Polityka turystyczna
GATT ? układ ogólny w sprawie ceł i handlu
CICTA ? Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Działalności Turystycznej
Pufendorf ? koncepcja państwa, które jest w pełni suwerenne i ma prawo decydować kogo wpuścić do kraju a kogo nie
PANEUROPA ? koncepcja z 1925 roku z Hagi zbliżenia pomiędzy narodami w sprawie turystyki jako czynnika indywidualnego i zbiorowego rozwoju
Blessing ? Young
Krippendorf ? wsteczny transfer procesów decyzyjnych, soft&hard tourism, pożeracz krajobrazu
PRZEPŁYWY KASKADOWE ? dotyczą kierunków międzynarodowych migracji turystów wakacyjnych oraz ich uzależnienie od porównania kosztów we własnym kraju z kosztami w kraju recepcyjnym.
FUNKCJE NTO NTA nto = POT, nta = ministerstwo gospodarki pracy
SAAR ? część Euroregionu państw w latach 50-tych loir-lux ? Niemiecko-Francusko-Luxemburskiego
Scharakteryzuj układ z Schengen oraz jego wpływ na rozwój turystyki międzynarodowej
Po raz pierwszy kwestia wprowadzenia ułatwień związanych z przekraczaniem granic państwowych została podjęta na konferencji szefów państw i rządów Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej w Paryżu w dniach 9-10 grudnia 1974 roku. W dniu 14 czerwca 1985 roku przedstawiciele rządów Francji, RFN, Belgii, Holandii i Luksemburga podpisali w Schengen układ dotyczący stopniowego znoszenia kontroli na wspólnych granicach.
Dla turystyki najważniejsze znaczenie mają cztery grupy zagadnień:
I. Jednolity tryb przekraczania granic zewnętrznych tzw. ?Strefy Schengen?. Przekraczanie tych granic jest dopuszczalne jedynie na przejściach granicznych i w ustalonych godzinach, a kontrola ruchu osobowego następuje zgodnie z przepisami prawa wewnętrznego kraju, którego granica jest przekraczana.
II. Prowadzenie wspólnej polityki wobec cudzoziemców, w tym zwłaszcza harmonizacja przepisów wizowych oraz związane z tym: przepisy dotyczące odmowy wjazdu i warunków ruchu turystycznego cudzoziemców z państw trzecich. Najważniejsza zasada, dotycząca wjazdu i pobytu cudzoziemców, mówi o tym, że
? bez względu na to czy muszą oni posiadać wizę czy nie
? ich pobyt nie może przekroczyć trzech miesięcy, w ciągu półrocza od daty pierwszego wjazdu
III. Wspólne reguły dotyczące procedur arylowych Nadrzędnym celem tych regulacji jest wyeliminowanie tzw. ?turystyki arylowej?, polegającej na przemieszczaniu się ?z kraju do kraju?, tych cudzoziemców ubiegających się o azyl, których wnioski zostały rozpatrzone odmownie. IV. zasady i środki współpracy policyjnej W tym obszarze zagadnień Układ szczegółowo reguluje zasady wymiany informacji pomiędzy organami policji oraz wprowadza i określa nowe formy współpracy, wynikające z braku kontroli na granicach wewnętrznych ?Stefy Schengen?. Dotyczy to zwłaszcza obserwacji transgranicznej oraz pościgu transgranicznego
Scharakteryzuj politykę turystyczną UE
1. W zakresie międzynarodowego ruchu turystycznego ? wszyscy obywatele UE mają prawo do przemieszczania się, osiedlania się, podejmowania działalności gospodarczej w dowolnym kraju UE bez konieczności posiadania wiz i pozwoleń o pracę.Układ z Schengen ? u zbiegu granic FRA-GER-HOL ? w 1985 roku ? Schengen I ? wprowadzono natychmiast, ale w najprostszej formie - ułatwienia przy przekraczaniu granic państwowych, co dotyczyło zwłaszcza ruchu drogowego i polegało na wprowadzeniu zasady kontroli wzrokowej pojazdów przekraczających granicę. Schengen
II ? ograniczenie niebezpieczeństw, wprowadzenie mechanizmów zabezpieczających. Miał zlikwidować całkowicie granice. Proces trwał około 10 lat.
