Powstanie Listopadowe (1830-1831)
Powstanie listopadowe 1830-1831
PRZYCZYNY
• sprzeczność interesów Królestwa Polskiego i Rosji
• działalność tajnych organizacji o charakterze niepodległościowym
• łamanie zasad konstytucji królestwa polskiego przez cara
PRZEBIEG
• 29 listopada 1830 roku grupa podchorążych zaatakowała Belweder, siedzibę wielkiego księcia Konstantego. Zdobycie arsenału i uzbrojenie ludności warszawy, ucieczka Konstantego i wojsk rosyjskich
• Kontrolowanie przebiegu powstania przez konserwatystów
• Przekształcenie Rady Administracyjnej w Rząd tymczasowy ( 3.XII.1830), Józef Chłopicki przejmuje władzę dyktatorską
• 5.II.1831 armia rosyjska pod dowództwem Iwana Dybicza przekroczyła granicę Królestwa (130 tys. Armia)
• 14.II.1831- bitwa pod Stoczkowem. Wygrana Polaków, dowodzonych przez gen. Józefa Dwernickiego
• 25.II.1831- bitwa pod Grochowem ( Olszyna Grochowska) nierozstrzygnięta, Polacy byli dowodzenie przez Józefa Chłopickiego, bitwa te przyniosła ogromne straty.
• 31.III.1831- bitwa pod Wawrem i Dębem Wielkim. Polskie wojska dowodzone przez Ignacego Prądzyńskiego odniosły zwycięstwo.
• 10.IV.1831 – wyprawa Polaków pod Iganiami
• 26.V.1831- przegrana pod Ostrołęką, przejęcie inicjacji przez Rosjan
• 6-7.IX.1831 obrona Warszawy (J. Sowiński) kapitulacja Warszawy i Zamościa (21.X), upadek powstania.
STRONNICTWA POLITYCZNE W POWSTANIU
Konserwatyści: pod przywództwem Adama Jerzego Czartoryskiego, przeciwni środkom rewolucji. Nie wierzyli w siły własnego narodu. Dążyli do szybkiego doprowadzenia, poprzez rozmowy z carem, do stanu sprzed wybuchu powstania
Kaliszanie: ugrupowanie centrowe( Niemojewscy). Odrzucali myśl o powarzeniu nas, o wojnie ludowej. Nadzieje dyplomatyczne wiązali z Francją
Towarzystwo Patriotyczne: pod kierownictwem Joachima Lelewela i Maurycego Mochnackiego. Ich celem było podjęcie walki z wojskami carskimi dla odzyskania niepodległości.