Średniowiecze - wok
ŚREDNIOWIECZE
1)ramy czasowe:
V-XV wieku n.e.
2)charakterystyka średniowiecza
wielkie wędrówki ludów
podstawą utrzymania jest ziemia
teocentryzm
w sferze kultury najw.Chrześcijaństwo
zmiana społecznej roli sztuki – dzieło jest na usługach kościoła i jest elementem wychowania
3)Style w średniowieczu:
a)styl romański (V-XII wiek)
-kościół – plan krzyża łacińskiego, 2 wierze, półokrągłe okna i portale, 3 nawy(korytarze), brezbiterium (miejsce ołtarzowe),absyda (pół okrągła ściana), dachy dwuspadowe i hełmy, sklepienie kolebkowe
np.:kolegiata w Tumie pod Łęczycą
-malarstwo romańskie
płaskie, bez przestrzeni, bez światłocienia, bezruch postaci, nienaturalne pozy, freski, malarstwo w księgach (kodeksy)
-rzeźba Romańska:
krucyfiksy, płaskorzeźby w portalach, kompozycje zwane prawem ram (wypełnianie miejsca)
b)styl Gorycki (XII- XV wiek)
kościoły maryjne związane z kultem Matki Boskiej:
np.: katedra Noterdame w Paryżu, a w Polsce kościół Mariacki w Krakowie.
Kościół:
plan krzyża łacińskiego,wysoki, strzelisty, bogato zdobiony, okna i drzwi zakończone łukiem ostrym , okna wypełniają witraże lub maswerki, nad wejściem rozeta, sklepienia krzyżowo – żebrowe, system filarowo – żebrowy.
Malarstwo:
Próby wprowadzania światłocienia i przestrzeni, naturalne pozy postaci, tematyka religijna i świecka.
Rzeźba:
Wprowadzanie ekspresji i naturalizmu, ołtarze goryckie w formie szaf, np.:ołtarz Wita Stwosza w kościele Mariackim w Krakowie.
Muzyka średniowiecza.
1) Początkowo była to muzyka wokalna.
W V wieku wprowadzono 1 instrument (organy), VI wiek pojawienie się Chorału Gregoriańskiego – muzyka ascetyczna, rodzaj modlitwy,którą wykonywał chór męski w J.łac. Unisono czyli w 1 głosie.
2). Najstarsza pieśń Polska : „Oj chmielu, chmielu”
3) Najcenniejszy zabytek muzyki Polskiej „Bogurodzica”