Panowanie Kazimerza III Wielkiego

PANOWANIE KAZIMIERZA III WIELKIEGO.
-Zajazd w Wyszehradzie odbył się w 1335, król Czech Jan Luksemburski zrezygnował z tronu Polskiego, wzamian za olbrzymi okup.
-Próba rozstrzygnięcia konfliktu z krzyżakami, pomoże gdańskie i ziemie hełmińskie dla krzyżaków.
-sukcesja tronu polskiego, ustalono że w razie bezpotomnej śmierci Kazimierza Wielkiego, tron przyjmują sąsiedzi, a dokładniej Robert - syn Karola.
Wobec niechęci papiestwa, dla korzystnego wobec Polski rozstrzygnięcia spraw związanych z krzyżakami, kazimierz zmuszony został do akceptacji rozwiązań kompromisowych; Kujawy i ziemia dobrzyńska dla polski, zakon krzyżacki otrzymał pomorze gdańskie i ziemię chełmińską.
Jednocześnie w tekście traktatu podkreślono że pomorze jest wieczystą jałmużną króla polskiego wobec zakonu krzyżackiego.
W 1351 Książęta Mazowieccy uznają się lennikami w stosunku do króla polski
W 1336 król kazimierz wielki uznaje przynależność śląska do czech.
Karol IV Luksemburski zrzeka się praw do Mazowsza.
-Zmiany wewnętrzne polegające na poszerzeniu obszarów uprawnych, założeniu ok. 100 miast przez króla.
-popieranie rozwoju handlu, kupcy mogli poruszać się tylko określonymi szlakami, i musieli za to płacić, oraz dotyczyło ich tzw prawo składu , musieli wystawiać swoje towary w określonych miastach.
-zwiększenie ilości zamków murowanych z 35 do 50
-modyfikacja kodeksów prawnych, prawa zwyczajowego do prawa ogólnonarodowego.
-wprowadzenie przez Kazimierza Wielkiego reformy edukacji (założenie uniwersytetu krakowskiego w 1364)
CECHY STRUKTURY STANOWEJ
-przyznawanie przywilei oraz swobód wszystkim grupom społecznym (duchowieństwo, szlachta, stany pruskie) [zwolnienia, ulgi podatkowe, własne sądownictwo]
-trzon państa ówcześnie stanowili:
* duchowieństwo - podlegali oni jedynie sądom kościelnym, posiadanie immunitetu ekonomicznego nadanego przez kazimierza sprawiedliwegow 1180r. Biskupem mógł zostać szlachcic, osoba powołana lub absolwent unwersytetu. Powstało duchowieństwo zakonne i świeckie.
*szlachta - otrzymała tzw. przywileje generalne, obejmowały one cały stan szlchecki, nie miały charakteru indywidualnego. do tych przywilejow zaliczamy; przywilej koszycki (1374), czerwiński (1422), warcki (1423), jedlińsko-krakowski (1430-1433), cerkwicko-mieszawski (1454)
*chłopi - najnoższa grupa społeczna, składająca się z dwóch grup społ.: kmiecie, bezrolni. Głównym obowiązkiem chłopów było utrzymaanie państwa oraz końcioła, płacili różne podatki, pańszczyznę na państwo, dziesięcinę na kościół.
*mieszczaństwo- składało się z 3 grup społ. : patrycjuszy(wielcy kupcy, bankierzy), pospólstwo(czeladnicy, drobni kupcy), plebs (biedota, robotnicy najemni) W Polsce pojawiły się duże miasta : Gdańsk (ok. 30 tys., Poznań, Kraków (ok. 10tys.)
PANOWANIE JAGIELONÓW W CZECHACH I NA WĘGRZECH.
Usytyzm w Czechach:
-sytuacja etniczna na ziemiach czeskich, niemcy faworyzowani przez dynastię luksembuską, dominują nad czechami,
-profesor uniwersytetu praskiego Jan Hus domaga się zreformowania kośnioła, biblia jedynym źródłem wiary. Ewangelię mogą glosić ludzie świeccy, komunia pod 2 postaciami, wprowadzenie obrządku słowiańskiego.
-1415 Hus spalony na stosie jako heteryk podczas soboru w konstancji
-profesor uniwersytetu krakowskiego Pawel Władkowic na soborze w konstancji; wystąpienie przeciw zaborczej polityce zakonu krzyzackiego, prawo pogan do zycia w pokoju, wiera nie moze byc niesiona przemocą, toleracja wobec wszystkich niechrześcijan, w imię miłosci blizniego i pokoju, należy odrzucć prześladowania i wojny religijne.
-postanie husytów w czechach (zaczeło sie od powstania pragi - 1419) dwa odłamy ruchu husyckiego: tabryci; powszechna równosc i wspolnota majątkowa; utraciści: kalikstyni i umiarkowani popierani przez czeską elitę
-zygmunt luksembuski (cesarz niemiec i król węgier) zdetronizowany pokonany przez taborytów jana żiżki
-kalikstyni proponują koronę władysławowi jagielle, po detronizacji zygmunta luksemburskiego (1420) jagiełło chcąc uniknąć oskarżeń o sprzyjanie heretykom odmawia nieudaną wyprawę Witolda w celu objącia tronu- 1422
-1434 - taboryci pokonani pod Lipanami przez połączone wojska trawistów i katolików
-uznanie autonomii kościoła husyckiego na soborze w Wazylei, Husyta Jerzy spod Jebradu królem Czech (1457) za