Jesteś burmistrzem Łap, przygotuj wypowiedz na temat przemian i problemów twojej społeczności lokalnej, którą przedstawisz gościom z

Szanowni Goście,
Członkowie Unii Europejskiej


Żyjemy w czasach w których trzeba walczyć o dobro swoje i swojej małej ojczyzny, w czasach niezwykle silnej konkurencji. Gminy, chcąc podnosić poziom życia mieszkańców, muszą rozwijać się szybciej od swoich sąsiadów, zdobywać lepsze środki by gmina mogła kształtować swój nowy wizerunek.
Należy zastanowić się, co powinno zmienić się w gminie, co należy ulepszyć, a co jest całkowicie niepotrzebne. Należy dokonać oceny oraz wyznaczyć nowe kierunki rozwoju. Wspólny wysiłek nas wszystkich na pewno zaowocuje szybszymi i lepszymi rezultatami. A środki pozyskane z Unii Europejskiej będą skutecznie wykorzystane.
Myślę, że zaproponowane cele i zadania zostaną przyjęte przez mieszkańców, instytucje gospodarcze i staną się dobrą radą we współpracy dla dobra gminy i jej mieszkańców.



Gmina Łapy- charakterystyka ogólna gminy

Gmina Łapy położona jest w północno-wschodniej części Polski. Administracyjnie należy do powiatu białostockiego w województwie podlaskim. Miasto Łapy położone jest 27 km na południowy-zachód od Białegostoku. Do granicy z Białorusią jest 60 km. Dziś ogólna powierzchnia miasta i gminy Łapy to 12 757 ha. Powierzchnia miasta wynosi
1 190 ha, natomiast gminy 11 567 ha. W rozliczeniu ogólnym użytki rolne stanowią
7 873 ha, lasy ponad 1 811 ha, 508 ha tereny pod zabudowę, a wszystkie inne pozostałe grunty to ponad 2 500 ha. Przeznaczenie terenu miasta to przede wszystkim tereny pod zabudowę- 19%, użytki rolne- 40% oraz ulice, tereny kolejowe i inne tereny komunalne- 13,6%. W strukturze użytkowania terenu gminy przeważają użytki rolne- 64% oraz gruntu pod lasami i zadrzewieniami- 15,2%. Stale w ciągu kolejnych lat zwiększa się w mieście udział terenów pod zabudowę kosztem terenów rolniczych. Z ogólnej powierzchni miasta i gminy Łapy 168 ha zostało skomunalizowanych. Oznacza to, że 14,15% powierzchni stanowi własność gminy.

Obszar gminy charakteryzuje się urozmaiconym ukształtowaniem terenu. Na obszar gminy Łapy składa się bowiem pofałdowana wysoczyzna morenowa oraz liczne wzgórza moren czołowych, pagórki kemów i równiny torfowe. Podstawowymi jednostkami morfologicznymi obszaru gminy Łapy jest Dolina Narwi. Dolina jest szeroka, płaska, głęboko wcięta w wysoczyznę, w znaczącym stopniu zatorfiona, a na niektórych odcinkach wręcz zabagniona. Rzeka przy spadku wód meandruje i często zmienia koryta tworząc po kilka dróg jednoczesnego przepływu. Dolina Narwi w granicach gminy Łapy charakteryzuje się wysokim potencjałem środowiska wodno-bagiennego.

Cechą charakterystyczną dla terenu gminy są duże obszary leśne oraz rzeka Narew i jej otulina. Następstwem tego znaczna część gminy znajduje się na terenie Narwiańskiego Parku Narodowego. Narew w tym miejscu ma rozbudowany system koryt rzecznych tworząc sieć drobnych strumieni płynących całą szerokością doliny. W ten sposób dolina Narwi jest rozległa, zabagniona i otaczają je morenowe wzniesienia. Największą szerokość rzeka osiąga między Uhowem, a Łapami, bo 1,5km i do 2km pod Bokinami. Dolina rzeki przed i za Łapami tworzy baseny o powierzchni do 13km2.

