Rozmnażania

NARZĄDY HOMOLOGICZNE
Żeńskie: jajniki – produkcja kom jajowych i żeńskie hormony płciowe
Jajowody – miejsce zapłodnienia
Pochwa – narząd kopulacji
Męskie: jądra – produkcja meskich kom rozrodczych – plemniki, męski hormon płciowy
NARZĄDY NIEHOMOLOGICZNE
Żeńskie: macica – miejsce rozwoju płodowego i zarodkowego człowieka
Męskie: prostata – gruczoł krokowy produkcja płynnej części nasienia spermy
SPERMOGENEZA – jest procesem polegającym na wytworzeniu w jądrach dojrzałych plemników w ciągu doby powstaje ich ok. 120 000 000. spermogeneza trwa nie ustanie od chwili osiągnięcia dojrzałości płciowej. Kom macierzystymi plemników są Spermatogonia, które przechodzą liczne podziały mitotyczne, prowadzące do powstania spermatocytów. Spermatocyty przechodzą podział mejotyczny w wyniku czego w procesie spermatogenezy powstają haploidalne plemniki.

Proces powstania wzrostu i dojrzewania kom jajowych nazywamy oogenezą zachodzi w jajnikach. Rozpoczyna się w okresie życia płodowego po czym ulega zahamowaniu i zostaje wznowione w okresie dojrzałości płciowej. Komórki macierzyste kom jajowych to oogonia, które przechodzą liczne podziały mitotyczne w wyniku czego tworzą się oocyty. W okresie dojrzałości płciowej oocyty przchodzą podział mejotyczny i ostatecznie z jednego oocyty powstaje jedna kom jajowa haploidalna
Cykl menstruacyjny to cykl przygotowujący organizm kobiety do ewentualnej ciąży trwa średnio 28 dni podczas których w organizmie kobiety zachodzą zmiany związane z działalnością hormonów płciowych
I FAZA krwawienie menstruacja (4-5dni)
* przysadka mózgowa – HORMON FOLIOKULOTROPOWY (FSN) rozwój jednego z pęcherzy jajnikowych i estrogenów
II FAZA przedowulacyjna (5-14 dni)
* estrogeny – namnażanie kom błony śluzowej macicy tworzenie nowych naczyń krwionośnych
* dojrzewanie pęcherzyka
* przysadka mózgowa HORMON LUTENIZUJĄCY (LH) – pękniecie pęcherzyka – uwolnienie kom jajowej (owulacja) – formowanie ciałka żółtego
III FAZA poowulacyjna (do 28 dnia)
Ciałko żółte – HORMON PROGESTERON – zgrubienie błony śluzowej macicy
* nie doszło do zapłodnienia – ciałko żółte degeneruje się – spadek stężeń progesteronu – obkurczenie się naczyń krwionośnych – obumieranie kom śluzówki macicy – manstuacja
* doszło do zapłodnienie – zarodek – HORMON GONADOTROPINA KOSMÓWKOWA – potrzymanie aktywności ciałka żółtego – wstrzymanie jajeczkowania – utrzymanie wysokiego stężenia progesteronu
Do zapłodnienie może dojść podczas owulacji. Okres rozwoju organizmu od momentu zapłodnienia do porodu (38 tyg) prenatalnym w którym wyróżniamy okres rozwoju zarodkowego i płodowego
Okres zarodkowy dzieli się na 3 etapy:
- BRUZDKOWANIE (0-5 dnia) – to liczne podziały mitotyczne zapłodnionej kom jajowej co prowadzi do powstania moruli. Bruzdkowanie kończy się powstaniem blastocysty która zagnieżdża się w błonie śluzowej macicy
- GASTRULACJA (trwa 2-3 tyg) – to przekształcenie blastocysty w grastule i utworzenia listków zarodkowych ekto,mezo i endodermy z których powstaną narządy płodu. Tworzą się błony płodowe i łożysko
- ORGANOGENEZA (od 3-8 tyg) – formułują się narządy ostateczne:
* z ektodermy: rdzeń kręgowy, układ limfatyczny, naskórek, gruczoły, ucho wew
* z mezodermy: tk łączne, mięśniowe, serce, naczynia krwionośne, limfatyczne, nerki i gonady
* z endodermy: trzustka, wątroba, ślinianki, płuca, drogi oddechowe, tarczyca, grasica, pęcherz i cewka moczowa
Ochrona zarodka i płodu
- błony płodowe: kosmówka i owodnia, bezpośrednio otaczają zarodek, owodnia wydziela płyn owodniowy który zapewnia zarodkowi środowisko wodne i amortyzuje wstrząsy. Omocznia wytwarza krwinki i naczynia krwionośne oraz zbiera zbędne produkty przemiany materii wydalane przez zarodek
Budowa i funkcje łożyska
- płód jest całkowicie zależny od matki (otrzymuje od niej m.in. glukoze, aminokwasy, witaminy) usuwa zbędne produkty przemiany materii. Wymiana wszystkich sub odbywa się przez łożysko
Łożysko – połączone jest z płodem za pomoca pępowiny, chroni płód przed czynnikami chorobotwórczymi ale nie zapewnia całkowitej ochrony ponieważ do krwi płodu mogą przedostać się niektóre wirusy:
- HIV
- wirusy różyczki
- zapalenia opon mózgowych
- ospy
Łożysko nie chroni przed sub takimi jak:
- leki
- alkohol
- narkotyki
- nikotyna
Łożysko także produkuje hormony niezbędne do utrzymania ciąży t,j:
- progesteron
- estrogen
- gananotropina kosmówkowy
Bliźnięta jednojajowe powstają w wyniku zapłodnienia jednej komórki jajowej która podczas podziałów podzieliła się na dwa oddzielne zarodki, z których powstają dwa oddzielne organizmy. Bliźnięta są najczęściej jednej płci, bardzo podobno do siebie o takim samym kodzie genetycznym.
Dwujajowe powstają przez zapłodnienie dwóch różnych komórek jajowych przez dwa różne plemniki. Mają się do siebie jak dzieci z kolejnych ciąż.
Etapy porodu
I faza
Rozwieranie się szyjki macicy trwa od 2-20h. pęka worek owodniowy. Wydziela się oksytocyny stymuluje skurcze macicy prowadzące do rozwarcia szyjki macicy.
II faza
Parcie trwa od 2-100min. Silne rytmiczne skurcze macicy następują falami i pchają dziecko do ujścia pochwy. Etap kończy się wypychaniem dziecka na zewnątrz.
III faza
Poród łożyska od 5-45min po urodzeniu dziecka ostatni etap polega na wypchnięciu łożyska z macicy naczynia krwionośne zwężają się aby powstrzymać krwawienie.
Rzowój dziecka po urodzeniu:
-noworodkowy (1.miesiąc)
-niemowlęcy (do 1 roku życia)
-dziecięcy (od 1-6lat)
-okres szkolny (6-11lat)
-młodzieńczy (11-19lat)
-okres dojrzałości(19-26lat)
-dorosłość(26-60lat)
-starzenie się(60 i więcej lat)
Diagnostyka badań prenatalnych:
- USG – pozwala na uzyskanie rzeczywistego obrazu badania płodu, i jego narządów pozwala na rozpoznanie płci wieku i wzrostu płodu oraz wychwycenie nieprawidłowości jego rozwoju
- Biopsja kosmówki – pobieranie z pępowiny krwi płodu
- KTG – za pomocą urządzenia ocenia się stan płodu przez badanie czynności jego serca i skurczów macicy ciężarnej. Metoda ta służy przede wszystkim do monitorowania płodu w czasie porodu.