ej stałego miejsca zamieszkania, przemieszczającej się z miejsca na miejsce, np. w związku ze zmianami pogody lub w poszukiwaniu żywności, wody, opału albo pastwisk dla zwierząt hodowlanych. Osoba prowadząca koczowniczy, wędrowny tryb życia, także podróżująca stale lub sezonowo z powodów handlowych, kulturowych lub religijnych.
Etymologia: fr. nomade, łac. nomas, gr. nomas - "wędrujący w poszukiwaniu pastwisk". Współczesnymi przykładami nomadów są:Beduini z Arabii - Arabowie z jednego z plemion koczowniczych Arabii, Syrii, Nubii, lub pustyń SaharyRomowieTuaregowieInuiciPigmejeBuszmeniSaamowieCzukczeAborygeniGrupy koczowników były zazwyczaj zorganizowane w jednostki plemienne, mężczyźni tworzyli zwarte grupy wojowników, aby podporządkować sobie tereny, w obrębie których grupa przebywała.
Nomadzi nie trudnili się rolnictwem. Korzystali po prostu z zasobów ziemi tak długo, aż nie wyczerpali ich. Wówczas zwijali obozowiska i ruszali w poszukiwaniu lepszych warunków. Nie znali uczucia przywiązania do ziemi. Koczownicy, tak jak wszyscy, czasem toczyli wojny między sobą, czasem najeżdżali ludy osiadłe, a czasem po prostu handlowali. Ich ruchliwość sprawiała, że wszelkie wieści i nowości rozprzestrzeniały się po świecie znacznie szybciej.
Wtargnięcie koczowników na tereny osiadłych cywilizacji odcisnęło piętno na historii starożytnego Egiptu i Babilonii, a swój rozkwit społeczeństwa nomadów osiągnęły podczas najazdu Mongołów pod przewodnictwem Czyngis-chana oraz Timura w Azji i Europie w XIII, XIV i wczesnym XV w.