2. W zakresie ochrony konkurencji ? ochrona jednolitego rynku jest jednym z podstawowych zadań UE. Występuje jednolity rynek polegający na swobodzie przepływu towarów, usług, osób, kapitału i przedsiębiorczości. Są dyrektywy chroniące rynek. Pierwsza dyrektywa - z 1968 roku ? dotyczy swobody świadczenia usług w HORECA (hotele, restauracje, kawiarnie lub catering J) . Celem dyrektyw jest zniesienie wszelkich ograniczeń w swobodzie gospodarczej. Druga dyrektywa ? 1975 rok ? dotyczyła pracy pilotów i przewodników wycieczek. Trzecia dyrektywa ? 1990 rok ? o podróżach za zryczałtowaną cenę ? na jej podstawie w Polsce opracowano Ustawę o świadczeniu usług turystycznych.
3. W zakresie ochrony konsumenta ? edukuje się konsumentów, pokazuje się ich prawa. Są tworzone centra informacji konsumenckiej. Ochronie konsumenta służy też ujednolicanie informacji, jakie do turystów są kierowane, np. ujednolica się informacje w hotelach ? wprowadza się znaki. Kwestie regulacji bezpieczeństwa to także ochrona konsumenta. Niedozwolone klauzury ? gdy podpiszemy umowę, a ona podpada pod niedozwoloną klauzurę, to ta umowa jest nieważna.
Dyrektywa z 1994 roku ? o timesheringu ? wynajmowanie na pewien czas obiektów w atrakcyjnych regionach. Wprowadziła zasady, które chronią nabywcę, m.in.: oferent musi dać pewien czas na zastanowienie się i ewentualne wycofanie się z kontraktu, nie wolno przyjmować zaliczek, umowy muszą być formułowane w języku ojczystym.
4. W zakresie polityki podatkowej ? harmonizacja zmierza do ujednolicania podatku i unikania zjawiska podwójnego opodatkowania. Główne zasady w dziedzinie podatków w turystyce:
- podstawą opodatkowania biur podróży jest marża, a agentów turystycznych jest prowizja.
- stawka podstawowa podatku świadczonego przez biura podróży nie powinna być niższa niż 15%.
- w przypadku niektórych usług (transport) można stosować niższe stawki, lecz nie mniejsze niż 5%.Najwyższy podatek VAT: Dania, Szwecja, Norwegia. Najniższy podatek VAT: Luksemburg, Hiszpania, Portugalia, Grecja
5. Polityka transportowa ? występuje podział polityki w transporcie drogowym, kolejowym, morskim. Unia popiera środki ekologicznie czyste, np. kolejowy. Polityka sprowadza się też do ujednolicania przepisów, reguł, kodów (tachografy, czas pracy kierowców). Sprzyja się inicjatywom transportowym (Eurotunel pod kanałem La Manche, najdłuższy most łączący DEN-SWE).
6. W zakresie ochrony środowiska ? UE stara się wprowadzać zasadę zrównoważonego rozwoju, opracowała wersję Agenda 21 dla przemysłu turystycznego (program docelowy wyznaczający kierunki rozwoju gospodarki turystycznej).
7. Polityka regionalna ? UE podnosi znaczenie regionów. UE przeznacza na rozwój regionalny ogromne środki finansowe. Turystyka regionalna absorbuje środki z funduszy unijnych na jej rozwój (rozwój infrastruktury i obszarów wiejskich). Wspiera się regiony biedne, o wysokim bezrobociu, o niskim PKB, poprzemysłowe.
8. Wspólna promocja turystyczna ? dokonuje się poprzez Europejska Komisję Turystyki ETC (zrzesza NTO z krajów europejskich). Stara się promować Europę na innych kontynentach. Ściąga turystów do Europy.
9. Projekty i programy proturystyczne ? zostały powołane po to, aby rozwijać turystykę lub stwarzają duże możliwości wykorzystania w turystyce z uwagi na interdyscyplinarność turystyki.
