Zielonoświatkowi

Bezpośrednim poprzednikiem ruchu zielonoświątkowego i jednym z jego głównych korzeni był ruch uświęceniowy (ang. Holiness Movement), który na swój sposób akcentował sprawę tzw. drugiego błogosławieństwa (ang. second blessing), czyli chrzest w Duchu Świętym. Główny wpływ na ruch uświęceniowy wywarli tacy mężowie Kościoła jak Asa Mahan, Dwight L. Moody, Charles G. Finney, Reuben A. Torrey i inni. Pragnęli oni ożywić wesleyańskie rozumienie dwóch kolejnych i odrębnych przełomowych doświadczeń religijnych w życiu człowieka. Pierwsze z tych doświadczeń religijnych nazywali odrodzeniem (ang. regeneration), a drugie chrztem w Duchu Świętym (ang. baptism with the Holy Spirit). Czynnikiem wyróżniającym ruch zielonoświątkowy zatem - choć nie stanowiącym jego istoty - w odniesieniu do ruchu uświęceniowego, i określającym jego tożsamość jest glossolalia, czyli mówienie innymi językami.

Jeśli chodzi o początek ruchu zielonoświątkowego, zwanego dzisiaj klasycznym pentekostalizmem (ang. classical pentecostalism), to powszechnie bierze się pod uwagę dwie daty i dwie miejscowości: Topeka 1901 i Los Angeles 1906. Walter J. Hollenweger mówi, że gdy się rozpatruje zagadnienie początku ruchu zielonoświątkowego z punktu widzenia ideengeschichte (historii idei)(1) to należy wziąć pod uwagę pierwszą datę, i pierwszą miejscowość potraktować jako kolebkę współczesnego ruchu zielonoświątkowego. To właśnie wtedy Charles F. Parham (1873-1929), wyznawca Kościoła kongregacjonalnego, który następnie poprzez metodyzm znalazł się w szeregach ruchu uświęceniowego odczytał - jak mniemał - w Nowym Testamencie, a szczególnie w Dziejach Apostolskich, że biblijnym znakiem chrztu w Duchu Świętym, tak przecież szeroko propagowanym w ruchu uświęceniowym, jest glossolalia, czyli mówienie innymi językami. Jego teoria, doktryna znalazła wkrótce praktyczne potwierdzenie. 1 stycznia 1901 roku studenci założonej przez niego szkoły biblijnej w Topeka, Kansas, a następnie on sam, nawiedzeni potężnie przez Ducha Świętego zaczęli mówić innymi językami. Pierwszą studentką, która to przeżyła była Agnes (Agnieszka) N. Ozman (1870-1937). Na tej podstawie mówienie innymi językami jako znak chrztu Duchem Świętym zostało przez większość zielonoświątkowców, choć nie przez wszystkich, zdogmatyzowane. Dzisiaj ten dogmat, historyczny w istocie, musi być oczywiście przygotowany na krytyczną analizę, gdyż obecnie mamy większą wiedzę, jeśli chodzi o możliwości naszej ludzkiej podświadomości.

Apostołem ruchu zielonoświątkowego w Europie był Thomas Ball Barratt (1862-1940), pastor metodystyczny w Oslo, w Norwegii, który podczas pobytu w Ameryce pod koniec 1906 roku doznał zielonoświątkowego przeżycia i po powrocie do Norwegii stał się gorliwym propagatorem pentekostalizmu zarówno w swoim kraju, jak i w innych krajach naszego kontynentu. Odwiedził też Polskę. Pierwszymi zielonoświątkowcami na ziemiach polskich byli Niemcy.

W latach narodzin i kształtowania się europejskiego ruchu zielonoświątkowego Polska była nadal podzielona przez zabory. Najwcześniej idee zielonoświątkowe przyjęła wschodnia część Cesarstwa Niemieckiego, Śląsk, Pomorze i Prusy Wschodnie, także Poznańskie i Pomorze Gdańskie. To tutaj skupiały się najradykalniejsze elementy ruchu społecznościowego, neopietystycznego (niem. Gemeinschaftsbewegung), ruchu, który poprzedzał i ostatecznie wyłonił z siebie niemiecki pentekostalizm. Jego kaznodzieje, po rozłamie w 1909 roku, zorganizowali zielonoświątkowe Kościoły Niemiec. Już w roku 1909 odbyły się konferencje: 19-20 X 1909 roku w Ostródzie z udziałem przywódcy zielonoświątkowców niemieckich pastora Jonathana Paula (1853-1931), a 6-9 XII 1909 we Wrocławiu.

