Analiza porównawcza wierszy "Na ciało gdy umiera" Rymkiewicza i "Dla zakochanych..."Grochowiaka.

Analizując porównawczo wiersze-„ Na ciało gdy umiera” Jarosława Marka Rymkiewicza i „Dla zakochanych..” Stanisława Grochowiaka- uzasadnij ich związek z kulturą baroku

Kulturę baroku cechowały kontrasty. Była to epoka bardzo religijna, ale nie stroniąca również od rozrywek. W tym czasie rozkwitał mistycyzm- rozważano nad problemami egzystencjalnymi człowieka, dyskutowano o śmierci. Rozwinęły się również takie kierunki jak racjonalizm czy empiryzm, które drastycznie różniły się od wspomnianego wyżej kierunku. Barok była to epoka pełna przepychu i nieładu co widać nie tylko w literaturze, ale również w architekturze i malarstwie. W dziełach tego okresu opisywano świat pełen przeciwieństw i niejednoznaczności, utwory posiadały ukryte alegorie i dziwne skojarzenia. Rozwijał się również klasycyzm dążący do doskonałej formy dzieła. Z kulturą baroku związane są również działa współczesnych twórców, którzy nawiązują do niektórych nurtów tego czasu.
W wierszach Jarosława Marka Rymkiewicza oraz Stanisława Grochowiaka tematem przewodnim jest śmierć. Utwór „Na ciało, gdy umiera” Jarosława Marka Rymkiewczia opiera się na opowiadaniu podmiotu lirycznego czym naprawdę jest śmierć. Osoba mówiąca w wierszu zdaje sobie sprawę, że jej kres się zbliża. Mówi, że próchno, pleśn, grzybnia już na niego czekają. Podmiot liryczny wie, że ciało po śmierci staje się pożywką dla innych (dla wymienionej w wierszu pleśni, grzybni, próchna), bez umierania nie byłoby życia. Bez martwej materii grzybnia oraz pleśń nie mogłyby istnieć, a wraz z nimi rośliny, zwierzęta i idąc tym tokiem rozumowania również ludzie. Wszystko w przyrodzie ma swój cel. Nic się nie marnuje. Podmiot liryczny daje do zroumienia również, że wszystko kiedyś stanie się pleśnią, również i on, który zasila cały ten skomplikowany mechanizm krążenia materii w przyrodzie. Śmieć przedstawiona jest tutaj jako początek czegoś nowego i jak coś bez czego dalsze życie nie mogłoby trwać. Natomiast utwór „Dla zakochanych..” Grochowiaka porównuje smierć,a w zasadzie umarłych do zakochanych. Widać tutaj zestawienie dwóch kontrastów. Zakochani kojarzą się z pięknem, rozpoczęciem nowego życia, natomiast umarli z brzydotą i przemijaniem. Takie zestawianie dówch diametralnie odmiennych rzeczy było bardzo charakterystyczne dla epoki baroku. Podmiot liryczny pokazuje podobieństwa jakie łączą zakochanych i umarłych. Mówi, że obojgu potrzeba” sześć desek” w przyciemnionym świetle. Miał na myśli trumne dla osoby nieżyjącej i łóżko dla zakochanych. „Pokój z miłością otoczcie bojaźnią, dzieciom zabrońcie przystępu” – osoba mówiąca porównała pokój osoby zmarłej z sypialnią zakochanych, do której dzieci w obu przypadkach nie miały wstępu. Klimat tego wiersza podobnie jak dzieła Rymkiewicza jest przygnębiajacy. Porównanie miłości do śmierci kojarzy się bardzo pesymistycznie, wręcz ironicznie.
W obu wierszach mamy do czynienia z liryka pośrednią, ponieważ w żadnym z nich nie wystepuje bezpośredni zwrot do adresata. Utwór Stanisława Grochowiaka jest typowym wierszem białym składającym się z trzech zwrotek po trzy wersy, natomiast wiersz Jarosława Marka Rymkiewicza posiada rymy typu ABAB oraz składa się z czterech zwrotek. Pojawiają się w nim epitety takie jak : ”złota krtań”, „biała pleśń”, mające na celu oddanie klimatu wiersza. Natomiast w drugim utworze (Grochowiaka) występują takie epitety jak: „najcięższy brokat”, „przyćmione światło”, celem ich jest oddanie ćiężkiej, przygnębiającej atmosfery wiersza. Występują tutaj również powtórzenie :” Dla zakochanych to samo …. – co dla umarłych”, które podkreślają jak wiele podobieństw mają zakochani i umarli.
Oba wiersze są pełne dziwnych i zaskakujących skojarzeń, dziwnych porównań (np. zmarłych do zakochanych), co jest bardzo charakterystyczne w epoce baroku. W wierszach autorzy dostrzegają niejednoznaczność egzystencji człowieka. Ludzie żyją nie tylko dla siebie ale i dla innych. Grochowiak dostrzegł podobieństwo śmierci i milości. Sam temat wierszy również nawiązuje do baroku. W tekstach obu autorów widać również elementy klasycyzmu, który min. Doskonale rozwijał się w baroku.

Dodaj swoją odpowiedź