"Kryteria kandydata na Radnego, Rzecznika Praw Dziecka, Prezydenta Polski i mediatora".

"Kryteria kandydata na Radnego, Rzecznika Praw Dziecka, Prezydenta Polski i mediatora".

Tematem mojej pracy będzie omówienie po kolei stanowisk Radnego, Rzecznika Praw Dziecka, Prezydenta Polski i mediatora, oraz kryteriów, jakie ubiegający się o dane stanowisko kandydat powinien spełniać, jak również krótkie przedstawienie zakresu obowiązków.

Radny jest przedstawicielem władzy lokalnej. Wykonując swoje prawa i obowiązki powinien kierować się przede wszystkim dobrem wspólnoty samorządowej. Radny korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych. Główną funkcją radnego jest praca społeczna.
Do podstawowych obowiązków radnego należą:
- utrzymanie stałej więzi z mieszkańcami i ich organizacjami
- uczestniczenie w pracach rady i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych do których został wybrany lub desygnowany
- wybór przewodniczącego rady
- reprezentowanie wyborców w radzie gminy i w innych instytucjach samorządowych oraz troszczenie się o ich sprawy.
Wybrani radni podejmują najważniejsze decyzje w sprawach dotyczących gmin, powiatów, województw. Decydują na przykład o utrzymaniu szkół, przedszkoli, ośrodków zdrowia, remontach ulic i ochronie środowiska naturalnego.
Kandydatem na radnego może być obywatel Unii Europejskiej nie będący obywatelem polskim posiadający prawo wybieralności (bierne prawo wyborcze), który:
- najpóźniej w dniu wyborów kończy 18 lat,
- stale zamieszkuje na obszarze działania danej rady,
- jest wpisany do stałego rejestru wyborców właściwego dla danej jednostki samorządu terytorialnego,
- nie został pozbawiony prawa wybierania w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego jest obywatelem.
Kandydatem nie może być (nie ma prawa wybieralności) osoba:
- karana za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego
- wobec której wydano prawomocny wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne w sprawie popełnienia przestępstwa umyślnego ściganego z oskarżenia publicznego. Posiadanie praw wyborczych ocenia się na dzień wyborów, dlatego też osoba, wobec której orzeczony wyrok lub wyrok w zawieszeniu (zatarcie skazania) zakończy się później niż w dniu wyborów, nie może być kandydatem na radnego.
- pozbawiona praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądowym,
- pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu,
- ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądowym.

Rzecznik Praw Dziecka ? konstytucyjny organ władzy ustanowiony artykułem 72 ust. 4 Konstytucji RP z 1997 roku, po raz pierwszy powołany w 2000 roku. Rzecznik stoi na straży praw dzieci, zwłaszcza: prawa do życia i zdrowia, do wychowania w rodzinie, do godziwych warunków socjalnych i prawa do nauki. Rzecznika obsługuje jego urząd? Biuro Rzecznika Praw Dziecka.
Rzecznik od 2001 roku wybierany jest przez Sejm RP na pięcioletnią kadencję. Stoi na straży praw dziecka określonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Konwencji o Prawach Dziecka i innych przepisach prawa, z poszanowaniem odpowiedzialności, praw i obowiązków rodziców. Kieruje się dobrem dziecka oraz bierze pod uwagę, że naturalnym środowiskiem jego rozwoju jest rodzina.

Wymagania niezbędne do objęcia tego stanowiska :
- posiadanie stopnia nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego lub statusu nauczyciela akademickiego,
- co najmniej 6 letni staż pracy pedagogicznej lub 6-letni staż pracy w szkole wyższej w przypadku nauczyciela akademickiego,
- ukończone formy doskonalenia w zakresie administracji lub zarządzania albo co najmniej 3-letni staż pracy na stanowisku kierowniczym w szkole lub na stanowisku pedagogicznym w organie nadzoru pedagogicznego,
- ukończony kurs kwalifikacyjny przygotowujący do sprawowania nadzoru pedagogicznego, prowadzony zgodnie z przepisami w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli,
- znajomość prawa oświatowego, problematyki nadzoru pedagogicznego oraz problematyki przestrzegania praw człowieka, praw dziecka i ucznia.

Wymagania dodatkowe:
- Doświadczenie w pracy na stanowisku dyrektora szkoły, doradcy metodycznego, pedagoga szkolnego,
- Znajomość języków obcych,
- Zdolności organizatorskie,
- Samodzielność i komunikatywność,
- Umiejętność korzystania z podstawowych urządzeń informatycznych.

