23 stycznia 1002 zmarł Otton III, Święty Cesarz Rzymski, twórca koncepcji uniwersalistycznego cesarstwa jednoczącego pod jego berłem całą chrześcijańską Europę.Koronę króla Niemiec włożono mu na głowę w wieku 3 lat, w 983 roku, jeszcze za życia jego ojca - Ottona II. Koronę Świętego Cesarza Rzymskiego przywdział w 996 roku. Gdy był dzieckiem, w jego imieniu rządy sprawowała jego matka Teofano. Regentka pochodziła z Bizancjum i wychowała syna na grecką modłę.Genialna koncepcja średniowiecznego trustu mózgówWedle koncepcji Ottona, Europa miała być zjednoczonym, chrześcijańskim, odrodzonym Imperium Rzymskim, złożonym z czterech równoprawnych królestw, Germanii, Galii, Italii i Sclavinii, czyli Słowiańszczyzny Zachodniej, podlegających władzy cesarza.- Otton nie działał sam, to nie były tylko koncepcje młodego chłopaka, który chciał wprowadzać w życie idealne państwo. Wokół niego było wielu bardziej doświadczonych ludzi, którzy mieli podobne marzenia - mówił prof. Marek Barański, który w audycji Andrzeja Sowy z cyklu "Na historycznej wokandzie" wcielił się w rolę obrońcy cesarza.Wśród nich byli m.in. Gerbert z Aurillac, późniejszy papież Sylwester II i Adalbéron, biskup Reims.Alegoria uniwersalistycznej koncepcji Ottona III: cztery równorzędne prowincje składają pokłon cesarzowi, źr. Wikimedia Commons/dpPrzełomowy rok milenijnyDla poparcia tej idei uniwersalistycznego imperium Otton chciał pozyskać ambitnego księcia Bolesława Chrobrego, którego widział w roli króla Słowian. W tym celu udał się z pielgrzymką do grobu św. Wojciecha w Gnieźnie. Tam spotkał się z polskim księciem i dokonał dwóch bezprecedensowych aktów: podarował Bolesławowi kopię włóczni św. Maurycego i włożył mu na głowę cesarski diadem.Koncepcja Otton była na rękę kształtującemu się państwu polskiemu, bo ugruntowywała jego pozycję na arenie międzynarodowej, wyrównywała je w prawach z państwami zachodnioeuropejskimi i wywyższała je ponad księstwa Rzeszy.Idealistyczny sen na jawie- Chociaż jego koncepcja była niewątpliwie nowatorska, to on nie stąpał twardo po ziemi - mówił o twórcy idei uniwersalistycznego imperium Grzegorz Myśliwski, który w audycji Andrzeja Sowy wcielił się w rolę oskarżyciela.Idea Ottona III mniejsze poparcie znajdowała w krajach zachodnich: dla mieszkańców Italii był on barbarzyńcą z północy, dla Germanów - bizantyjskim obcym. Z kolei we Francji krzepła niezależna dynastia Kapetyngów. Konceprcja Ottona upadła już pod koniec jego krótkiego życia. Cesarz zmarł podczas odwrotu ze zbuntowanego Rzymu.- Idea jedności Europy Zachodniej dzięki, między innymi, Ottonowi III istniała i chyba do dziś istnieje - podsumowywał prof. Marek Barański. Posłuchaj racji obu historyków.
