Rozwój agroturystyki na podstawie wybranego regionu/gminy
Anna Godlewska Ekonomia-studia zaoczne / Gr.III
Materiały:
Internet, strona WWW.agrobiznes.pl
WWW.agroturystyka.pl
Broszury i reklamy z biura Szczecińskiego Stowarzyszenia Agroturystycznego
Z siedzibą w Szczecińskiej Izbie Rolnej ul.Mickiewicza 41/ 70-383 Szczecin
Turystyka, czyli zorganizowane wyjazdy poza miejsce stałego zamieszkania na krótszy lub dłuższy pobyt, w celach krajoznawczych lub zdrowotnych.
Od wczesnych lat istnienia państwa polskiego obserwowano sporadyczne podróże zagraniczne, były to głównie wędrówki o charakterze religijnym ,dyplomatycznym lub handlowym lub w celach edukacyjnych. Jednak niewielu obywateli naszego kraju stać było na takie wyjazdy. Więcej mieszkańców polskich miast przenosiło się ze swoich miejskich rezydencji- w przypadku szlachty- do wiejskich posiadłości, ci ubożsi pozostawali na miejscu lub wyjeżdżali do krewnych na wsi. W XIV wieku nie obserwowano wyjazdów grupowych, dopiero w latach późniejszych gdy rozwinęły się organizacje społeczne, zaczęto organizować wyjazdy dla dzieci i młodzieży.
Wracając jednak do początku , w wieku XIV mieszkańcy naszego kraju, których było na to stać , wyjeżdżali na zagraniczne uczelnie, min. Do Bolonii i Padwy; powstanie Uniwersytetu Jagiellońskiego Jagiellońskiego roku 1364 zaowocowało większą wymianą kadry profesorskiej i studentów krajami europejskimi.
Na przełomie XVIII i XIX wieku zaczęła się rozwijać turystyka krajoznawcza, a w XIX wieku wypoczynkowa inaczej nazywana pobytową. Popularność zdobywały wyjazdy do miejscowości uzdrowiskowych, bywanie w takich miejscach jak Krynica, Ciechocinek, Zakopane, Sopot, Międzyzdroje było w „dobrym tonie. „
Do rozwoju i propagowania czynnego wypoczynku przyczynił się m.in.Stanisław Staszic, autor pięknych książek o Beskidach Tatrach, które zwiedził, Julian Ursyn Niemcewicz podróżujący po Europie, Polsce i Ameryce.
Pierwszą organizacją „turystyczną” w Polsce było założone w 1873 roku Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie-zrzeszające miłośników gór, następnym było założone w 1906 roku Polskie Towarzystwo Krajoznawcze-prekursorzy polskiej turystyki krajoznawczej.
W okresie międzywojennym ruch turystyczno krajoznawczy przybrał na sile, miał często na celu krzewienie idei patriotycznych poznawanie własnego kraju
W dwudziestoleciu międzywojennym powstało wiele organizacji i instytucji turystycznych, jedną z nich było biuro podróży Orbis założone w 1923 roku, które istnieje do dzisiaj .Inne instytucje to m.in .Liga Popierania Turystyki, która brała czynny udział w budowie kolejek górskich na Kasprowy Wierch, Gubałówkę: Spółdzielnia Turystyczno- Wypoczynkowa Gromada-założona w 1937 roku i istniejąca w zmienionej nieco formie do czasów obecnych.
Lata wojenne 1939-1945 przyniosły wiele zniszczeń w bazie turystycznej, jednak już w pierwszych latach powojennych wznowiły swoją działalność Polskie Towarzystwo Turystyczne i Polskie Towarzystwo Krajoznawcze , przekształcone w 1950 oku w Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze.
W 1949 roku powołano do życia Fundusz Wczasów Pracowniczych.
