Różne pojęcia z ćwiczeń na II roku POiR

Metafizyka
Jest nauka starającą się odpowiedzieć na pytania czy istnieje duchowny wymiar egzystencji czy też rzeczywistość ma charakter wyłącznie materialny? Jak powstał wszechświat? Czy rządzą nim jakieś prawa czy też sami je tworzymy? Z odpowiedzi na powyższe pytania i postępowania natury, rzeczywistości wynikające z naszych relacji ze społeczeństwem i wszechświatem.
Aksjologia
To nauka o wartościach starająca się dociec jakie zachowania są dobre a jakie złe. Nauka ta dzieli się na etykę i estetykę.
Etyka zajmuje się rozwiązaniem w zakresie moralnych wartości i zasadami moralnego postępowania a estetyka poznaje wartości związane z pięknem i sztuką.
Estetyka zajmuje się zagadnieniami poczucia piękna ,gustu i dobrego smaku. Poszukiwanie harmonii oraz piękna jest realizowane i narzucane w procesie edukacji w trakcie zajęć plastycznych, muzyki, zajęć teatralnych jako oczywista droga w formowaniu np. życia.
Logika
Zajmuje się zasadami poprawnego rozumowania i formułowania wniosków. Rozróżniamy logikę dedukcyjną czyli rozumowaniem od ogółu do szczegółowych rozwiązań, (zasada Amosa Komeńskiego „od ogółu do szczegółu”), oraz logikę indukcyjną polegającą na rozumowaniu w kierunku odwrotnym od szczegółowych przypadków do udogodnień.
Epistemologia
Jako nauka zajmująca się poznawaniem i wiedzą, stara się formułować i podstawowe koncepcje w powyższym zakresie. Z tego też względu jest ściśle związana z metodami uczenia się i nauczania o tym samym, odgrywa istotna rolę w edukacji według Gutka.
„Ta dziedzina filozofii wyznacza podstawy wiedzy starającej się znaleźć odpowiedź na następujące pytania:” W jaki sposób zdobywamy wiedzę? Jaki proces poznawczy leży u podłoża naszej wiedzy o świecie i społeczeństwa? Na czym opieramy przekonania że coś jest prawdą? Czy przyjmujemy że źródłem naszej wiedzy jest boskie objawienie, dowody empiryczne czy też indywidualne, subiektywne doświadczenie.
Socjologia
Twórca socjologii A. Comt’e. Jest to nauka o społeczeństwie ale dokładnie przedmiotem jej zainteresowań są zjawiska i procesy prowadzące do powstania różnych form życia zbiorowego ludzi i struktury tych zbiorowości, zjawiska i pracy zachodzącej w tych zbiorowościach, wynikające ze wzajemnego oddziaływania ludzi na siebie, siły skupiające i siły rozbijające te zbiorowości, zmianę i przekształcenia w nich zachodzące.
Socjalizacja
(łac. socialis = społeczny) to proces (oraz rezultat tego procesu) nabywania przez jednostkę systemu wartości, norm oraz wzorów zachowań, obowiązujących w danej zbiorowości. Socjalizacja trwa przez całe życie tej jednostki, lecz w największym nasileniu występuje, gdy dziecko zaczyna stawać się istotą społeczną.
1.Funkcja poznawcza i teoretyczna – polega na przekazywaniu społeczeństwu wiedzy, służy poznawaniu życia społecznego ludzi, umożliwia poznawanie mechanizmów, procesów i praw strukturalnych, rozwojowych, wyjaśnianie opisywanych zjawisk i zależności.
2. Funkcja humanistyczna – wyraża się głównie we wprowadzaniu w system norm i wartości, określania norm i zachowań grup i jednostek w rozwijaniu osobowości i kształtowaniu postaw i przekonań, a także stereotypów.
3. Funkcja wychowawcza – przejawia się w kształtowaniu wzorów i modeli zachowań społecznych, umożliwia świadome i celowe wykonywanie celów i zadań wychowania
4. Funkcja diagnostyczna i prognostyczna – przejawia się w rozpoznawaniu określonego stanu rzeczy. Na podstawie diagnozy formułujemy optymalne rozwiązania.
5. Funkcja społeczno – pedagogiczna i socjotechniczna – społeczno – pedagogiczna zajmuje się wyjaśnianiem sytuacji społeczno wychowawczych jak również wskazywaniem skutecznych metod i technik oddziaływania wychowawczego, a socjotechniczna to organizowanie i kierowanie procesami wychowawczymi w szkole, klasie, grupie koleżeńskiej, środowisku społecznym.