Narew na odcinku Suraż- Rzędziany nazywana jest „Polską Amazonią” i stanowi osobliwość przyrodniczą w skali europejskiej. Rozlewiska


Cele strategiczne na najbliższe lata
Celem pierwszorzędnym, które powinno być opracowane przez władze miasta i gminy Łapy, jest rozwój miasta, a w konsekwencji podniesienie poziomu życia mieszkańców. Aby to osiągnąć, trzeba tak zarządzać wszystkimi zasobami gminy, aby maksymalnie je wykorzystać w realizacji określonych celów
Każdy z nas chyba potrafi dojść do takiego znaku zapytania, co należy zrobić, by w obecnej sytuacji gospodarczej coś osiągnąć? Na pewno należy rozwijać się szybciej niż inne gminy… ale jak to osiągnąć?
Na początku należy zastanowić się co chcemy zrobić… jakie gmina ma szanse na pozyskanie środków z Unii. Nie wystarczy zastanowić się, ale jak zaplanowane wcześniej cele wprowadzić w życia?
Niniejsza strategia, którą chcę przedstawić została opracowana do roku 2010.

Miasto i gmina Łapy są położone na ważnym europejskim szlaku transportu kolejowego biegnącym ze Wschodu na Zachód w ramach europejskiego korytarza transportowego
Via Baltica. Stwarza to w przyszłości, w ramach rozwijających się europejskich powiązań gospodarczych, potencjalne możliwości rozwoju.

Strategia rozwoju naszej gminy, kładzie duży nacisk na podniesienie ogólnego wykształcenia społeczeństwa, które przez system edukacji uzyska lepszy dostęp do wiedzy, ograniczenie bezrobocia, uznanego przez mieszkańców za najważniejszy problem do rozwiązania w sferze społecznej, z którym na pewno każda gmina walczy.
W ostatnich latach obserwuje się proces starzenia się społeczeństwa miasta i gminy Łapy, a także ujemny przyrost naturalny. Oprócz tego rośnie bezrobocie. Liczba bezrobotnych wynosiła na koniec:


• 2001r. – 1591 osób
• 2002r. – 1737 osób
• 2003r. – 1733 osoby
• 2004r. – brak danych.

Obserwuje się spadek ilości uczniów, zaobserwowany niż demograficzny nadal potęguje, więcej jest ludzi odchodzących na emeryturę niż tych co pracują. Należy zapewnić jak największej liczbie mieszkańców stanowiska pracy.

Misja rozwoju gminy łapy
Cele strategiczne pierwszego rzędu wynikają z misji rozwoju miasta i stanowią jej konkretyzację. Następnie są one rozpisywane na cele bardziej szczegółowe zaś każdemu z nich przypisuje się konkretne zadania realizacyjne.

Cele strategiczne
A. Łapy ośrodkiem rozwoju szpitala powiatowego i opieki medycznej
Działania promocyjne na rzecz szpitala
Poprawa infrastruktury ochrony zdrowia

B. Łapy ośrodkiem nowoczesnego szkolnictwa ponad gimnazjalnego i ważnym
ośrodkiem kultury
Rozwój funkcji miasta jako ośrodka kultury lokalnej
Rozwijanie roli Łap jako ośrodka szkolnictwa ponad gimnazjalnego i policealnego
Rozwijanie roli Łap jako ośrodka szkolnictwa ponad gimnazjalnego i policealnego
Współpraca gremiów decyzyjnych miasta i powiatu w celu umocnienia Łap jako lokalnego ośrodka
Rozwijanie roli Łap jako ośrodka rekreacyjno – sportowego

C. Gmina Łapy wygodna i bezpieczna
Poprawa bezpieczeństwa publicznego
Poprawa bezpieczeństwa socjalnego, przeciwdziałanie bezrobociu
Zabezpieczenie potrzeb mieszkańców w zakresie opieki społecznej
Rozwój pozainstytucjonalnych form pomocy i opieki społecznej
Przeciwdziałanie patologiom społecznym
Rozwój budownictwa mieszkaniowego

D. Łapy, aspirujące do roli stolicy powiatu, ośrodkiem rozwoju
gospodarczego i niskiego bezrobocia
Wspieranie rozwoju małych i średnich podmiotów gospodarczych
Wspieranie rozwoju gospodarczego miasta i gminy
Promocja miasta i gminy oraz środowisk gospodarczych
E. Gmina Łapy obszarem rozwoju zgodnego ze środowiskiem naturalnym
Współpraca z innymi samorządami i organizacjami
Rozwój nowoczesnego rolnictwa, przetwórstwa i turystyki