Jeżeli chodzi o turystykę zagraniczną , w latach powojennych praktycznie nie istniała , osoby wyjeżdżające poza granice Polski robiły to w celach służbowych. Okres „odwilży „ w latach siedemdziesiątych umożliwił wyjazdy zagraniczne większej części społeczeństwa, dotyczyło to jednak tylko krajów „ bloku wschodniego”.
Największą popularnością cieszyły się wyjazdy do Czechosłowacji, NRD i na Węgry, jednak mimo założenia wyjazdu turystycznego mało kto zachwycał się urokami mijanych miejsc, większość turystów jechała na takie wycieczki w celach czysto zarobkowych.
Jednym z krajów , dokąd jeżdżono po „ słońce” była Bułgaria, jednak nie każdego było stać na taki wyjazd i tylko zasłużeni obywatele dostępowali takiego zaszczytu. W okresie stanu wojennego turystyka zagraniczna ustała całkowicie, a krajowa również wykazywała tendencje zniżkowe.
Do roku 1988 w wielu zakładach pracy istniały fundusze przeznaczane na organizacje wczasów pracowniczych i kolonii dla dzieci.
Po roku 1988 , i przemianach polityczno społecznych w naszym kraju, obserwujemy rosnące zainteresowanie Polaków do podróży zagranicznych. Najchętniej odwiedzanymi krajami są Hiszpania, Grecja , Turcja i Tunezja.
Przyczynił się do tego rozwój sieci biur podróży światowych koncernów turystycznych jak TUI, Lufthansa. Nasze rodzime biura podróży jak Gromada, Orbis, Juventur nie mające żadnych ograniczeń otwierały się na zagraniczne rynki.
Z biegiem lat ceny takich wyjazdów stały się wręcz konkurencyjne z cenami krajowych ośrodków turystycznych. Nasze dochody stopniowo zmniejszały się i ponownie zaistniała sytuacja, że nie wszystkich stać na zorganizowany wypoczynek. Duże zakłady pracy posiadające swoje zakładowe ośrodki wypoczynkowe, powoli rozpoczęły wyprzedaż tych zasobów. Na przykład na dzień dzisiejszy z bazy FWP Niechorzu pozostało zaledwie kilka budynków, reszta została sprzedana, biura podróży oddają w ajencje swoje ośrodki , ponieważ stanowią one niepotrzebne obciążenie budżetu firmy.
Na tym niekorzystnym gruncie rozwinęła się całkiem nowa gałąź turystki –agroturystyka.
Agroturystyka utożsamiana jest z turystyką wiejską, jednak to nie jest to samo.
Zjawisko agroturystyki istniało już dawno, wyjazdy na wieś w XIV-XIX wieku były wszechobecne, dla ratowania zdrowia, odpoczynku, czy po prostu w ucieczce z miasta w okresie letnim. W głównej mierze nic się nie zmieniło, nadal szukamy miejsc na wsi, gospodarstw rolnych gdzie możemy odpocząć po szybkim tempie życia w mieście.
Według J.Sikory „turystyka wiejska związana jest z pobytem w gospodarstwie wiejskim, dotyczy rożnych form spędzania czasu wolnego, usług turystycznych, świadczonych w obrębie gospodarstwa rolnego”.
Najważniejszą cechą jest środowisko naturalne, zabudowania, krajobraz. Nie w każdy rejonie polski są warunki do prowadzenia takiej działalności.
Oto obszary na których najczęściej umiejscawiane są gospodarstwa agroturystyczne.
Jak z tego widać nie w całym kraju , a jedynie w określonych rejonach nastąpił rozwój tego rodzaju działalności. Zjawisko to jest uwarunkowane położeniem geograficznym, atrakcjami turystycznymi , bliskim położeniem zbiorników wodnych, rezerwatów przyrody i innych turystycznie miejsc.
Z początku gospodarze wynajmowali jeden ze swoich pokoi letnikom, z biegiem lat jednak zaczęto budować lub adoptować pomieszczenia gospodarskie na kwatery dla wczasowiczów.