Prezydent (od łac. praesidens, zasiadający na czele) to najwyższy urząd w państwie będącym republiką.
Istnieje kilka rodzajów sprawowania władzy prezydenckiej:
Dożywotni Prezydent - jest to głowa państwa o tytule prezydenckim, która zgodnie z prawem swego kraju ma ją pełnić aż do śmierci. Taka instytucja istnieje wyłącznie w systemach dyktatorskich. Obecnie dożywotnie rządy prezydenckie sprawowane są w Tunezji.
Honorowy Prezydent - jest to honorowy tytuł jaki może być nadany w ramach jakiejś instytucji, organizacji (np. honorowy prezydent Centrum im. Adama Smitha, bo taki tam funkcjonuje tytuł). Odpowiada to (zależnie od nazewnictwa) tytułowi honorowego przewodniczącego lub prezesa.
Może to być tytuł honorowej głowy państwa. Prawdopodobnie jedynym takim przypadkiem było nadanie tytułu honorowego prezydenta ChRL Soong Ching-ling (Madame Sun Jat-sen) (w maju 1981 roku).
Tymczasowy Prezydent - osoba pełniąca obowiązki głowy państwa (np. w Polsce marszałek Sejmu, który w razie opróżnienia urzędu lub czasowej niezdolności jego sprawowania zastępuje Prezydenta RP). Może to być osoba pełniąca urząd prezydenta tymczasowo będąca głową państwa, jest to pełnoprawny szef państwa, tylko nie na pełną kadencję.
Kandydat na Prezydenta Polski powinien spełniać następujące wymogi:
- życiorysy; powinny one eliminować już na wstępie kandydatów, zwłaszcza tych, którzy nie przejawiali dotychczas żadnej aktywności publicznej, społecznej, obywatelskiej
- wiek 35 do 70 lat; o ile rygorystycznie powinna być traktowana dolna granica wieku, to górna z pewną tolerancją. Znane są, choćby z ostatnich dziesięcioleci, przykłady, kiedy ludzie sędziwi potrafili sprawnie i skutecznie działać (Konrad Adenauer, Ronald Reagan, Jan Paweł II). Wszystko zależy od kondycji umysłowej, psychicznej j i fizycznej.
Kondycja fizyczna, zdrowie i aparycja. Kandydat powinien być człowiekiem sprawnym fizycznie, zdrowy psychicznie, o przyjemnej aparycji, sympatyczny wobec otoczenia i przyjazny wobec ludzi.
Wysoki poziom umysłowy; wyższe wykształcenie, ale niekoniecznie ze stopniami i tytułami naukowymi. Wystarczy matura i pogłębiona wiedza w czasie studiów, oczytanie, zdolności, zainteresowania, umiejętności intelektualne i społeczne. Wydaje się, że należy unikać kandydatów wykonujących zawody mogące wywołać niechęć, podejrzenia, zastrzeżenia, np. policjant, wojskowy, duchowny, ideolog partyjny, adwokat, prokurator, komornik, wybitny, czynny lekarz, naukowiec, artysta, pisarz.

Pożądane cechy charakteru przyszłej głowy państwa: uczciwy, obiektywny, sprawiedliwy, samodzielny myślowo, odważny, stanowczy, konsekwentny, mile widziane byłoby również doświadczenie w działalności społecznej. Prezydent powinien reprezentować ogół społeczeństwa, a nie sympatyzować z jakąś grupą polityczną, ideologiczną, religijną.
Niezależny materialnie. Powinien wykonywać zawód gwarantujący mu warunki finansowe, np inżynier, nauczyciel, profesor, ekonomista, księgowy, dziennikarz... Chodzi o to, by po nieudanej kampanii wyborczej lub po odbytej kadencji mógł wrócić do wykonywanego poprzednio zawodu. Pochodzenie społeczne, stan majątkowy nie powinny odgrywać żadnej roli kwalifikacyjnej, ale wyborcy powinni wiedzieć o powiązaniach rodzinnych, towarzyskich, partyjnych, ideologicznych, pochodzeniu majątku kandydata, jego rodziny, krewnych np. o związkach ze środowiskiem przestępczym, ideologicznym, religijnym.
Kandydat nie powinien być obciążony naganną, z punktu odczucia społecznego, przeszłością.

