Jakie moralne i psychologiczne prawdy na temat ludzkiej miłości można wyczytać z „Chłopów” Władysława Reymonta? Skonstruuj wypowiedź na podstawie cytowanego fragmentu i znajomości całego I tomu powieści.

Powieść Władysława St. Reymonta pt. „Chłopi” przedstawia szczegóły życia na wsi i ukazuje obraz społeczeństwa chłopskiego w przełomowych momentach historycznych. W powieści opisany został między innymi motyw miłości, która odgrywa bardzo ważną rolę w życiu mieszkańców Lipiec. Na podstawie „Chłopów” możemy wskazać podstawowe cechy małżeństwa polskiej kultury chłopskiej w XIX w., które jest instytucją regulującą życie seksualne ludzi, a także postawę idealnej żony i rolę kobiety wśród chłopów żyjących wówczas we wsi.
Idealna żona w świecie tych wyobrażeń to osoba pracowita i gospodarna, cicha pokorna, podporządkowana mężowi, rzetelnie wypełniająca obowiązki względem rodziny i gospodarstwa. Kobiety w tej społeczności uzależnione są od mężczyzn i wyraźnie niżej postawione w hierarchii społecznej. Mężczyźni traktują je jak ludzi niepełnych, niżej rozwiniętych umysłowo, o czym świadczą słowa Antka: „Zwyczajnie jak to kobieta, co ni pomyślenia ni ma, ni niczego nie wymiarkuje sama, ino żyje se jako ten cień padający od człowieka”. Jednakże kobiety ukazane są w powieści także jako źródło pokusy seksualnej dla mężczyzn, same natomiast łatwo ulegają erotycznej namiętności i nie potrafią się jej oprzeć czego przykładem jest postać Jagny, która ulegając czysto fizycznym aspektom swej natury biologicznej łamie podstawowe zasady moralne i etyczne obowiązujące we wsi. Wiąże się ona z mężczyznami, do których coś odczuwa, którzy ją fascynują. Jednym z mężczyzn, który ulega niesamowitemu urokowi Jagny jest żonaty Antek, syn Macieja Boryny- przyszłego męża Jagny. Mimo obowiązującej według religii chrześcijańskiej monogamiczności Antek nie ma skrupułów w nawiązywaniu erotycznej więzi z Jagną. Wyraźnie widać także, że małżeństwo w świecie lipieckich wyobrażeń zakłada zdradę. Antek chce utrzymywać kontakt z Jagną za wszelką ceną, nie przeszkadza mu nawet fakt, iż w późniejszym czasie Jagna formalnie została żoną Macieja Boryny a zarazem jego macochą. Wówczas Antek zaczyna traktować ojca jak rywala, co doprowadza do wielu kłótni pomiędzy tymi mężczyznami i co w efekcie kończy się tym, że Antek zostaje wygnany przez ojca z domu. Wyraźnie widać jak ważną rolę odgrywa dla Antka miłość, ponieważ nie chce on podporządkować się żadnym prawom i zasadom, chce być wolny i robić to, co sam uważa za słuszne i dobre dla niego. Mężczyzna nie mógł pogodzić się z zaręczynami ojca z Jagną: „Od trzech tygodni był w gorączce, w oczekiwaniu jakiegoś cudu, a nic nie mógł poredzić, niczemu się sprzeciwić ! A bo to raz przychodziły mu szalone myśli i postanowienia, że biegł, aby się z nią zobaczyć, bo to jedną noc na deszczu i chłodzie warował jak ten pies przed jej chałupą! Nie wyszła, unikała go, na drodze już z dala omijała!...”. Fakt ten doprowadzał Antka do obłędu, wzbudzało to pogłębiające się w nim uczucie nienawiści do Jagny, które spowodowane było jednocześnie tym, że dziewczyna pozbawiała go największej miłości i gospodarstwa, które ojciec Antka przepisał na nią. Jednak wspomnienia o Jagnie i chwilach jakie razem przeżyli stapiały w Antku negatywne uczucia: „Ale przyszły nań wspomnienia, wypełzły skądciś, z tych pól nagich, z dróg, z sadów sczerniałych i obsiadły mu serce[…] aż pot pokrył mu czoło, oczy rozbłysły i dreszcz go przechodził ognisty![…] i cała jego złość zawzięta skapywała mu z serca[…]”. Jednak konflikt moralny Antka między zasadami regulującymi życie a tym czego on osobiście pragnął doprowadzał go do refleksji i zachowania wstrzemięźliwości, choć nie raz miał ochotę zabronić ojcu małżeństwa z Jagną i wyznać całą prawdę: „A bo to raz chciało mu się ojcu do oczów stanąć i rzec: nie możecie się z Jagną żenić, bo ona moja! Ale strach podniósł mu włosy na głowie, co powie stary, co ludzie, co wieś?...”. Antek mimo wielkiego uczucia do Jagny w podświadomości wiedział, że jego niewłaściwe postępowanie, którym łamał wszelkie zasady moralne i etyczne obowiązujące we wsi nie może wyjść na jaw. Zdawał sobie sprawę z tego w jaki sposób zareagowali by na to inny mieszkańcy i najbliżsi członkowie jego rodziny. Antek natomiast najbardziej bał się kary boskiej jaka dosięgnie go za romans z macochą, ponieważ kazirodztwo we wszystkich kulturach obłożone było zakazem i surowymi sankcjami, a grzesznik zawsze zostanie ukarany przez Boga. W Antku toczy się walka dobra ze złem – pragnie Jagnę ale jednocześnie boi się złamanych praw boskich i ludzkich. Jest bohaterem tragicznym, ponieważ cokolwiek nie zrobi będzie nieszczęśliwy, jakiegokolwiek wyboru dokona będzie to złe. Natomiast miłością nieodwzajemnioną darzy Antka Borynę jego żona Hanka. W imię miłości do męża wybacza mu wszystko i nie sprzeciwia sie jego woli. Znosi upokorzenia z jego strony. Dopiero te wydarzenia doprowadziły że stała się silniejsza i samodzielna, zmieniła także stosunek do męża, co pozwoliło jej na odzyska Antka i zdobycie silnej pozycji w rodzinie.
W powieści „Chłopi” miłość ukazana została pod względem dwóch sfer. Pierwszą sferą jest sfera kultury, w której wartości moralne i ideały uznawane przez daną społeczność regulują wartość miłości, uznając, że podstawą życia seksualnego jest małżeństwo, ustanowione przez Boga zasady są niezmienne, hierarchia wynikająca z religii jest również niezmienna i niepodważalna, głowie rodziny i osobom starszym należy się szacunek, a rodzina jest wartością najważniejszą. Drugą sferą jest sfera natury biologicznej człowieka, która często bierze przewagę nas sferą kultury ze względu na popędy i pragnienia wynikające z potrzeb fizjologicznych człowieka. Wówczas uczucie pożądania drugiej osoby często sprzeciwia się normom obyczajowym i chrześcijańskiej moralności, tak jak w przypadku Jagny i Antka - pomimo małżeństwa z Boryną Jagna nie wyrzeka się Antka. Uczucie, jakie wiąże bohaterów, jest silniejsze od nich. Miłość w opisana w powieści jest miłością namiętna, biologiczną, wynikającą z fizycznego pożądania. Taką miłość organizuje popęd płciowy, człowiek nie jest w stanie zapanować nad czysto fizycznym aspektem swej natury, jest gotów do zdrady i złamania wszelkich zasad, pomimo strachu wynikającego z przekonania że kara boska w takim przypadku dosięgnie każdego grzesznika.