Pierwszym szerszym programem proturystycznym było uznanie 1990 roku rokiem turystyki w UE. Starano się propagować turystykę, upowszechniać świadomość turystyczną
Scharakteryzuj pozytywne i negatywne skutki rozwoju turystyki na podstawie poglądu Jaffariego
Bilans turystyki
Korzyści ekonomiczne: - napływ dewiz, wykorzystanie istniejącej infrastruktury, rozbudowa, rozwój oparty na wykorzystaniu miejscowych zasobów i produktów, komplementarny produkt pozostałej działalności gospodarczej, efekt mnożnikowy, zatrudnienie.
Koszty ekonomiczne: - inflacja, przecieki dewiz, sezonowość, bezrobocie, podatność na zmiany, szerzenie się chorób, wahania ekonomiczne, niezrównoważony rozwój gospodarczy, zeszpecenie krajobrazu, niszczenie zasobów.
Korzyści społeczne: - docenianie własnych i cudzych wartości społeczno ? kulturowych, wzbogacenie treści oświatowych, międzynarodowy pokój i zrozumienie, przełamywanie barier: językowych, społecznych, klasowych, religijnych.
Koszty społeczne: - brak zrozumienia, operowanie stereotypami, ksenofobia, skażenie środowiska społecznego, komercjalizacja kultury, religii i sztuki, działalność na pokaz, konflikty, prostytucja, przestępczość.
Podaj definicję oraz scharakteryzuj zakres, formy i instrumenty polityki turystycznej
POLITYKA TURYSTYCZNA - to wszelkie oddziaływanie władz państwowych różnego szczebla (centralnego, regionalnego, lokalnego) mające na celu:- zaspokajanie potrzeb turystycznych własnego społeczeństwa- racjonalne wykorzystanie walorów turystycznych, zasobów pracy i kapitału w sferze gospodarki turystycznej;- kształtowanie optymalnych rozmiarów i wielkości ruchu turystycznego, struktury ruchu turystycznego- ogólne koordynowanie rozwoju turystyki z uwzględnieniem jej licznych funkcji, oraz licznych związków z innymi sferami życia gospodarczego i społecznego
CELE POLITYKI TURYSTYCZNEJ. Występują dwa podejścia do polityki turystycznej:
- podmiotowe - państwo podejmuje działania z myślą o turystyce (szkolnictwo turystyczne)- turyści krajowi i turystyka obywateli.
- przedmiotowe - państwo podejmuje działania z myślą o turystyce , ale z myślą o szerszych celach, dotyczy zagranicznej turystyki przyjazdowej.
ZAKRES (OBSZARY).
1. Planowanie przestrzenne- tam gdzie rozwija się turystyka, tworzenie parków narodowych, pozwolenia na budowę ośrodków itp.
2. Planowanie ekonomiczne- działanie państwa w charakterze ekonomicznym ( dotacje, subwencje, podatki, systemy dofinansowania)
3. Badania naukowe i statystyka ( tworzenie baz informacji)
4. Kształtowanie konsumpcji turystycznej- państwo wspiera konsumpcję (turystyka socjalna)
5. Kształtowanie kadr- państwo określa program nauczania, kontroluje system kształcenia.
6. Promocja i marketing- państwo podejmuje działania promocji kraju, zniechęcenie obywateli własnego kraju do wyjazdów zagranicznych
7. Działalność organizatorsko- zarządcza- NTO i NTA realizują politykę turystyczną (organizacja i zarządzanie rynkiem turystycznym)
FORMY POLITYKI TURYSTYCZNEJ (prof. Kornak)
1. Leseferyzm - nic nie robienie- państwo nie wnika w turystykę- w czystej postaci nie występuje.
2. Interwencjonizm - państwo ingeruje, tylko wtedy, gdy jest konieczność (w sytuacjach kryzysowych)
3. Protekcjonizm - państwo z góry popiera pewne sfery rzeczywistości turystycznej: pewne grupy konsumentów- ludzi młodych- organizuje pewne określone formy turystyki.