Jeśli chodzi o Polaków, to pierwszymi zielonoświątkowcami zostali niektórzy członkowie Społeczności Chrześcijańskiej, ruchu neopietystycznego w łonie luteranizmu na Śląsku Cieszyńskim. Wykluczenie zielonoświątkowców ze Społeczności Chrześcijańskiej doprowadziło do powstania Związku Stanowczych Chrześcijan, który był pierwszą niezależną wspólnotą zielonoświątkową w Polsce. Związek został zarejestrowany w starostwie w Cieszynie w 1910 roku (15 VII 1910) przez władze austriackie.

W roku 1920 Śląsk Cieszyński został podzielony między Polskę a Czechosłowację. Znaczne skupiska ludności polskiej, w tym także większość zielonoświątkowców, znalazła się poza granicami naszego państwa. Przedstawicielem zielonoświątkowców wobec władz czeskich na Zaolziu był Karol Kaleta. W Polsce natomiast zielonoświątkowcom przewodzili: Karol Śniegoń (do roku 1927, oraz po 1937), który doznał przeżyć zielonoświątkowych podczas konferencji niemieckich zielonoświątkowców w Nowej Soli, Karol Kupka (w latach 1927-1931) i Adolf Małysz (w latach 1931-1935). W przeddzień wybuchu drugiej wojny światowej Związek Stanowczych Chrześcijan liczył około 2000 członków.

Po wkroczeniu wojsk niemieckich spotkania zielonoświątkowców zostały zakazane. Zbierali się więc oni na modlitwy po domach. Część ludności deportowano do Niemiec skąd powrócili dopiero po zakończeniu działań wojennych.

Po 1947 roku zielonoświątkowcy cieszyńscy wchodzili w skład Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego, który powstał na skutek uchwały konferencji w Ustroniu pod Cieszynem w dniach 24-26 maja 1947 roku. Należeli do niego także ewangeliczni chrześcijanie i wolni chrześcijanie, a od roku 1953 również wyznawcy Kościoła Chrystusowego oraz drugi nurt pentekostalizmu polskiego - chrześcijanie wiary ewangelicznej.

Właśnie ten drugi nurt pentekostalizmu na ziemiach polskich nosił nazwę chrześcijan wiary ewangelicznej, czasem z dodatkiem w nawiasie: zielonoświątkowcy.

Chrześcijanie wiary ewangelicznej byli przed drugą wojną światową liczebnie największym Kościołem zielonoświątkowym w Polsce. Liczył on około 20 tysięcy wiernych skupionych w ok. 500 zborach i placówkach kościelnych. Jego instytucjonalne narodziny to zjazd przedstawicieli zborów zielonoświątkowych w Starej Czołnicy pod Łuckiem w maju 1929 roku, na którym doszło do zjednoczenia działających dotąd samodzielnie zborów z Polski centralnej i wschodniej, z kresów.

Geneza obu połączonych w Starej Czołnicy ośrodków ruchu zielonoświątkowego, z kresów i z Polski centralnej, była odmienna. Zbory zielonoświątkowe na terenie Polski centralnej skupiały głównie wyznawców narodowości niemieckiej i powstały nie bez wpływu anglosaskich organizacji misyjnych. Natomiast zbory zielonoświątkowe na kresach powstawały głównie na skutek działalności ewangelizacyjnej reemigrantów z Ameryki.