Aby świadczyć usługi w tych kwaterach wystarczy spełniać minimalne wymagania określone w załączniku nr.7 ustawy o „ O usługach Turystycznych”
Przed wprowadzeniem ustawy takich wymagań minimalnych nie było i każdy mógł świadczyć takie usługi, rolnik wynajmował różne pomieszczenia i to o bardzo niskich standardach.
Już nie tylko gospodarstwa rolne oferują pokoje dla gości, ludzie kupują stare domy i gospodarstwa, następnie adoptują je na kwatery.
W rejonie zachodniopomorskim jest wiele gospodarstw oferujących pokoje i nazywających się „gospodarstwami agroturystycznymi” Jednak aby móc tej nazwy używać , trzeba spełniać pewne warunki
Oto niektóre z nich:
Załącznik Nr 7 do rozporządzenia
Ministra Gospodarki i Pracy
z dnia 19 sierpnia 2004 r.
Dz.U. z 2004 r. Nr 188,poz.1945
Minimalne wymagania co do wyposażenia
dla innych obiektów świadczących usługi hotelarskie
Lp. WYMAGANIA
I. Dla wynajmowania miejsc na ustawienie namiotów i przyczep samochodowych
1. Teren obozowiska wyrównany, suchy, ukształtowany w sposób zapewniający odprowadzenie wód opadowych i uprzątnięty z przedmiotów mogących zagrażać bezpieczeństwu
2. Punkt poboru wody do picia1) i potrzeb gospodarczych
3. Miejsce wylewania nieczystości płynnych odpowiednio zabezpieczone i oznakowane
4. Pojemnik na śmieci i odpady stałe, regularnie opróżniany
5. Ustęp utrzymywany w czystości
II. Dla wynajmowania miejsc w namiotach, przyczepach mieszkalnych, domkach turystycznych i obiektach prowizorycznych
6. Stanowiska dla namiotów i przyczep mieszkalnych oraz dojścia do stanowisk utwardzone
7. Oświetlenie dojść do stanowisk i obiektów higieniczno-sanitarnych
8. Półka lub stelaż na rzeczy osobiste
9. Oddzielne łóżka lub łóżka polowe dla każdego korzystającego z namiotu, w odległości nie mniejszej niż 30 cm pomiędzy łóżkami
III. Dla wynajmowania miejsc i świadczenia usług w budynkach stałych
10. Ogrzewanie - w całym obiekcie w miesiącach X-IV, temperatura minimum 18 st.C
11. Instalacja sanitarna: zimna woda przez całą dobę i dostęp do ciepłej wody2)
12. Maksymalna liczba osób przypadających na jeden w.h.s. - 15
13. Wyposażenie podstawowe w.h.s.:
1) natrysk lub wanna
2) umywalka z blatem lub półką i wieszakiem na ręcznik
3) WC
4) lustro z górnym lub bocznym oświetleniem
5) uniwersalne gniazdo elektryczne z osłoną
6) pojemnik na śmieci (niepalny lub trudno palny)
7) dozownik do płynnego mydła i ręczniki papierowe
IV. Dla wynajmowania miejsc noclegowych w pomieszczeniach wspólnych (salach)
14. Powierzchnia sal nie mniejsza niż 2,5 m2 - na jedną osobę (przy łóżkach piętrowych 1,5 m2)
15. Wyposażenie sal sypialnych
1) łóżka jednoosobowe o wymiarach minimum 80x190 cm
2) oddzielne zamykane szafki dla każdej osoby
3) stół
4) krzesła lub taborety (1 na osobę) lub ławy
5) wieszaki na odzież wierzchnią
6) lustro
7) oświetlenie ogólne
16. Dostęp do w.h.s. jak w lp. 12 i 13
V. Dla wynajmowania samodzielnych pokoi
17. Powierzchnia mieszkalna w m2:
1) pokój 1- i 2-osobowy - 6 m2
2) pokój większy niż 2-osobowy - dodatkowo 2 m2 na każdą następną osobę3)
18. Zestaw wyposażenia meblowego:
1) łóżka jednoosobowe o wymiarach minimum 80x190 cm lub łóżka dwuosobowe o wymiarach minimum 120x190 cm
2) nocny stolik lub półka przy każdym łóżku
3) stół lub stolik
4) krzesło lub taboret (1 na osobę, lecz nie mniej niż 2 na pokój) lub ława
5) wieszak na odzież oraz półka lub stelaż na rzeczy osobiste
19. Pościel dla jednej osoby:
1) kołdra lub dwa koce
2) poduszka
3) poszwa
4) poszewka na poduszkę
5) prześcieradło
20. Oświetlenie - minimum jeden punkt świetlny o mocy 60 W
21. Zasłony okienne zaciemniające
22. Dostęp do w.h.s. jak w lp. 12 i 13
23. Kosz na śmieci niepalny lub trudno palny
Gospodarstwo rolne stanowi bazę noclegową i główną atrakcję turystyczną dla potencjalnego agroturysty.
