Rozwój psychofizyczny poprzez turystykę i rekreację

ROZWÓJ PSYCHOFIZYCZNY POPRZEZ
TURYSTYKĘ I REKREACJĘ

Podróżowanie posiada niezwykły wpływ na naszą sprawność psychofizyczną. Dzięki podróżom nie tylko miło spędzamy czas wolny od pracy czy nauki, ale przede wszystkim psychicznie odpoczywamy od codziennych zajęć i rozwijamy naszą osobowość. Niezależnie od wieku, stopnia niepełnosprawności czy też od tego jakie miejsce zajmujemy
w społeczeństwie, podróże i tak wywierają na nas dobroczynny wpływ. Pomagają nam poznawać świat, nauczyć jak żyć w nowym środowisku.
Aktywny wypoczynek ma także wiele innych bardzo ważnych pozytywnych aspektów. Odpoczynek i kształtowanie doskonałej kondycji psychofizycznej uczestników zajęć rekreacyjnych w klubach, stowarzyszeniach, ośrodkach kultury fizycznej i turystyki służy podniesieniu poziomu intelektualnego całego społeczeństwa. Wspólny odpoczynek
i zajęcia rekreacyjne są silnym czynnikiem integrującym ludzi, a szczególnie rodzinę. Wycieczki rodzinne zbliżają do siebie członków całej rodziny, łagodzą spory, poprawiają kontakty. Rodzinne podróże są niezwykle ważne zwłaszcza dla dzieci. Uczą się one wzajemnej miłości, szacunku, rozwijają prawidłowo psychikę dziecka, które w przyszłości będzie miało zdrowe podejście do życia rodzinnego, co przełoży się na jego życie zawodowe.
Gry i zabawy ruchowe, wycieczki piesze, rowerowe, sport dla wszystkich są źródłem swoistych przeżyć emocjonalnych, zaspokajających nasze potrzeby zarówno psychiczne jak
i fizyczne. Obecnie coraz częściej obserwujemy zanikanie oporów psychicznych i barier obyczajowych, ograniczających powszechny udział społeczeństwa w indywidualnych
i zespołowych zajęciach rekreacyjno-sportowych. Każdy z nas dobrze wie jak ważny jest aktywny tryb życia. Poprawia on naszą kondycję psychofizyczną. Badanie z zakresu fizjologii pracy i sportu wyjaśniły znaczenie czasu wolnego i rekreacji dla zdrowia i profilaktyki wielu chorób. Liczne obserwacje potwierdzają korzystny wpływ aktywności ruchowej na rozwój dziecka i młodzieży. Życie w zwartych skupiskach wielkomiejskich, nieracjonalne odżywianie się, bierny tryb życia oraz częste stresy środowiskowe, zaburzające prawidłowy stan psychofizyczny ustroju, zwiększają groźbę występowania zaburzeń psychosomatycznych oraz powstawanie tzw. chorób cywilizacyjnych. W dzisiejszych czasach ludzie czują się anonimowi, osamotnieni, nikomu niepotrzebni. Zintegrowane podróże, wycieczki, wczasy, rejsy mogą w efekcie doprowadzić do dobrego samopoczucia psychicznego oraz fizycznego każdego z nas. Aktywność fizyczna jest jak najbardziej pożądaną formą rekreacji
i wykorzystania czasu wolnego ze względu na jej podstawowe znaczenie dla zdrowia psychofizycznego. Rozładowanie kompleksów i nadmiaru energii, szczególnie u dzieci
i młodzieży, kształtowanie osobowości, światopoglądu oraz nawiązywanie trwałych przyjaźni jest również pozytywnym aspektem społecznym zajęć rekreacyjnych, docenianych przez pedagogów, psychologów i socjologów.