Na konferencji w Starej Czołnicy wybrano władze Kościoła. Na czele zarządu stanął Artur Bergholc z Łodzi, która stała się siedzibą władz naczelnych. Przed drugą wojną światową Kościół był wielonarodowościowy. I dlatego np. wydawał swoje czasopisma w kilku językach: w Łodzi ?Przystęp? w języku polskim pod redakcją Artura Bergholca, w Tarnopolu w języku ukraińskim "Ewangelskij Hołos" pod redakcją Grzegorza Fedyszyna, a w Gdańsku w języku rosyjskim "Primiritiel" pod redakcją Gustawa

Herberta Schmidta. W Kiwercach pod Łuckiem utrzymywano Dom Sierot, zaś kadry duchownych przygotowywano na międzyzborowych kursach biblijnych oraz w Gdańskim Instytucie Biblijnym w Gdańsku, założonym przez Gustawa Herberta Schmidta i otwartym 2 marca 1930 roku.

Po wojnie pierwszą konferencję w 1945 roku zwołano do Bytomia, a następną do Łodzi. Na konferencji w Łodzi powołano nowy zarząd Kościoła. Na czele zarządu stanął Józef Czerski, który należał do kierownictwa Kościoła również w okresie przedwojennym. Na konferencji w Łodzi przyjęto również nowy statut.

W latach 1950-1953 większość działaczy zielonoświątkowych była przetrzymywana w więzieniu przez władze PRL w ramach ówczesnej akcji represyjnej wobec wspólnot religijnych w Polsce. Aresztowanie wszystkich nastąpiło tej samej nocy: 20 września 1950 roku.

W 1953 roku również ta większa wspólnota zielonoświątkowa, ulegając naciskom władz, musiała przystąpić do istniejącego od 1947 roku Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego.

22 maja 1987 roku na ostatnim XII synodzie Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego po braterskich, spokojnych, a nie burzliwych - jak pisze Zbigniew Pasek (2) - dyskusjach postanowiono rozwiązać powołaną po drugiej wojnie światowej pod naciskiem władz - na wzór radziecki - religijną federację. Postanowienie o rozwiązaniu Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego zostało zatwierdzone 1 lutego 1988 roku decyzją ówczesnego Urzędu do Spraw Wyznań. Również decyzją w/w Urzędu z tego samego dnia zarejestrowano samodzielny Kościół Zielonoświątkowy w Polsce, do którego weszły dawne zbory zielonoświątkowców cieszyńskich, stanowczych chrześcijan oraz dawnego Kościoła Chrześcijan Wiary Ewangelicznej, z wyjątkiem zborów tzw. grupy lubelskiej, która zachowała dawną nazwę i uzyskała niezależną rejestrację. Od 1 lutego 1988 roku datuje się więc ponowny samodzielny byt wyznaniowy zielonoświątkowców w Polsce. Po ponownym uzyskaniu samodzielności Kościół Zielonoświątkowy doznał intensywnego rozwoju: w 1988 roku liczył 82 zbory, obecnie zaś 198 i znowu ok. 20 tysięcy wiernych. Niestety nie udało się na razie skupić wszystkich zielonoświątkowców w jednej wspólnocie kościelnej. Obok bowiem Kościoła Zielonoświątkowego istnieje kilka mniejszych wspólnot o charakterze zielonoświątkowym.

Podstawową jednostką organizacyjną w Kościele Zielonoświątkowym jest zbór, który stanowi lokalna wspólnota wiernych. Na czele zboru stoi pastor i rada starszych. Duchowni Kościoła mogą pełnić następujące funkcje: pastora, ewangelisty, kaznodziei, nauczyciela Słowa Bożego, kierownika agendy kościelnej, prezbitera okręgowego, prezbitera naczelnego. Kościół Zielonoświątkowy w Polsce jest podzielony na okręgi kościelne (obecnie jest ich siedem), na czele których stoją prezbiterzy okręgowi. Najwyższą władzą Kościoła jest Synod, który zbiera się co cztery lata. Synod wybiera prezbitera naczelnego Kościoła oraz na jego wniosek powołuje pozostałych członków Prezydium Rady Naczelnej, którzy wraz z nim i prezbiterami okręgowymi, wybranymi uprzednio w terenie, stanowią tę właśnie Naczelną Radę Kościoła. Przewodniczącym Naczelnej Rady Kościoła i jej Prezydium jest z urzędu Prezbiter Naczelny Kościoła.


