Konferencje Ministerialne WTO - Genewa i Seattle

Konferencja ministerialna WTO w Genewie: 16-20.05. 1998 r.

Konferencja w Genewie zrzeszająca przedstawicieli 132 krajów członkowskich obradowała na temat realizacji postanowień Rundy Urugwajskiej (1986 – 93) – najambitniejszej w historii GATT – i nadal nie rozwiązanych problemów oraz na temat negocjacji dotyczących rolnictwa i usług.

Zasadniczym problemem było ustalenie, czy WTO opowie się za upowszechnioną liberalizacją czy tez będzie zajmować się poszczególnymi sektorami według ustalonego kalendarza (pierwszy wariant ma poparcie UE i Japonii, drugi Stanów Zjednoczonych). Główną przeszkodą był sektor rolnictwa.

Porozumienie osiągnięte w Genewie:
• Bezcłowy handel elektroniczny – przewiduje utrzymanie obecnych zwolnień z opłat celnych elektronicznego przesyłania danych przynajmniej do następnej konferencji przewidzianej na 1999 r.
• Ustalono termin III-ej Konferencji Ministerialnej WTO w 1999 w USA – dot. dalszej liberalizacji handlu.

Działalność WTO w okresie od poprzedniej Konferencji Ministerialnej w Singapurze uzyskała podczas II Konferencji Ministerialnej w Genewie wysoką ocenę, a szczególnie przychylnie przyjęto pomyślne zakończenie negocjacji w sprawie telekomunikacji podstawowej, usług finansowych oraz porozumienia o handlu produktami technologii informatycznych (ITA). Powtórzono przywiązanie krajów członkowskich do sprawy dalszej stopniowej liberalizacji handlu towarami i usługami. II Konferencja Ministerialna miała charakter przejściowy. Jej konkretnym rezultatem jest formalne uruchomienie procesu przygotowań i dyskusji na temat przyszłych negocjacji (tzw. Rundy Milenijnej).


Konferencja ministerialna w Genewie w 1998 r. ujawniła wiele rozbieżności wokół rozwiązania problemów wdrożeniowych istniejących porozumień i brak jednolitego stanowiska w sprawie nowej rundy. Nie udało się ich wyeliminować do następnej Konferencji Ministerialnej w Seattle w 1999r. i nowe negocjacje nie zostały rozpoczęte, jednak największym osiągnięciem tej sesji było uznanie przez wszystkich 132 członków WTO, że liberalizacja jest w interesie wszystkich.

Podczas Konferencji ministerialnej WTO w Genewie obchodzono również obchody 50-lecia powstania poprzednika WTO, układu ogólnego ceł i handlu GATT.


Konferencja ministerialna WTO w Seattle: 30.11.- 3.12.1999 r.

Konferencja ministerialna WTO w Seattle zakończyła się fiaskiem 4.12 . Przedstawiciele 135 państw członkowskich mieli wypracować porozumienie , które pozwalałoby na zainicjowanie nowej rundy negocjacyjnej na temat dalszej liberalizacji globalnego handlu. Jednak różnice w ich stanowiskach były zbyt duże, by dojść do takiego porozumienia.

Najgłębsze różnice dotyczyły takich kwestii, jak:

• subsydiowanie eksportu towarów rolnych;
• bariery antydumpingowe;
• powiązanie produkcji eksportowej z warunkami pracy.

Zdaniem przedstawicieli wielu państw największą odpowiedzialność za fiasko powinny wziąć Stany Zjednoczone, chcąc narzucić pozostałym państwom zbyt wiele problemów do rozwiązania, same nie zgadzały się na żadne kompromisy.

Najważniejsze tematy sporne:

• Antydumpingowa polityki USA - Amerykanie byli oskarżani , głównie przez Japonię i kraje rozwijające się, o nieuczciwe wykorzystywanie przepisów antydumpingowych do ochrony własnego rynku przed konkurencyjną ofertą innych państw.Mimo żądań Japonii Amerykanie uparcie nie zgadzali się na modyfikację własnych przepisów antydumpingowych. Nie powiodła się również podjęta w ostatniej chwili próba nakłonienia przez prezydenta USA Billa Clintona premiera Japonii Keizo Obuchi do złagodzenia żądań.

• Jednolite normy warunków pracy - Państwa rozwijające z kolei zaatakowały USA za propozycję, by WTO ustaliło jednolite normy warunków pracy, których nieprzestrzeganie przez dane państwo uniemożliwiłoby mu eksport towarów produkowanych w nieodpowiednich warunkach. W przekonaniu państw rozwijających się miał to być pretekst dla państw zachodnich do wzniesienia nowych protekcjonistycznych barier przed bazującą na taniej robociźnie ofertą rozwijających się gospodarek.

• Liberalizacja handlu towarami rolnymi - Znaczna część krytyki za niepowodzenie konferencji w Seattle kierowana była pod adresem Unii Europejskiej, która nie zgodziła się na proponowane przez USA oraz grupę Cairns (Australia, Argentyna oraz Kanada) zniesienie dotacji do produkcji i eksportu towarów rolnych oraz na dalszą redukcję ceł na te towary.

Po zakończonej fiaskiem konferencji w Seattle przywódcy państw zachodnich usiłowali wyciszyć niezadowolenie i pesymizm sygnałami, że nie brakuje im dobrej woli do podjęcia w nadchodzących miesiącach kolejnych wysiłków, które doprowadziłyby do zapoczątkowania udanej nowej rundy negocjacyjnej.

Tymczasem amerykańscy związkowcy, którzy wywołali podczas konferencji gwałtowne protesty przeciwko dalszej liberalizacji globalnego handlu, jak i europejscy rolnicy, z wiadomych powodów, uznali fiasko obrad za swój wielki sukces. Czołowy aktywista francuskich związków zawodowych rolników, Jose Bove, powiedział, że to prawdziwe zwycięstwo, a niesprawiedliwość obrad WTO tłumaczy faktem, że są niedemokratyczne.



Bibliografia:
• Tygodnik „Rzeczpospolita” – Dodatek „Ekonomia i Rynek” : 18 maj 1998 Nr 115 (4975); 19 maj 1998 Nr 116 (4976); 21 maj 1998 Nr 118 (4978); 22 maj 1998 Nr 119 (4979); 29 listopad 1999 Nr 278; 04 grudzień 1999 Nr 283; 05 grudzień Nr 284.