Trucizny i środki psychogenne a życie i zdrowie człowieka.
1. Trucizny i środki psychogenne są uważane za jeden z deztabilizatorów życia jednostkowego i społecznego.
Substancje które zagrażają zdrowiu i życiu ludzkiemu są czasem stosowane również w przeciwną stronę - jako leki. Obiektami biotycznymi które są prekursorami wytwarzającymi ten typ substancji chemicznych są:
- zwierzęta
-rośliny
-grzyby
-bakterie chorobotwórcze.
Ważnymi pojęciami z zakresu toksykologi są toksyczność - czyli zdolność określonej substancji chemicznej do zatrucia danego organizmu, oraz dawka letalna trucizny(DL) - objętość czy ilość trucizny, która wywołuje zgon.
2. Przykłady zwierząt produkujących trucizny:
- pszczoły, osy, szerszenie - czyli zwierzęta kąsające, powodujące obrzęk w miejsach ukąszenia.
- ropuchy - ich jad(śluz) działa na podobnych zasadach jak glikozydy nasercowe wytwarzane z naprastnicy purpurowej.
- żmije, grzechotniki - węże o bardzo silnym i niebezpiecznym jadzie( w polsce: żmija zygzakowata)
- skorpiony, mrówki, pająki - ich jad powoduje zaburzenia w funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego.
3. Przykłady roślin produkujących trucizny:
- Alkaloidy - związki organiczne zawierające azot, np: atropina, nikotyna.
- Glikozydy naservowe - wytwarzane z naprastnicy purpurowej, służące do leczenia niewydolności
mięśnia sercowego
- Glikozydy antrachinowe - stosuje się je jako środki przeczyszczające, ponieważ działają drażniącą
na jelito grube, np: liście senesu.
- pozatym z różnego gatunku roślin wytwarza się takie związki jak: atropina(np: lulek czarny),kokaina(krzewy kokainowe), nikotyna( różnego rodzaju gatunki tytoniu), morfina(mak lekarski),marihuana(konopie indyjskie)
4. Przykłady grzybów produkujących trucizny:
- muchomor sromotnikowy którego łatwo pomylić z gąską zielonką i gołąbkiem zielonym, czy w okresie letnim pieczarką polną. Odmian muchomora jest bardzo wiele.
- pieczarka żółtawa
-wieruszka zatokowata
- strzępiak ceglasty
Bardzo ważna jest podręcznikowo-praktyczna wiedza na temat budowy morfologiczne grzyba,przed jego spożyciem, ponieważ jej brak jest częstą przyczyną zgonu.
5. Przykłady bakteri produkujących trucizny:
- Egzotoksyny - silny jad białkowy, wytarzany przez bakterie gram-dodatnie(toksyny salmonelli, laseczki tężca, jadu kiełobasianego).
- Endotoksyny - wytwarzane ze ścian martwej komórki bakteryjnej - gram ujemnej. Mają silne
właściwości gorączkotwórcze( dur plamisty).
- neurotoksyny - wytwarzane przez sinice, paraliżują układ nerwowy.
- hepatotoksyny - uszkadzją wątrobę, chociaż mają też właściwośći lecznicze, jak np: choroba
Alzheimera.
- innym rodzajem toksyn, niwytwarzanym przez bakterie, a spalanie śmieci, produkcje środków
ochrony roślin są dioksyny - substancje wywołujące zatrucie organizmu i objawy jak bóle i zawroty
głowy, zaburzenia pokarmowe, bladość, zaczerwienienia skóry.
6. Środki psychogenne są często odskocznią od szarej, brutalnej rzczywistości w której dynamicznie rozwijające się społeczeństwo jest dla słabej, nieporadnej jednostki wystarczającym powodem do utraty pobudek etycznych. Młodzi czy dojrzali ludzie częstokroć posiadają nawyk - czyli pozytywne lub negatywne "bodźcce" , wewnętrzny głos, przyzwyczajenie do wykonywanie określonej czynnośći. Pozytywne to z pewnośćią uprawianie sportu, czytanie książek, itp. Te złe natomiast wpływają już nie tylko na zdrowie fizyczne ale również psychiczne. Są to np: palenie papierosów, picie alkoholu, czy stosowanie używek, leków psychotropowych. Nawyk może prowadzić do kolejnego ważnego pojęcia - nałogu - czyli silnie ukorzenionego w naszej psychice schematu zachowań. Ten z kolei może prowadzić do uzależnienia które ma podłoże psychiczne i fizyczne. Wyróżniamy uzależnienia od:
- alkololu(alkoholizm) lub alkoholizm przewlekły - niepohamowana chęć picia wina, wódki bądz piwa.
- lekomania - uzależnienie od nadużywania leków(nasennych, uspokojających, przeciwdepresyjnych).
- narkomania - uzależnienie od narkotyków, najgorszy rodzaj uzależnienia. Narkotyki twarde(kokaina, heroina),
czy miękkie(marihuana, ecstasy, LSD) szybko wyniszczają organizm i powodują śmierć. Jednakże jest nadzieja
dla uzależniony. Proces przywracania ich do życia poprzedza detoksykacja oraz psychoterapia.
Ludzie którzy cierpią na uzależnienie mogą zadzwonić pod adres niebieskiej lini.