KOMENTARZ DO WYZNANIA WIARY KOŚCIOŁA ZIELONOŚWIĄTKOWEGO W POLSCE
1. Pismo Święte
Pismo Święte jest w pełni wystarczającą, pewną nieomylną normą poznania, wiary i posłuszeństwa, które stanowią o zbawieniu. Jest ono w całości natchnionym przez Ducha Świętego Słowem Bożym. Dlatego oświecenie przez Ducha Świętego jest konieczne do jego właściwego zrozumienia. Pismo Święte, czyli zapisane Słowo Boże zawiera następujące księgi, które dzielą się na Stary i Nowy Testament:
Stary Testament:
Księga Rodzaju, Księga Wyjścia, Księga Kapłańska, Księga Liczb, Księga Powtórzonego Prawa, Księga Jozuego, Księga Sędziów, Księga Rut, 1 Księga Samuela, 2 Księga Samuela, 1 Księga Królewska, 2 Księga Królewska, 1 Księga Kronik, 2 Księga Kronik, Księga Ezdrasza, Księga Nehemiasza, Księga Estery, Księga Hioba, Księga Psalmów, Księga Przysłów, Księga Kaznodziei (Koheleta, Eklezjastesa), Pieśń nad Pieśniami, Księga Izajasza, Księga Jeremiasza, Lamentacje, Księga Ezechiela, Księga Daniela, Księga Ozeasza, Księga Joela, Księga Amosa, Księga Abdiasza, Księga Jonasza, Księga Micheasza, Księga Nahuma, Księga Habakuka, Księga Sofoniasza, Księga Aggeusza, Księga Zachariasza, Księga Malachiasza.
Nowy Testament:
Ewangelia wg Mateusza, Ewangelia wg Marka, Ewangelia wg Łukasza, Ewangelia wg Jana, Dzieje Apostolskie, List do Rzymian, 1 List do Koryntian, 2 List do Koryntian, List do Galatów, List do Efezjan, List do Filipian, List do Kolosan, 1 List do Tesaloniczan, 2 List do Tesaloniczan, 1 List do Tymoteusza, 2 List do Tymoteusza, List do Tytusa, List do Filemona, List do Hebrajczyków, List Jakuba, 1 List Piotra, 2 List Piotra, 1 List Jana, 2 List Jana, 3 List Jana, List Judy, Apokalipsa.
Referencje biblijne: Rdz 1,1; Ps 19,2-5; Prz 22,19-21; Łk 24,27.44; Rz 1,19-21; 2,14-15; Ef 2,20; 1 Tes 2,13; 2 Tm 3,15-17; Hbr 1,1-2; 2 P 1,19-21; 1 J 5,9.

2. Bóg Trójjedyny
Jest tylko jeden żywy i prawdziwy Bóg. Jest On samoistny i nieskończony w swojej istocie i doskonałości. Tylko On posiada nieśmiertelność i przebywa w światłości niedostępnej. Bóg stworzył niebo i ziemie, świat ludzi i aniołów. Bóg jedyny objawił się jako Byt w trzech osobach - Ojca i Syna, i Ducha Świętego - które stanowią jedność w istocie, mocy i wieczności.
Referencje biblijne: Rdz 17,1; Wj 3,14; Pwt 4,15-16; 6,4-6; 1 Krl 8,27; Ps 90,2; Iz 6,3; 46,9-10; 48,12; Jr 10,10; 23,23-24; Ml 3,6; Mt 28,19; J 1,1-3.18; 4,24; Rz 9,5; 11,35-36; 1 Kor 8,4-6; 2 Kor 13,13; 1 Tm 1,17; Hbr 2,6; 1J 5,8; Ap 1,17-18.

