Dokumentacja zabytków ziemi chojnickiej-Ostrowite.

Kościół parafialny



Kościół św. Jakuba Apostoła w Ostrowitem niedaleko Chojnic powstał w 1402 roku jako budowla sakralna, orientowana na osi wschód-zachód wedle średniowiecznych założeń teologiczno - architektonicznych. Najstarszą jej część stanowi prezbiterium, które w XV wieku zostało wydłużone ku wschodowi poprzez dobudowanie trójbocznej apsydy. Na osi zabudowy dostawiono dwuprzęsłową nawę, szerszą od prezbiterium, o wymiarach 13m x 9m. Od prezbiterium oddziela nawę widoczny z zewnątrz szczyt o konstrukcji szkieletowej. Poddasze nawy głównej przykrywa stromy dach dwuspadowy o konstrukcji drewnianej, wraz z prezbiterium i zakrystią obłożony czerwoną dachówką ceramiczną.
Od zachodu znajduje się kwadratowa wieża o podstawie 7,5m x 7,5m, której nierówne kondygnacje przedzielone są niewielkimi uskokami. W dolnej kondygnacji, wzniesionej z kamienia, mieści się ostrołukowa arkada z głównym wejściem do świątyni. Najwyższa kondygnacja – pełniąca funkcję dzwonnicy, ma dziś drewnianą konstrukcję słupowa-ramową i od zewnątrz jest oszalowana deskami. Taki kształt otrzymała w wyniku nadbudowy górnej części ceglanej wieży po pożarze w 1653r. Ostatnio odkryto w tej kondygnacji zdekompletowany mechanizm drewnianego zegara. Wieżę nakrywa symetryczny czterospadowy dach gontowy, z metalowym zwieńczeniem na szczycie.
Z umieszczonych w wieży dzwonów najstarszy, barokowy, pochodzi z 1654 roku. Wprawdzie jest największy, ale od ponad ćwierćwiecza milczy, gdyż wskutek źle dobranego serca pęknięciu uległa dolna krawędź i wieniec dzwonu. Mniejszy, używany dzwon pochodzi z 1876 r.
Najcenniejszym obiektem wyposażenia kościoła jest umieszczony w głębi prezbiterium ołtarz główny, zbudowany z drewna w 1766 roku. W centralnym miejscu wyróżnia się dużych rozmiarów (162x100 cm) obraz przedstawiający Matkę Bożą Śnieżną z Dzieciątkiem.
Z prawej strony nawy głównej ustawiono drewniany boczny ołtarz Św. Krzyża. Powstał on w 1753 roku. Fundatorką tego ołtarza była ówczesna sołtyska w Ciechocinie Elżbieta Sztoltmannowa.
Bliźniaczym obrazem jest umieszczony w lewym narożu nawy drewniany ołtarz św. Jakuba Apostoła.

Przy łuku ściany tęczowej prezbiterium usytuowana jest rokokowa ambona, wykonana podobnie jak ołtarz główny w 1766 roku. Wsparta jest na graniastym słupie, nakryta baldachimowym daszkiem, na którym wznosi się rzeźba św. Michała Archanioła
Wśród naczyń liturgicznych wyróżnia się XVII-wieczny kielich mszalny oraz pochodząca z tego okresu monstrancja o kształcie wieżyczkowym.

Przed oczyma zwiedzających ukrywają się zabytki dawnego rzemiosła kowalskiego, do których można zaliczyć okucie drzwi do zakrystii z potężnym zamkiem zapadkowym.
Kościół był wielokrotnie remontowany, a większe prace odnowieniowe wykonano w 1683 i 1857 roku, natomiast renowację jego wnętrza przeprowadzono w 1933 roku. Z uwagi na swoje walory architektoniczne ostrowicki kościół już w lipcu 1936 roku został wpisany do rejestru zabytków województwa pomorskiego. Dzięki troskliwości i ofiarności obecnego proboszcza ks. Kazimierz Matyji oraz ludzi dobrej woli sukcesywnie odzyskuje pełnię blasku swego piękna.


Plebania

Plebania jako miejsce administrowania parafią znajduje się nieopodal kościoła parafialnego. Została zbudowana w 1903 roku. Prócz mieszkania księdza mieści się tam także biuro parafialne, dostępne dla parafian o każdej porze.


„Boża Męka”

Kapliczka przydrożna w Ostrowitem jest murowaną, dwukondygnacyjną budowlą, otynkowaną na biało i krytą dachówką. W górnej głębokiej niszy posiada krucyfiks z postacią ukrzyżowanego Chrystusa, w dolnej współczesny obrazek Matki Boskiej Nieustającej Pomocy.

Szkoła podstawowa

Budynek szkoły został zbudowany w 1903 roku. Początkowo uczęszczały do niej dzieci niemieckich osadników. Po wyzwoleniu Ostrowitego funkcję kierownika szkoły pełnił Marceli Jarzębski. W roku 1997 budynek szkoły poddano kapitalnemu remontowi. Wówczas dobudowano nowe skrzydło, gdzie obecnie znajdują się nowe sale lekcyjne oraz pomieszczenia pomocnicze. W roku szkolnym 1999/2000 baza dydaktyczna szkoły wzbogaciła się o pracownię komputerową, a w 2001 roku oddano do użytku na potrzeby szkoły i środowiska nową salę sportową.