4. Etatyzm - państwo dąży do przejęcia np. pakietu akcji w największych przedsiębiorstwach turystycznych np. LOT, ORBIS.
INSTRUMENTY
administracyjne - państwo powołuje pewne organizacje, instytucje np. POT by realizowały pewne określone działania
ekonomiczne - polityka podatkowa, konwencje, subwencje, zezwolenia, dotacje, dofinansowania
prawne - strefa regulacji prawnej, system kontroli egzekwowania prawa, np. Ustawa o Usługach Turystycznych
informacyjno ? promocyjne - związane z działaniem promocyjnym i informacyjnym, np. targi itp.; promocja zalet turystyki w swoim społeczeństwie
FUNKCJE POLITYKI TURYSTYCZNEJ
DESKRYPTYWNA - opisująca ? badanie i opisywanie rzeczywistości turystycznej w tym zwłaszcza wiąże się z ujawnianiem występujących w tej rzeczywistości problemów. Następuje to w drodze porównania stanu rzeczywistego przyjętymi normami wcześniej, wobec zjawisk, procesów, które nie spełniają tych norm. Proponuje się zastosowanie środków zaradczych. Podstawowe pytanie, jakie można zadać: Jaka była wcześniej a jaka jest obecnie rzeczywistość turystyczna, oraz jakie występują w niej problemy.
EKSPLANACYJNA - wyjaśniająca- polega na tym, że w ramach polityki turystycznej wskazuje się na związki przyczynowo-skutkowe oraz wyjaśnia się procesy składające się na rzeczywistość turystyczną. Jak procesy i zjawiska składają się na rzeczywistość turystyczną w regionie itp. Pytanie: Dlaczego i p co dany proces, czy zjawisko zaistniało, dlaczego na takie a nie inne właściwości? Czy i w jaki sposób wpływa na całość funkcjonowania turystyki? Wyjaśnienie praw i mechanizmów rządzących rynkiem turystycznym oraz roli, jaka ma do spełnienia państwo.
PROGNOSTYCZNA - przewidywanie zjawisk i procesów mających wpływ na funkcjonowanie turystyki a także wykorzystanie tego w procesie planowania i prognozowania turystyki. Występują tu 3 procesy:
- prognozowanie - bierny sposób przewidywania przyszłości? naukowe wróżenie? bez czynnika skutkowego
- programowanie - występuje element sprawczy kreujemy rzeczywistość przy zastosowaniu kryterium wyboru
- planowanie - dochodzi do konkretyzacji ustaleń i wyboru konkretnego scenariusza realizacyjnego.
Planowanie ? program - dotyczy krótszego czasu:
a) operatywny
b) dyrektywny
c) adresowalny.
Nie ma wariantowych scenariuszy realizacyjnych, ma konkretny jeden. Funkcja prognostyczna związana jest z poszukiwaniem odpowiedzi na pytania: Jak rzeczywistość turystyczna będzie wyglądać w przyszłości, oraz kiedy określone zjawiska będą miały miejsce. Prognoza - podstawa planów dotyczących rozwoju turystyki.
Dla potrzeb turystyki można wykorzystać 4 rodzaje prognozowania: rozpoznawcze, heurystyczne (?burza mózgów?), normatywne, zintegrowane.
NORMATYWNA - precyzuje model turystyki oraz wyznacza podstawowe cele i założenia polityki turystycznej i przypisuje role, jakie w realizacji maja do spełnienia
INSTRUMENTALNA - realizacja: służy do odp. na pytania: Co należy zrobić, jakie podjąć decyzje i działania aby przewidywania nasze się spełniły a rezultaty zostały osiągnięte? Wskazuje na znaczenie turystyki dla osiągnięcia innych celów przez politykę państwa. DESTRYKTYWNA ? badanie i opisywanie rzeczywistości turystycznej, zwłaszcza z ujawnieniem problemów występujących w tej rzeczywistości. Porównuje się stan obecny ze wcześniejszymi założeniami.
Podstawowe pytanie: Jaka była wcześniej a jaka jest obecnie rzeczywistość turystyczna i jakie problemy pozostają do rozwiązania?