Mediator z założenia jest osobą zaufania publicznego, a pełniona przez niego funkcja wymaga zarówno odpowiednich predyspozycji osobistych, jak i kwalifikacji fachowych, wykształcenia oraz doświadczenia życiowego. Bardzo ważne są umiejętności interpersonalne i komunikacyjne, bowiem od nich w dużej mierze zależy sukces mediacji.
Żadna wiedza, czy to psychologiczna, czy pedagogiczna, czy prawnicza, nie uprawnia jeszcze człowieka do tego, aby mógł być mediatorem. Osoba, która podejmuje się tego zawodu, powinna przede wszystkim sama sobie postawić dość wysokie wymagania. Chcąc osiągnąć profesjonalizm, należy pamiętać nie tylko o niezbędnej wiedzy, ale też o dążeniu do osiągnięcia wysokich kwalifikacji moralnych. Od mediatora, jako człowieka godnego zaufania, oczekuje się, aby był: uczciwy, zrównoważony, zdyscyplinowany, odpowiedzialny, słowny, nienagannie wykonujący swoje obowiązki, życzliwy, spokojny, otwarty i tolerancyjny. Niezwykle ważnymi umiejętnościami są też: aktywne słuchanie, powstrzymywanie się od ocen i przedstawiania własnych sądów, wrażliwość, empatia oraz pozostawanie neutralnym i bezstronnym. Każde działanie ukierunkowane na przełamywanie konfliktu zawsze wiąże się z oddziaływaniem na psychikę innych ludzi. Dzieje się tak niezależnie od tego, czy spór ma miejsce w kontekście postępowania karnego, administracyjnego, czy też chodzi o sprawy rodzinne. Dążąc do modyfikacji czyjegoś zachowania, mediator dotyka materii niezwykle subtelnej, czyichś emocji, refleksji, samooceny i wartości. Kształtuje przy tym sposób spostrzegania własnej osoby. Mediator powinien być więc nie tylko profesjonalistą w swojej dziedzinie, ale i osobą, którą charakteryzuje wyczucie psychologiczne. Dzięki temu łatwiej będzie dokonywać optymalnych wyborów zachowań i dokonywać zmian, które nie odwrócą się przeciwko niemu.
Osoby, które chcą prowadzić mediacje, muszą być głęboko przekonane o tym, że uczestnicy sporu mają prawo negocjować i sami decydować o wyniku własnych konfliktów, a rolą mediatora jest tylko wspieranie stron w osiąganiu wzajemnie satysfakcjonującego porozumienia. Mediator nie wydaje wyroków ani nie przekonuje stron do tego, co sam uważa za najlepsze. Jego zadaniem jest pomoc stronom w docieraniu do rzeczywistych przyczyn konfliktu, wyodrębnieniu potrzeb każdej z nich, stymulowaniu ich zaangażowania w poszukiwanie rozwiązań i doprowadzeniu do porozumienia zadowalającego każdą ze stron. Kandydatem nie może również być obywatel Unii Europejskiej nie będący obywatelem polskim, który został pozbawiony prawa wybieralności w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego jest obywatelem. Możliwość kandydowania powinna być raczej związana z doświadczeniem, a nie z wiekiem. Obecnie szybko dorastająca młodzież ma więcej możliwości do samokształcenia i zdobywania wiedzy w sposób bardzie przystępny niż było to kiedyś. Mam tutaj na myśli komputery, interaktywne kursy szkolenia, dostęp do wiedzy za pomocą sieci. To sprawia, że 18-latek może mieć bardzo duże poczucie odpowiedzialności obywatelskiej i niekiedy być lepiej przygotowany do sprawowania mandatu radnego niż jego starsi koledzy. Podstawą jest jednak chęć działania dla społeczeństwa. Takich ludzi warto wybierać niezależnie od ich wieku, jeśli tylko chcą się zaangażować dla innych, oznacza to, że są gotowi być radnymi. Jest wiele przykładów młodych, ambitnych ludzi, którzy sprawdzili się w funkcjach publicznych. Taka osoba powinna mieć wykształcenie prawnicze, pedagogiczne, psychologiczne, socjologiczne lub inne wyższe, ale w tym ostatnim przypadku powinna posiadać doświadczenie w pracy z dziećmi.
Zasady mediacji wydają się być proste i intuicyjnie oczywiste. Jednak na prowadzenie mediacji składa się wiele elementów. Od mediatora wymaga się nie tylko odpowiedniego wykształcenia, przygotowania merytorycznego, ale też niezwykłego taktu, cierpliwości, kultury, tolerancji, neutralności i bezstronności. Kto więc może zostać mediatorem? Problematyce kryteriów, które powinien spełniać mediator, szczególnie dużo miejsca poświęca Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 13.6.2003 r. w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach karnych (Dz. U. z 2003 r. nr 108 poz. 1020). Zgodnie z 3 ww. rozporządzenia mediatorem może być osoba, która: ?posiada obywatelstwo polskie; korzysta w pełni z praw cywilnych i obywatelskich; ukończyła 26 lat; biegle włada językiem polskim; nie była skazana za przestępstwo umyślne; posiada umiejętności likwidowania konfliktów oraz wystarczającą do przeprowadzenia postępowania mediacyjnego wiedzę, w szczególności w zakresie psychologii, pedagogiki, socjologii, resocjalizacji lub prawa; daje rękojmię należytego wykonywania obowiązków?. Mediacje mogą być prowadzone przez mediatorów działających z ramienia wyspecjalizowanej instytucji, albo też niezależnie, pod warunkiem że są wpisani do wykazu prowadzonego w sądzie okręgowym.

Uważam, że przedstawione przeze mnie cechy pożądane na wyżej wymienione stanowiska są bardzo precyzyjnie i trafnie określone. Można przez to uniknąć sprawowania ważnych i bardzo odpowiedzialnych funkcji przez niepowołane do tego bądź niechciane osoby.