Pigułka Europejska

Unia Europejska -- co to jest?Powstanie Unii Europejskiej jest rezultatem 50 lat zacieśniania integracji między państwami europejskimi -- procesu, który rozpoczął się w 1951r. między 6 panstwami: Niemcami, Francją, Holandią, Belgią, Luksemburgiem i Włochami. Wtedy to powstała Europejska Wspólnota Węgla i Stali (tzw. traktat paryski) -- pierwszy krok na drodze zjednoczenia, a w 6 lat później utworzono Europejska Wspólnotę Gospodarczą i Europejską Wspolnotę Energii Atomowej (tzw. traktaty rzymskie). Pogłębiający się przez lata proces (Jednolity Akt Europejski 1986) zjednoczeniowy został uwieńczony w 1992r. podpisaniem Traktatu Maastricht -- dokumentu tworzącego nową formę organizacyjną dla integracji europejskiej -- Unię Europejską, którą tworzy dziś 15 panstw: 6 założycieli (Francja, Niemcy, Włochy, Luksemburg, Belgia i Holandia) oraz Dania, Irlandia i Wlk. Brytania (1973), Grecja (1981), Hiszpania i Portugalia (1986), Austria, Finlandia i Szwecja (1995). Integrację pogłębiały jeszcze dwa kolejne traktaty: amsterdamski (1997) oraz nicejski (2000r. -- jeszcze nie ratyfikowany -- odrzucili go w referendum Irlandczycy).Cele Unii EuropejskiejGłównym zadaniem Unii Europejskiej jest organizacja stosunków między państwami członkowskimi i między narodami Europy w sposób oparty na zasadzie solidarności i zrozumienia. Główne cele UE to:· 1. Wspieranie i przyczynianie się do rozwoju gospodarczego i społecznego (przykłady: ustanowienie jednolitego rynku wewnętrznego w 1993, ustanowienie wspólnej waluty euro w 1999)· 2. Zapewnienie jednolitej tożsamosci Unii Europejskiej na arenie międzynarodowej (poprzez programy pomocy humanitarnej, wspólną politykę zagraniczną, wspólne działania podczas kryzysów międzynarodowych, wspólne stanowiska wobec organizacji międzynarodowych) · 3. Stworzenie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości (działania wynikające z rynku wewnętrznego i swobody przemieszczania się na terytorium UE, koordynacja działania wymiaru ścigania, europejska policja -- Europol) · 4. Wprowadzenie obywatelstwa europejskiego (które nie zastępuje obywatelstwa narodowego, a jedynie je uzupełnia wprowadzając nowe prawa polityczne i społeczne dla obywateli europejskich) · 5. Zachowanie i budowa europejskiego dorobku prawnego acquis communitaire (cała legislacja instytucji europejskich oraz traktaty założycielskie). Instytucje Unii EuropejskiejUnia Europejska zbudowała 5 instytucji zarządzajacych jej działaniem i rozwojem. Nie są one oparte na tradycyjnym modelu trójpodziału władzy:· 1. Parlament Europejski (wybierany przez społeczeństwo Unii Europejskiej) · 2. Rada Unii Europejskiej (Rada Ministrów) -- składająca się z ministrów -- reprezentantów poszczególnych krajów członkowskich · 3. Komisja Europejska (organ wykonawczy i posiadajacy inicjatywe legislacyjną, składający się z 20 komisarzy reprezentujących interesy UE, a nie państw, z których pochodzą) · 4. Trybunał Sprawiedliwości (potwierdzający zgodność prawną nowych aktów z istniejącym prawem) · 5.Trybunał Rewidentów Księgowych (Trybunał Obrachunkowy) -- (organ odpowiedzialny za wewnętrzną kontrole finansową). Powyższe instytucje wspierane są poprzez działalność innych pomocniczych organów:· 1. Komitet Ekonomiczno Społeczny i Komitet Regionów (ciała doradcze) · 2. Ombudsman -- Rzecznik Praw Obywatelskich ( zajmujący się skargami obywateli odnosnie złego funkcjonowania administracji na poziomie europejskim). · 3. Europejski Bank Inwestycyjny (instytucja finansowa Unii Europejskiej) oraz Europejski Bank Centralny (odpowiedzialny za politykę monetarną i wspólną walutę Euro).Poza tymi formalnymi instytucjami istnieje jeszcze jedno, nieformalne ciało -- Rada Europejska -- regularne, odbywające się co pół roku spotkanie szefów państw i rzadów członków Unii oraz Przewodniczącego Komisji Europejskiej. Podczas posiedzeń Rady dyskutowane są kluczowe zagadnienia dotyczące aktualnych problemów i kierunków rozwoju Unii Europejskiej.