EKSPLANACYJNA ? (wyjaśniająca) ? wskazuje się na związki przyczynowo ? skutkowe i wyjaśnia się procesy i zjawiska wpływające na całość systemu turystyki. Podstawowe pytanie: Dlaczego i po co dane zjawisko zaistniało, ma takie a nie inne właściwości, czy i w jaki sposób ma wpływ na całość funkcjonowania turystyki. Chodzi o wyjaśnienie praw rządzących rynkiem turystycznym oraz roli, jaką w dziedzinie kształtowania tego rynku ma do spełnienia państwo.
PROGNOSTYCZNA ? powinniśmy przewidywać przyszłe procesy mające wpływ na kształt turystyki. Podstawowe pytanie: Jak rzeczywistość turystyczna będzie wyglądać w przyszłości oraz kiedy przewidywane zjawiska będą miały miejsce?
NORMATYWNA ? precyzuje model turystyki oraz wyznacza podstawowe cele i założenia i przypisuje role, jakie mają do spełnienia określone podmioty. Wiąże się też z upowszechnieniem informacji o turystyce. Polityka turystyczna powinna określać instytucjonalne odpowiedzialności za określone działy.
INSTRUMENTALNA ? co należy zrobić i jakie podjąć konkretne decyzje i działania, aby cele zostały osiągnięte? Wskazuje ona inne cele państwa związane z turystyką.
WYJAŚNIJ WPUNKTACH SKUTKI UTWORZENIA UGW ORAZ WPROWADZENIA EURO cele EWG ? utworzenie wspólnego rynku, popieranie harmonijnego rozwoju społeczno-gospodarczego, stałą i zrównoważona ekspansji gospodarcza, dążenie do stabilizowania gospodarek państw, systematyczne i szybsze podnoszenie poziomu życia społeczeństw, stopniowe zbliżanie polityk gospodarczych państw, wspólny rynek opiera się na swobodzie przepływu osób bez dyskryminacji w jakichkolwiek dziedzinach, swobodzie przepływu dóbr i usług, towarów, zniesienie ceł.
Wyjaśnij i uzasadnij na gruncie teorii międzynarodowych stosunków gospo-politycznych niektórych krajów emisyjnych takich jak USA, Japonia, Niemcy.
Niemcy i Japonia charakteryzują się wyższym udziałem importu nad eksportem turystycznym, głównie ze względu na najwyższe wskaźniki dotyczące aktywności turystycznej obywateli, zarówno, jeśli chodzi o liczbę wyjazdów jak i wielkość wydatków. Kraje te mają małe znaczenie jako obszar recepcji turystycznej, dlatego też dysproporcje w zakresie wielkości wyjazdów własnych obywateli za granicę i przyjazdów turystów zagranicznych oraz wielkość dochodów i wydatków, jakie im towarzyszą są w ich przypadku wysokie.
Turystyka paszport do rozwoju, czy nowa forma kolonializmu na przykładzie krajów słabo rozwiniętych
W krajach słabo rozwiniętych turystyka stwarzała szansę na szybki rozwój gospodarczy jak i społeczny napływ dewiz pozwalał na równoważenie bilansu płatniczego, im[portu wielu towarów oraz rozwój infrastruktury, lecz okazało się, że temu szybkiemu rozwojowi towarzyszy negatywne zjawiska w odniesieniu do środowiska przyrodniczego, kultury lokalnej, ale również w gospodarce. Z powodu słabego rozwoju przemysłu rozwój turystyki wymagał pomocy ze strony krajów wysokorozwiniętych, które w ten sposób same się ?bogaciły?, zarządzanie hotelami i innymi urządzeniami turystycznymi przekazywano osobom o dużej wiedzy i umiejętnościach, negatywnym skutkiem jest również uzależnienie obszarów recepcyjnych od linii lotniczych, łańcuchów hotelowych itd., rozwojowi turystki towarzyszy również zjawisko wypierania rdzennych mieszkańców przez ludność napływową np. Hawaje, groźnym zjawiskiem jest występująca w poł - wschodniej Azji turystyka seksualna gdzie prostytucja jest motorem rozwoju turystyki w Tajlandii i Malezji.