy fragment natury np. wysokie góry, a więc dzika nieokiełznana przyroda;
często te elementy wzmacniane są przez burze, nawałnice, pioruny, akcja toczy się nocą, przy świetle księżyca, w kaplicach cmentarnych, oczywiście z udziałem duchów i zjaw,
-bohater romantyczny; jest jednostką co najmniej nieprzeciętną, niezwykłą, zbuntowaną przeciwko światu, który go otacza, ale potrafiąca obcować z absolutem. W utworze ukazana jest jego przemiana, ulega on wewnętrznym przeobrażeniom. Kolejną cechą typową dla bohatera romantycznego jest wpisana w jego życie klęska, porażka; skazany jest na śmierć, lub najgłębsze nieszczęście. Typowym przykładem bohatera romantycznego jest Jacek Soplica. Tajemniczy dla samego czytelnika jak i dla swojego otoczenia. Ma on swoje zasady, gardzi zwyczajnością i patrzy na wszystko w góry, lecz później zamienia się w pokornego, pokutującego księdza Robaka. Można powiedzieć, że poeci również byli bohaterami romantycznymi, otóż przywództwo narodu może spoczywać jedynie w rękach czy raczej sercach wieszczów romantycznych.