Na Pomorzu zachodnim, nie znalazłam jednak żadnego gospodarstwa oferującego atrakcje, takie jak karmienie inwentarza, poznanie prac gospodarskich, czy możliwość obcowania z inwentarzem gospodarskim.
Będąc typowym „mieszczuchem” i wychowując dziecko w mieście z wielką ochotą zabrałabym córkę do prawdziwego gospodarstwa, żeby poznała smak spania na sianie- czego sama doświadczyłam wędrując po Bieszczadach- poznała i spróbowała prac gospodarskich, żeby miała możliwość karmienia kur, świń, obejrzenia z bliska krowy i posmakowania mleka prosto z udoju.
Jedna u nas w zachodniopomorsmkiem nie ma takich gospodarstw, te na których jeszcze gospodarze posiadają żywy inwentarz , nie mają warunków na przyjmowanie turystów, jedyne co mogą zaoferować to kawałek pola , gdzie można rozbić namiot.
Większość gospodarstw agroturystycznych położonych jest w pobliżu zbiorników wodnych, rzek stawów, jezior. Właściciele wiedzą , ze sąsiedztwo wody przyciąga potencjalnych klientów .Czynnikami skłaniającymi ludzi do wybierania pobytu na wsi
są :
• możliwość spędzania czasu w odmiennym środowisku
• niski koszt pobytu( nie zawsze)_
• możliwość korzystania z posiłków przygotowywanych z produktów pochodzących z własnej przydomowej produkcji
• możliwość poznania pracy w gospodarstwie rolnym( teoretycznie)
• czynny wypoczynek, jazda konna, wędkarstwo, zbieranie owoców leśnych
• bliskość parków narodowych i obszarów chronionych.
Atrakcje oferowane przez poszczególnych gospodarzy uzależnione są od rejonu kraju w którym umiejscowione jest gospodarstwo agroturystyczne.
W ofercie zachodniopomorskich gospodarstw są min. Jazda konna, doglądanie pasiek, możliwość wypożyczenia rowerów i korzystania ze ścieżek rowerowych, nauka gotowania, nauka szydełkowania, robienia na drutach, zielarstwo, medycyna naturalna, zbieranie grzybów, jagód, łowienie ryb, ogniska, pieczenie kiełbasek( w standardzie).
W zależności od zasobów finansowych gospodarstw, można wybrać takie gdzie jest dostępny basen, brodziki dla dzieci, place zabaw, wczasy dla chcących poznać zasady medycyny naturalnej, posiadające stawy rybne, korty tenisowe, boiska do gry w siatkówkę i piłkę nożną. Są to swoiste enklawy , zamknięte tereny dla bogatych, ludzi średniozamożnych nie stać na taki pobyt. Przykładem takiego miejsca jest Wirówek w gminie Gryfino:
Dane teleadresowe:
Szczecińskie Stowarzyszenie Agroturystyczne,
Gmina: Gryfino
Wirówek
Małgorzata Paech 'P.F.K.' sp. z o.o.
