1.Ruch socjalistyczny był podzielony na dwa odłamy:- Nurt niepodległościowy (Polska Partia Socjalistyczna)PPS za najważniejszy cel uznawała odzyskanie niepodległości przez Polskę jako republikę parlamentarną. W suwerennym kraju, w szyscy obywatele mieli stać się równi wobec prawa, zagwarantowanoby obywatelom także szerokie swobody obywatelskie i świadczenia socjalne robotnikom.- Nurt rewolucyjny (Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy)Najważniejszym założeniem SDKPiL było odrzucenie walki o niepodległość kraju. Zakładali oni bowiem przygotowanie rewolucji proletariatu i powstanie ogólnoświatowej republiki socjalistycznej. Chciała także likwidacji własności prywatnej oraz angażowała się w obalenie caratu w Rosji. Ich poglądy były bardzo bliskie marksistom.2.Młodzi ludzie podczas rusyfikacji w latach 70 XIX w. po wielkich zmaganiach odzyskali swą tożsamość narodowa. Nie poddali sie rusyfikatorom i ich podstępnym działaniom( np. kiedy uczeń wchodził w konflikt z nauczycielem polskim nauczyciele rosyjscy stawali po stronie ucznia, by "zamydlić mu oczy".)Siła walki jaka kierowała młodymi ludźmi była nie do pokonania przez Rosjan. Pragnęli zdobywać wiedzę dla swojego dobra i dobra własnego narodu ( Polski) a nie dla Rosjan. Ich rodzicom zależało na ich wykształceniu ale oni pragnęli czegoś więcej niż tylko posiadania wiedzy(chcieli znajomości literatury polskie a nie rosyjskiej). W ich sercach narodziło sie coś czego nie mogli sobie opuścić. była to walka o swoją narodowość, korzenie, a przede wszystkim o istnienie narodu polskiego. Nie poddali się mimo sile rusyfikatorów. znosili poniżanie dla dobra swej ojczyzny - Polski.