6. Funkcja apologetyczna i demaskatorska – te funkcje są realizowane w zależności od tego jakie orientacje, interesy, cele i zadania światopoglądowe i moralno – etyczne propaguje i realizuje. Apologetyka - obrona czyichś interesów, ukazywanie czyichś interesów. Demaskatorska – wyszukiwanie pewnych mankamentów, uchybień, to co szkodliwe dla rozwoju człowieka. Funkcja apologetyczna i demaskatorska może dotyczyć zarówno czegoś jak i kogoś.
Konserwatyzm
Jest to ciągłe podkreślenie tradycji , ogromne znaczenie wzorców z przeszłości. Tutaj właściwa edukacja jest niezbędna do zapewnienia dobrobytu , ochrony moralnych wartości życia. Bez wysokiego poziomu kształcenia w szkołach nie da się zapewnić odpowiednio przeszkolonych kadr. Konserwatystów wyróżniają następujące czynniki:
- podkreślenie znaczenia tradycji;
- surowość wychowawców;
- nauczanie wzorców z przeszłości;
- niechęć do nowych kierunków nauki;
Liberalizm
Przyniósł przełom w wychowaniu, wnosząc pozytywne elementy dla pedagogiki, takie jak indywidualne podejście do wychowania, odeszła przemoc fizyczna jak też psychiczna.
OSOBOWOŚC
Kształtują ją :
-cechy biogenne( płeć, wzrost...)
-czynniki psychologiczne(pamięć, wola, inteligencja)
-socjogenne czynniki osobowości
· kulturowy ideał osobowości
· role społeczne
· jaźń subiektywna i odzwierciedlona
Pedagogika Marii Montessori.
Pedagogika Marii Montessori daje dziecku szansę wszechstronnego rozwoju: fizycznego, duchowego, kulturowego i społecznego; wspiera jego spontaniczną i twórczą aktywność.
Cele pedagogiki Montessori
Pedagogika Montessori pomaga w rozwijaniu indywidualnych cech osobowości, w formowaniu prawidłowego charakteru, zdobywaniu wiedzy, umiejętności szkolnych i współdziałania.
Cele te realizowane są poprzez pomoc dziecku w:
@ rozwijaniu samodzielności i wiary we własne siły,
@ wypracowaniu szacunku do porządku i do pracy,
@ wypracowaniu zamiłowania do ciszy i w tej atmosferze do pracy indywidualnej i zbiorowej,
@ osiąganiu długotrwałej koncentracji nad wykonywanym zadaniem,
@ wypracowaniu postaw posłuszeństwa opartego na samokontroli, a nie na zewnętrznym przymusie,
@ uniezależnieniu od nagrody,
@ formowaniu postaw wzajemnej pomocy bez rywalizacji,
@ szacunku dla pracy innych,
@ rozwijaniu indywidualnych uzdolnień i umiejętności współpracy,
@ osiąganiu spontanicznej samodyscypliny wynikającej z dziecięcego posłuszeństwa.
Zadania pedagogiki Montessori:
@ uczenie przez działanie: dzieci zdobywają wiedzę i praktyczne umiejętności poprzez własną aktywność, w przemyślanym środowisku pedagogicznym, przy współpracy z nauczycielami
@ samodzielność: dzieci swobodnie wybierają rodzaj, miejsce, czas i formę pracy (indywidualną lub z partnerem) przy zachowaniu reguł społecznych. Rozwijają indywidualne uzdolnienia i uczą się realnej oceny swoich umiejętności.
@ koncentracja: dzieci ćwiczą dokładność i wytrwałość przy wykonywaniu konkretnych zadań.
@ lekcje ciszy: dzieci uczą się współpracować w cichych zajęciach indywidualnych i grupowych.
@ porządek: dzieci zdobywają umiejętność przestrzegania zasad porządku w otoczeniu i swoim działaniu. @ społeczne reguły: dzieci zróżnicowane wiekowo (trzy roczniki) są łączone w grupy, sprzyja to wymianie wzajemnych zdolności i umiejętności. Dzieci uczą się przestrzegać reguł: nie rań, nie niszcz, nie przeszkadzaj.
@ obserwacja: jest kluczem dorosłych do poznania świata dziecka. Nauczyciel z szacunkiem i uwagą obserwuje postępy i trudności dziecka, jest jego przewodnikiem.
@ indywidualny tok rozwoju każdego dziecka: dziecko jest serdecznie przyjęte, znajduje uwagę i indywidualną opiekę nauczyciela. Pracuje według własnego tempa i możliwości, podejmując zadania, do których jest już gotowe.