3. Jezus Chrystus
Jezus Chrystus jest jednorodzonym Synem Bożym - odwiecznym i wcielonym Słowem Boga - który się począł z Ducha Świętego i narodził się z Marii Dziewicy. Posiada dwie natury - boską i ludzką, jest Synem Bożym i Synem Człowieczym. On poniósł śmierć na krzyżu za grzech świata i zmartwychwstał w ciele dla usprawiedliwienia wierzących. Po zmartwychwstaniu Jezus Chrystus wstąpił do nieba i zasiadł na prawicy Ojca, skąd przyjdzie powtórnie. Jezus Chrystus jest jedynym pośrednikiem miedzy Bogiem a człowiekiem.
Referencje biblijne: Wj 3,14; Ps 2,7; 22; 23; 24; 45,7-8; 110,1-4; Iz 42,1; 53; Mt l,23; 28,19; Łk l,31-33.35; J 1,14; 3,13.34; 5,22-23.27; 17,1.6.8.18.21-23.26; Dz 2,33.36; 3,22-23; 10,38-40; 17,31; 20,28; Rz 3,25-26; 8,3.29; 9,5; Ga 4,4. 2 Kor 13,13; Ef 1,22-23; Flp 2,11; Kol 1,19-20; 2,3; 1 Tm 2,5; Hbr 1,2; 2,14-17; 5,5-6; 7,22-26; 9,14-I5; 13,8; 1 J 5,20; Ap 13, 8.

4. Upadek i zbawienie człowieka
Człowiek został stworzony przez Boga jako istota prawa i czysta. Przez swój grzech utracił pierwotną sprawiedliwość i jego szczęśliwą społeczność z Bogiem została przerwana. Grzech pierwszego człowieka - jako mężczyzny i kobiety - objął wszystkich ludzi i dlatego śmierć stała się udziałem wszystkich. Zbawienie dokonało się przez śmierć Jezusa Chrystusa, Baranka Bożego na krzyżu i jest dostępne każdemu człowiekowi z łaski Bożej przez wiarę. Skutkiem zbawczej wiary jest usprawiedliwienie, odrodzenie, usynowienie i uświęcenie. Zbawczej wierze towarzyszą dobre uczynki.
Referencje biblijne: Rdz l,26-28; 3,6.13.16-19; 6,5; Jr 17,9; Rz 3,10-20; 11,13; 5,12-21; Ef 2,8-10; 1 Tm 2,3-5; Tt 2,14.

5. Duch Święty
Duch Święty jest trzecią, boską osobą Trójcy Świętej. Z Jego natchnienia powstało Pismo Święte. Z Ducha Świętego począł się Jezus Chrystus, który również "przez Ducha wiecznego ofiarował samego siebie bez skazy Bogu". Duch Święty udziela się człowiekowi w odrodzeniu, chrzcie w Duchu, napełnieniu oraz w duchowych darach łaski Bożej.
Referencje biblijne: Rdz 1,2; Ps 139,7; Iz 11,2; Mt 12,31; Łk 2,27; 4,18; 11,13; J 4,24; 14,16?17.26; 15,26; 16,13; Dz 2,4; 16,7; 21,11; Rz 1,4; 8,9.14; 1 Kor 6,19; 12,4.8-13; 2 Kor 1,22; 3,17; Ga 4,6; 1 P 1,11; 4,16; Ap 22,17.

6. Chrzest Duchem Świętym
Chrzest Duchem Świętym jest wyzwoleniem Ducha Świętego w wierzących, wzmocnieniem i udzieleniem duchowych darów łaski, charyzmatów, ku budowaniu Ciała Chrystusowego - Kościoła, dla skutecznej służby i świadectwa. Znakiem chrztu Duchem Świętym jest przemienione życie, duchowe dary łaski Bożej, w tym natchnione przez Ducha Świętego, mówienie innymi językami (glosolalia).
Referencje biblijne: Mt 3,11-12; Mk 1,8; Łk 3,16; 12,49-50; J 1,33; Dz 1,5; 2,4.17.38-39; 8,14-17; 10,44; 19,6; 1 Kor 12;14; Ef 4,4-16.

7. Ustanowienia Chrystusowe
Chrystusowe ustanowienia dla Kościoła to - Chrzest i Wieczerza Pańska. Chrzest w Kościele jest chrztem wiary. Jest on znakiem wspólnoty z Chrystusem w Jego śmierci i zmartwychwstaniu, znakiem wszczepienia w Chrystusa i przebaczenia grzechów. Chrzest jest wykonywany w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego przez zanurzenie w wodzie. Wieczerza Pańska jest wspominaniem, pamiątki śmierci Pańskiej; obchodzona jest pod dwiema postaciami: chleba i wina. Chleb jest "społecznością ciała Chrystusowego", kielich jest "społecznością krwi Chrystusowej". Obecność Chrystusa w Wieczerzy Pańskiej jest rzeczywista, ale duchowa, nie materialna.
Referencje biblijne: Mt 3,16; 28,18-20; Mk 16,15-16; Dz 2,38. 41; 9,10-18; Rz 6,3-10; Rdz 12; Mt 26,17-30; Mk 14,12-26; Łk 22,7-23; 24,29-31; J 13,21-30; 1 Kor 10,16-21; 11,23-34.

