Analiza i interpretacja sonetu "Droga nad przepaścią w Czufut-Kale" Adama Mickiewicza.

Sonety Krymskie powstały w wyniku podróży Adama Mickiewicza na Krym. Na cykl tych sonetów składa się 18 utworów. Jednym z tych utworów jest Sonet "Droga nad przepaścią w Czufut-Kale". Jest to jeden z oryginalnych dzieł autorstwa Adama Mickiewicza. Struktura poszczególnych sonetów jest dwuwarstwowa : opisowo-refleksyjna. Mickiewicz pisząc sonety wzorował się na klasycznym układzie zapoczątkowanym przez Petrarkę.
Sonet XV jest dialogiem pomiędzy Mirzą-przewodnikiem, a Pielgrzymem, którego można utożsamić z samym autorem. Pierwsze trzy strofy utworu stanowi wypowiedź Mirzy. Przestrzega on wędrowca przed spoglądaniem w przepaść, a nawet zwracaniu ku jej myśli : "Tam nie patrz! tam spadła źrenica, I myżli tam nie puszczaj, bo myżl jak kotwica". Pielgrzym otrzymuje kilka rad od przewodnika, który zna doskonale niebezpieczeństwa czyhające w górach oraz wszystkie wąskie przejścia. Jego znajomość terenu opiera się na intuicji, dzięki temu wie w jaki sposób należy poruszać się, aby uchronić sie przed nieszczęściem. Przewodnik dobrze zna tę niebezpieczną drogę po górskich zboczach i wie, że kiedy przejście jest naprawdę wąskie, należy zdać się na intuicję swego konia, który wie jak sie poruszać, aby przejść przez wąske i ciasne urwiska:" Tu jeździec końskim nogom swój rozum powierza; Dzielny koń! patrz, jak kopytem pochwyca, I zawisnął". Mirza jasno daje Pielgzrymowi do zrozumienia, iż zsunięćie się w dół przepaści nieubłaganie zakończy się śmiercią, gdyż jedynie ptak mógłby przeżyć:"I reką tam nie wskazuj-nie masz u rąk pierza". Przewodnik w swojej wypowiedzi jest także ironiczny, ale stara się udzielać pożytecznych rad: "Zmów pacierz, opużć wodze, odwróż na bok lica...".
Ostatnia strofa jest odpowiedzią Pielgrzyma na wypowiedź Mirzy. Wędrowiec pomimo przestróg spogląda w dół urwiska: "Mirzo, a ja spojrzałem! Przez żwiata szczeliny. Tam widziałem-com widział,opowiem-po żmierci, Bo w żyjącyh języku nie ma na to głosu".Pielgrzym spoglądająć w przepaść ujrzał widok, który był dla niego niezwykłym przeżyciem, takim którego nie da się ująć w słowa.
Utwór ten bogaty jest w liczne i barwne metafory, które ukazują prawdziwy obraz świata górskiego. Na tempo utworu wpływ mają także przerzutnie oraz wykrzyknienia, natomiast użycie myślników daje czytelnikowi na zamyślenie się i zadumę nad tekstem.
Pielgrzym pomimo przestróg jest odważny i spogląda w dół,w przeciwieństwie do Mirzy. Wędrowiec jest wzorem bohatera romantycznego, który odważnie zgłębia tajemnice świata. Przepaść symbolizuje strach, jakim ludzie spotykają się w swoim życiu. Jest to strach, który nie pozwala podjąć decyzji i który każe człowiekowi zdać się na pomoc innych. Przezwyciężenie tego lęku daje możliwość na poznanie nowych obszarów życia i uwolnienie sie od tego, czego się boimy.