Sfera infrastruktury społecznej
Główne kierunki działań to:
• dalsze staranie o powstanie powiatu łapskiego
• poprawa funkcjonowania i rozwój szkolnictwa podstawowego i średniego
• wzrost jakości usług w ochronie zdrowia mieszkańców
• rozwój kultury
• rozwój sportu i rekreacji mieszkańców
• poprawa stanu bezpieczeństwa mieszkańców
• przeciwdziałanie patologiom społecznym
• przeciwdziałanie bezrobociu
• poprawa bezpieczeństwa socjalnego
• likwidacja barier dla niepełnosprawnych


Sfera infrastruktury technicznej
Kluczowe działania w tym zakresie to:
• budowa i przebudowa dróg gminnych, powiatowych i wojewódzkich
• rozwiązanie problemu gospodarki odpadami
• rozwiązanie problemu zaopatrzenia w ciepło
• dokończenie budowy kanalizacji w mieście i gminie
• poprawa stanu zaopatrzenia w wodę
• gazyfikacja miasta i gminy


Wszystko jest do zrobienia, wszystko można efektywnie zakończyć w czasie, jedynym wrogiem naszej społeczności są trudności w pozyskiwaniu środków finansowych, brak pieniędzy może owocować przesunięciem w czasie realizacji niektórych zadań, szczególnie inwestycyjnych. W pierwszej kolejności realizowane są te inwestycje, które mogą sprzyjać uzyskaniu przez miasto i gminę przewagi miejsca do inwestycji i stworzenia w ten sposób w przyszłości czynnika zachęcającego do lokowania przedsięwzięć gospodarczych na terenie gminy łapy oraz zachęcenie nowych potencjalnych mieszkańców do osiedlania się w naszej małej społeczności.



Problemy Łap

Największym problemem naszej społeczności jest bezrobocie, które z roku na rok coraz bardziej jest odczuwalne przez coraz młodsze pokolenia. Brak możliwości podjęcia pracy legalnej prowadzi do tego że ludzie emigrują w poszukiwaniu pracy. Młodzież kończąca szkołę średnią, nie ma możliwości wykazania się na rynku pracy, potrzebni są ludzie wykwalifikowani z odbytym już stażem na podobnym stanowisku. Dlatego organizowane są spotkania z zainteresowaną młodzieżą z pośrednikiem pracy, który w miarę możliwości pomaga w wybraniu kierunku doszkalania.
Należy również zwrócić uwagę na to, iż na czas trwania kampanii maleje bezrobocie wśród starszych. Również inne prace sezonowe zmniejszają tymczasowo bezrobocie.

Drugim i również dość ważnym problemem naszej społeczności jest nie kończenie inwestycji które zacznie się realizować. Przyczyną tego jest brak funduszy na dokończenie inwestycji. Drogi w gminie są w fatalnym stanie, miejscowo klejone i łatanie równie szybko się niszczą i powstają dziury, które po okresie zimowym w trakcie topnienia śniegu bardziej się powiększają. Brak funduszy jest podstawowym problemem.

Trzecim równie ważnym problemem Łap jest brak poszanowania społeczności dla tego co zostało wybudowane w celu ułatwienia życia przeciętnego mieszkańca, znieczulica lokalna na wandali jest ogromna. Znaki drogowe są corocznie zmieniane na nowe, lecz brak poszanowania i kradzieże niepotrzebnie odciążają budżet miasta. Możliwością jedyną zawalczenia wandalizmu jest wprowadzenie patroli prewencyjnych na terenie miasta, lepiej zwalczać w zarodku zło niż je potęgować.

Czwartym problemem jest brak podjazdów do ważniejszych urzędów dla osób niepełnosprawnych, tego typu bariery nie powinny być obecne w tak rozwiniętej cywilizacji. W sklepach czy w urzędzie powinny być zamontowane windy podnośnikowe w celu ułatwienia osobie niepełnosprawnej lub poruszającej się na wózku dostanie się w każde miejsce do którego chce się dostać. Tego typu utrudnienia powinny być jak najszybciej zlikwidowane.