Zajęcia rekreacyjne są szczególnie uprawiane przez ludzi zdrowych. Upośledzenie sprawności narządu ruchu, wady wzroku, słuchu, niepełna sprawność psychiczna według wielu ludzi ograniczają możliwość uczestniczenia w zajęciach rekreacyjnych. Jednak okazuje się, że istnieje wiele stowarzyszeń, które poprzez organizowanie wyjazdów turystyczno-rekreacyjnych umożliwiają ogromnej rzeszy niepełnosprawnych rozwijanie ich zainteresowań, a w szczególności psychiki oraz sprawności fizycznej. Turystyka osób niepełnosprawnych jest znana między innymi dzięki Jankowi Meli, który towarzyszył Markowi Kamińskiemu, znanemu podróżnikowi, w wyprawie na biegun północny. Janek Mela nigdy nie poddał się w walce ze swym kalectwem. Z uporem dążył do osiągnięcia celu. Wielomiesięczne przygotowanie do podróży nie zniechęciły go. Psychiczne wsparcie rodziny i przyjaciół umocniło go w swym postanowieniu. Wyprawa na biegun północny tylko wzmocniła w nim siłę psychiczną jakiej brakuje wielu z nas. Jego samoocena i poczucie własnej wartości w dużej mierze uległy zwiększeniu. Stał się on wzorem dla nas wszystkich.
Innym przykładem pomocy osobom niepełnosprawnym są Warsztaty Terapii Zajęciowej znajdujące się na obszarze całej Polski, które prowadzą rehabilitację społeczną
i zawodową, która ma na celu przygotowanie do pracy zawodowej, jak również poprawę sprawności i ogólnego rozwoju. Poza rehabilitacją społeczną prowadzone są również zajęcia rekreacyjne odbywające się poza ośrodkiem. Są to między innymi wycieczki (konne, w góry, nad morze), występy, pikniki, koncerty, festyny, ogniska, spotkania integracyjne, np. wyjazdy do innych Warsztatów Terapii Zajęciowej. W ten sposób podopieczni mają możliwość przygotowania do życia w środowisku społecznym, między innymi przez rozwój umiejętności planowania i komunikowania się, dokonywania wyborów, decydowania o swoich sprawach oraz innych umiejętności niezbędnych w niezależnym życiu, a także poprawę kondycji psychicznej, właśnie poprzez organizowanie zajęć rekreacyjnych. Poprawie ulegają również samoocena oraz poczucie własnej wartości.
Kolejnym przykładem pozytywnego wpływu turystyki i rekreacji na psychikę są obozy i kolonie letnie organizowane w zakładach karnych dla młodocianych przestępców. Wyjazdy te nastawione na terapię dzieci i młodzieży przejawiających zaburzenia emocjonalne odgrywają ważną rolę w procesie wychowania. Z reguły są to placówki usytuowane z dala od miast. Obozem tym kierują psychologowie, terapeuci, studenci psychologii. Wyjazdy terapeutyczne trwają kilka tygodni i mają na celu nauczyć młodych ludzi wspólnoty
i integracji. Mają one szczególnie wpływ na resocjalizację, czyli przywracanie zdemoralizowanej młodzieży do społeczeństwa. Wszelkie gry, zabawy, pikniki, ogniska czy też inne formy rekreacji mogą być zorganizowane przez uczestników obozu. To oni ustalają plan pobytu ucząc się w ten sposób współpracy w grupie. Osiąganie sukcesów w różnego rodzaju konkursach pomaga zdemoralizowanej młodzieży zwiększyć poczucie własnej wartości oraz samooceny.
Podsumowując można powiedzieć, że turystyka i rekreacja są jednym z doskonałych sposobów na rozwijanie zarówno psychiki dziecka jak i osoby dorosłej. Każdy z nas czerpie korzyści z wyjazdów turystycznych. Zawsze wracamy z nich wypoczęci i pełni sił witalnych, co przekłada się na nasze życie w pracy, szkole czy domu rodzinnym.


BIBLIOGRAFIA:

W.M.Kuś, J.Sołtysiak, E.Stecińska-Majkowska, P.Wyszogródzki,
?Czas wolny, rekreacja i zdrowie?, Warszawa 1981

K.Pospiszyl, E.Żabczyńska,
?Psychologia dziecka niedostosowanego społecznie?, Warszawa 1980