8. Uzdrowienie chorych
Fizyczne ciało człowieka zostanie odkupione dopiero w chwili powtórnego, chwalebnego przyjścia Jezusa Chrystusa przez zmartwychwstanie umarłych i przemienienie żyjących, kiedy "to, co skazitelne przyoblecze się w nieskazitelność". Bóg jednakże okazuje łaskę uzdrowienia również w doczesności przez modlitwę wiary w zbawcze dzieło Jezusa Chrystusa, dary uzdrawiania oraz przez nauki medyczne.
Referencje biblijne: Wj 15,26; Lb 12,10-16; 21,4-10; 2 Krl 21,1-11; Iz 38,1-8; 53,4-5; Mt 8,1-17; 9,12; 10,1.8; Mk 2,17; 16,17-18.20; J 5,31; Dz 3,1-9; 5,12-16; 10,32-35; 1 Kor 12,9.28; 1 Tm 5,23; 2 Tm 4,20; Jk 5,13-16.

9. Kościół
Założycielem Kościoła jest Jezus Chrystus. Do Kościoła Powszechnego należą ludzie wierzący i odrodzeni z Ducha Świętego zarówno żyjący na ziemi, jak i ci, którzy "zasnęli w Chrystusie". Ci, którzy odeszli do wieczności stanowią Kościół Tryumfujący, za jeszcze żyjący na ziemi - Kościół Pielgrzymujący. Głową Kościoła jest Jezus Chrystus.
Kościół lokalny nazywa się zborem. Zbory mogą łączyć się we wspólnoty kościelne, denominacje. Do budowania Kościoła, Ciała Chrystusowego, Pan ustanowił odpowiednie służby, np. biskupów, prezbiterów, pasterzy, nauczycieli, ewangelistów, diakonów.
Referencje biblijne: Wj 40,34-38; Mt 16,18; 18,15-20; 28,18-20; Dz 2,41-44; 11,26; 15,1-35; 20,17-38; Rz 1,7; 1 Kor 12,12-31; Ef 1,10.22-23; 4,1-16; 5,23-32; Kol 1,18-19; Hbr 12, 18-24; Ap 2; 3.

10. Małżeństwo
Małżeństwo zostało ustanowione przez Boga w akcie stworzenia. I może ono być zawarte tylko miedzy jednym mężczyzną i jedną kobietą. Nie może być zawarte miedzy bliskimi krewnymi, ponieważ jest to zabronione przez Słowo Boże. Celem małżeństwa jest zarówno prokreacja, przekazywanie daru życia następnemu pokoleniu, jak i wspólnota oraz pomoc wzajemna. Zasadą małżeństwa jest jego nierozerwalność.
Referencje biblijne: Rdz 1,26-28; 2,20-25; 24,1-67; Ne 13,25-27; Mt 19,3-12; Mk 10,1-12; Ef 5,21-32; 1 Kor 7,2-40; 1 Tm 3,2.12; 4,3; Hbr 13,4.

11. Rzeczy ostateczne
Bóg wyznaczył dzień, w którym będzie sądził świat sprawiedliwie przez Jezusa Chrystusa. W dniu tym będą sądzeni wszyscy ludzie oraz upadli aniołowie z szatanem na czele. Nastąpi wówczas powszechne zmartwychwstanie: sprawiedliwych w przemienionym ciele do życia wiecznego, niesprawiedliwych zaś - na wieczne potępienie. Dziedzictwem sprawiedliwych będzie "nowe niebo i nowa ziemia, w których sprawiedliwość mieszka", zaś niesprawiedliwych - "jezioro ogniste".

Dodaj swoją odpowiedź