Piątym dość ważnym problemem jest upadający szpital, który nie ma dość funduszy na funkcjonowanie, zamknięcie placówki utrudniłoby funkcjonowanie miasta, a w konsekwencji bezrobocie wśród mieszkańców wzrosłoby. Jedyną szansą na ratowanie palcówki jest ograniczenie miejsc i stworzenie opieki jedynie pierwszego kontaktu, i dla osób ciężko rannych w wypadkach, stworzenie specjalistycznego szpitala i rozwinięcie najlepiej prosperujących oddziałów.

Szóstym problemem jest rosnąca liczba przestępstw wśród najmłodszych w latach ubiegłych nie dotykało to w takim stopniu młodocianych, obecnie najwięcej przestępstw popełniają młodociani. Pobicia, podpalenia, drobne kradzieże, demoralizacja dzieci jest na porządku dziennym. Przyczyną tego może być brak rozrywek zorganizowany dla młodzieży w wieku szkolnym. Należy przeciwdziałać przestępczości dlatego powinny być otwierane świetlice osiedlowe, co stworzyło by nowe miejsca pracy i dostarczenie podstawowej rozrywki dla najmłodszych.

Siódmy problem jest bardzo ważny na przyszłość a mianowicie rozwiązanie problemu gospodarki odpadami. Zanieczyszczenie miasta i osiedlowych trawników jest ogromne, należy wyposażyć miasto i osiedla w kosze na śmieci odpowiednio osłonięte przed zwierzętami. Bardzo ważne jest również wprowadzenie obowiązku dla posiadaczy psów i kotów sprzątania po swoim pupilu odchodów z trawników komunalnych. Tego typu zanieczyszczenia powinny być usuwane, a niestosowanie się do tego obowiązku powinno być karane.


Pozytywne przemiany Łap

Przy ulicy Sikorskiego w Łapach zostały postawione wysepki, umożliwiają one przechodniom szybciej przedostać się na drugą stronę jezdni. Stwarzają linię bezpiecznego zatrzymania na jezdni. Poprawiło się bezpieczeństwo pieszych na tym odcinku jezdni. Wysepki nie pozwalają na brawurową jazdę.

Centrum miasta a dokładniej Plac Niepodległości został oświetlony nowo postawionymi lampami, które poprawiają estetykę miasta i oświetlają plac. Nowo posadzone drzewa w przyszłości dadzą schronienie przed słońcem. Należałoby zająć się jeszcze poprawą jakości życia w całym mieście.

Cmentarz od kiedy przejęła gmina jest bardziej zadbany niż przed laty kiedy należał do wspólnoty kościelnej. Drzewa które rosły przy parkanie były już stare i spróchniałe dlatego zostały wycięte, ptaki które miały gniazda na tych drzewach zanieczyszczały odchodami pomniki i samochody parkujące tuż pod nimi był również zabrudzone. Drzewa niszczejące i zagrażające bezpieczeństwu nagrobków i ludzi odwiedzających groby swoich bliskich również zostały usunięte. Kontenery na śmieci są regularnie opróżniane.

Przy ulicy Żwirki i Wigury jest wybudowany dom pogrzebowy, który ma już rozpocząć działalność w nowym roku, jest usytuowany w doskonałym miejscu w bardzo bliskiej odległości od cmentarza, co znacznie obniży koszty pogrzebowe. To bardzo trafnie pomyślana inwestycja w dobrym miejscu.

Nowo utworzone sklepy dały zatrudnienie mieszkańcom miasta, dając możliwość wyboru miejsca zrobienia zakupów po konkurencyjnych cenach.

Gimnazjum w Łapach zostało odnowione, dając możliwość dla uczniów nauki w komfortowych warunkach znacznie lepszych niż jest to w innych szkołach. ZSM ma nową salę gimnastyczną z nowoczesnym wykończeniem pomieszczeń i komfortowymi warunkami prowadzenia zajęć. Biblioteka została odnowiona i wyposażona w centrum informacyjne ze stanowiskami dla indywidualnego wyszukiwania informacji w sieci.

