Jaki człowieczy sens odnajdujemy w cierpieniu? Rozważania w związku z biblijnym Hiobem

„Księga Hioba” należy do pism mądrościowych zawartych w Starym Testamencie, powstała V-III w. p.n.e. po niewoli babilońskiej.

Główny bohater żył w arabskiej krainie Hus. Był bogobojny i sprawiedliwy. Szczęście sprzyjało mu pod każdym względem, gdyż oprócz siedmiu synów i trzech córek posiadał siedem tysięcy owiec, trzy tysiące wielbłądów, pięćset wołów jucznych, pięćset oślic i mnóstwo czeladzi. Oddawał cześć Bogu, składał całopalne ofiary.

Szatan uważał, że łatwo jest być bogobojnym, gdy się ma szczęście i bogactwo. Bóg postanowił więc wystawić Hioba na próbę i odebrać mu mienie. Niebawem zaczęły spadać na niego nieszczęścia. Sebejczycy zrabowali jego bydło, pozabijali pasterzy, w ogniu zginęły owce i służba. Chaldejczycy uprowadzili wielbłądy, a huragan zwalił dom, grzebiąc w gruzach synów i córki. Hiob nadal trwał w wierze, mimo że stracił całe bogactwo i najbliższych. Wtedy Bóg pokrył jego ciało wrzodami. On, mimo obelg żony, oddawał cześć Stwórcy. Przybyło do Hioba trzech przyjaciół aby towarzyszyć mu w cierpieniach, jednak przez siedem dni i siedem nocy nie doszło do żadnej rozmowy. W końcu zaczął on lamentować nad swoim losem. Zastanawiał się, dlaczego dotknęły go takie nieszczęścia, mimo że żył zgodnie z przykazaniami. Przyjaciele doszli do wniosku, że Hiob musiał zgrzeszyć, jednak ten zaklinał się na wszystko i wzywał Boga na świadka, że był bez grzechu. Nadal wierzył w ogromną mądrość opatrzności boskiej. Rozmowie przysłuchiwał się także człowiek imieniem Elihu. Jego zdaniem Bóg wystawił na próbę Hioba, by utwierdzić go w cnotach.

W nagrodę za bezgraniczną ufność Bóg zjawił się przed Hiobem i wyjaśnił mu, iż daremnie usiłuje wykryć przyczynę cierpienia, gdyż wszechmocne i mądre zamierzenia boskie przekraczają granice ludzkiego rozumu; przywrócił mu synów, córki i całe mienie.

W kulturze europejskiej Hiob był symbolem cierpienia i zarazem godności człowieka. Walczył on z argumentami przyjaciół, którzy przy spotykających go nieszczęściach radzili mu uznać własną winę – według nich nieszczęścia musiały być karą za grzechy. Hiob szukał tajemnicy cierpienia niezawinionego, był przekonany o swojej prawości i bronił jej odważnie. Gdy otrzymywał wieści o stracie majątku, nie bluźnił przeciw Bogu: „I wstał Hiob i rozdarł swój płaszcz, i ostrzygł głowę, i padł na ziemię, i złożył pokłon. I rzekł: nagi wyszedłem z łona matki i nagi tam wrócę. Pan dał, Pan wziął, niech będzie imię Pańskie błogosławione.”

Hiob to człowiek ciężko doświadczony przez los, cierpiący – jak Chrystus – niewinnie, to uosobienie poddania się woli Bożej, mimo najdotkliwszych nieszczęść. Postawa jego to lekcja godności ludzkiej, wierności Bogu, cierpliwości oraz odpowiedzialności.

Cierpienie pełni bardzo ważną rolę w egzystencji człowieka, ponieważ uczy pokory wobec życia, wrażliwości na los innych. Uszlachetnia, pozwala zrozumieć innych i umacnia w wierze. Nie musi być karą za grzechy, może być zadane przez Boga w celu sprawdzenia człowieka i umocnienia jego cnót. Tylko osoba cierpiąca wie, co to cierpienie. Ludzie, którzy go doświadczyli, zdają sobie sprawę z tego, jak straszne może ono być, współczują tym, którzy je odczuwają, starają się im jakoś pomóc. Często daje ono możliwość dialogu z Bogiem poprzez modlitwę, która wcześniej była zaniedbywana.

Dzięki biblijnej historii możemy dowiedzieć się wiele na temat cierpienia, a jeżeli weźmiemy przykład z głównego bohatera, to staniemy się silniejsi duchowo.