Upadek Powstania Styczniowego sprawił, iż car Aleksander II całkowicie zraził się do buntowniczego i niewdzięcznego narodu polskiego, który nie dość, że ukarany konfiskatami i represjami miał także utracić resztki odrębności. Dobra narodowe, poduchowne i skonfiskowane powstańcom zostały rozdane osobom zasłużonym w tłumieniu powstania oraz licznym urzędnikom carskim. Przestała oficjalnie istnieć nazwa Królestwo Polskie, zaczęła funkcjonować za to Priwisliński Kraj. Dekret z 1865 roku wprowadzał język rosyjski w administracji, nastopnie w 1868 roku zniesiono ostatnie odrębności jakie miało Królestwo (budżet, władze centralne, podporządkowanie Banku Królestwa Bankowi Centralnemu w Petersburgu), zmieniono także podział administracyjny i w miejsce województw utworzono gubernie. Po śmierci ostatniego namiestnika gen Berga na ziemiach polskich władze sprawowali generałowie-gubernatorzy, którzy w stanie praktycznie nieograniczonego stanu wojennego mieli ogromną władzę. Car postanowił także złamać kościół katolicki, zamykano klasztory, a tym, które pozostały odbierano majątki. Surowe represje dotknęły także kościół unicki. Największe jednak naciski wywierano na edukację, którą starano się zunifikować, czemu miał służyć powołany komitet Urządzający. Do roku 1869 całość nauczania (poza religią) było już po rosyjsku, w tym język polski, który stał się przedmiotem nadobowiązkowym. W tym roku zamknięto też Szkołę Główną, Instytut Politechniczny i Rolniczo-Leśny w Puławach. Ostatecznej unifikacji dokonała reforma przeprowadzona w 1872 r. przez ministra oświaty Dymitra Tołstoja. Sytuacja taka miała miejsce aż do 1905 r.Królestwo nie było jedyną areną antypolskich wystąpień carskich, podobne działania podjęto także na Litwie, gdzie władze sprawowało znienawidzony generał Murawiow, którego nazywano Wieszytielem. Zakazano Polakom udziału we władzach, nie pozwolono także kupować ziemi, odebrano majątki bez wyjątku wszystkim uczestnikom powstania, a sympatykom powstańców kazano sprzedać ziemie w ciągu dwóch lat.