Przychodnia lekarska na ulicy Piaskowej jest odnowiona, nowo pomalowane pomieszczenia i poczekalnie dla chorych są w przyjaznych kolorach na odcinku dla dzieci, a obrazki na ścianach dodają uroku. Poczekalnia wyposażona jest w miejsca siedzące dla znacznej ilości chorych. Toalety są odnowione i sterylne, jest również toaleta dla osób poruszających się na wózku inwalidzkim. Poradnie dla osób chorych są teraz bardziej dostępne.


Szanse rozwoju dla Łap

Szansę rozwoju Łap upatruje się w dogodnym położeniu obszaru miasta i gminy w pobliżu stolicy województwa i powiatu, w ramach dużej Białostockiej Aglomeracji Miejskiej rozciągającej się od Łap do Czarnej Białostockiej. Wskazano również na niezbyt odległe sąsiedztwo stolicy kraju i bliskość granicy wschodniej Polski. Atutem rozwojowym jest istnienie czystego, nie zdegradowanego działalnością człowieka, środowiska naturalnego oraz istnienie na terenie gminy Narwiańskiego Parku Narodowego. Czyste środowisko naturalne stwarza przesłanki do rozwoju turystyki masowej i kwalifikowanej m in. w otulinie parku narodowego.

Dużą szansą rozwoju gminy jest również rolnictwo, tworzące dogodne warunki do rozwoju przemysłu rolno-spożywczego. Rozwojowi temu może również sprzyjać istnienie na Łapskim terenie dwóch dużych zakładów przemysłu rolno-spożywczego. Rolnictwo opierające się na gospodarstwach produkujących zdrową żywność, w oparciu o ekologiczne technologie i przy wykorzystaniu naturalnych surowców, może być motorem rozwoju produkcji artykułów spożywczych zaliczonych do grupy produktów naturalnych. Wskazano również na szansę rozwoju w istniejących gospodarstwach rolnych funkcji turystycznych i stworzenia w ten sposób gospodarstw agroturystycznych.

W grupie szans związanych z gospodarką wskazano na istnienie uzbrojonych terenów pod rozwój działalności gospodarczej na obszarze miasta i odpowiednich terenów pod lokalizację inwestycji turystycznych, które stworzą nowe miejsca pracy. Wskazano również na stosowanie przez władze gminy polityki kreującej rozwój i na brak ograniczeń w działalności gospodarczej. Wskazano na preferencje dla podmiotów gospodarczych tworzących nowe miejsca pracy i na wspieranie rozwoju małych i średnich firm. Wskazano również na fakt, iż mieszkańcy miasta i terenów wiejskich posiadają wysokie wykształcenie i dobre przygotowanie zawodowe

Zagrożenia rozwoju dla Łap

Zła sytuacja gospodarcza powoduje narastanie problemu bezrobocia i patologii społecznych, które są częściowo przez nie generowane; powoduje również odpływ wysoko kwalifikowanej kadry z innych miast. Zjawiska te również ujemnie oddziałują na młodzież, która nie widzi możliwości realizacji swojej kariery zawodowej w mieście, co powoduje wzrost migracji do innych ośrodków i emigracji zagranicznej osób aktywnych i przedsiębiorczych. Trudna sytuacja gospodarcza wpływa na spadek dochodów ludności i na poszerzanie się obszaru ubóstwa odnotowywanego w gminie.

Pojawienie się niżu demograficznego i spadek liczby rodzących się dzieci powoduje narastanie trudności w systemie oświatowym; wywołuje konieczność dostosowania ilości miejsc w szkołach do istniejących potrzeb, co niesie ze sobą redukcje etatów w szkołach. Zagrożeniem jest również słaba znajomość języków obcych wśród mieszkańców gminy, co utrudnia rozwój nowoczesnych form handlu i produkcji. W zagrożeniach wskazano na niedorozwój bazy sportowej i kulturalnej oraz na niepełne wykorzystanie bazy już istniejącej. Dostrzeżono również brak atrakcyjnych form spędzania czasu wolnego dla młodzieży.

Wskazano na zagrożenia związane z likwidacją szpitala w Łapach i na zbyt małe nakłady na pomoc społeczną. Podkreślano zagrożenia związane z brakiem polityki prorodzinnej. Wprowadzanie nowych przepisów prawnych zgodnych z ustawodawstwem unijnym również niesie zagrożenia rozwojowe.


Dane źródłowe:
Urząd Miasta i Gminy w Łapach
Własne źródła