Wirówek, ul. Ogrodowa 1
74-100 Gryfino
tel: (091) 404 11 43,
e-mail: [email protected]
www.agroturystyka.pl/agrourlop.pl/wirowek
www.bauernhof.pl
Kategoria: *** - trzy słoneczka
Ceny:
za osobę od 75 do 120 PLN
za mieszkanie od 300 PLN
Wyżywienie:
całodzienne - ND. , śniadanie - ND. , obiad - ND. ,
kolacja - ND. , obiadokolacja - ND. ; ND - nie dostępne,
30% zniżki dla dzieci do 7 lat,
Kuchnia / aneks kuchenny wyłącznie dla gości: 0
Łazienki tylko dla gości: 3
Opis gospodarstwa:
Pałac z początku XX w. w gospodarstwie rolnym położonym wśród lasów i jezior, w pięciohektarowym parku, przez posesję przepływają dwie rzeczki: Tywa i Młynówka. Oprócz komfortowych pokoi w pałacu, oferujemy dla gości domki letniskowe w parku kryte strzechą.
Więcej informacji:
W parku jest kąpielisko, sauna, pawilon ogrodowy z grillem, wolnostojący piec do pieczenia chleba, pizzy, dzika, plac zabaw dladzieci, włąsne stawy rybne do wędkowania, wybieg dla koni i ujeżdzalnia, garaże i miejsca do parkowania. W pałącu sauna, jacuzi, fitness, siłownia, zabiegi kosmetyczne.
Oferta specjalna:
Organizacja imprez okolicznościowych, konferencji. Komfortowy i wszechstronny wypoczynek połączony z odnową biologiczną.
Znajomość języków obcych: Angielski, Niemiecki,
Sezon turystyczny - początek: Styczeń, koniec: Grudzień
Zasięg sieci komórkowych: Era GSM, Plus GSM, IDEA
Odległość do przystanku PKP: 6 km, PKS: km.
Jak wynika z opisu, to gospodarstwo nie oferuje atrakcji jakich można by się było spodziewać w tego typu miejscu .Ceny również nie są zbyt atrakcyjne. Jednak gwarantuje wysoki poziom obsługi.
Na obszarze Pomorza zachodniego są zarejestrowane w Szczecińskim Stowarzyszeniu Agroturystuycznym tylko kilkanaście gospodarstw .( załącznik nr.1
Mapa regionu)
Szczecińskie Stowarzyszenie Agroturystyczne
Szczecińskie Stowarzyszenie Agroturystyczne Polska Federacja Turystyki Wiejskiej” Gospodarstwa Gościnne” jest organizacją działającą od 1996 roku. Jest to stowarzyszenie stowarzyszeń, skupia 40 lokalnych stowarzyszeń, których celem jest rozwój turystyki i agroturystyki na ich terenie działania.
Federacją kieruje 5 osobowy zarząd, wybierany co 4 lata spośród przedstawicieli stowarzyszeń. Jest również właścicielem systemu kategoryzacji wiejskiej bazy
Noclegowej .Aktywnie i poprzez wydawnictwa promocyjne i szkolenia wpływa na podnoszenie jakości usług w kwaterach. Współpracuje z Ministerstwem rolnictwa, Ministerstwem Gospodarki, ośrodkami doradztwa rolniczego, Agrolinią 2000, POT
i organizacjami działającymi na rzecz rozwoju turystyki wiejskiej. W ciągu ostatnich 7 lat działalności realizowała i realizuje programy i zadania zlecone min. W latach 1996-1998 w ramach programu TURIN II: Rozwój wiejskiej bazy noclegowej , członkowie stowarzyszeń przeszli szkolenia w zakresie:
• prowadzenia gosp.agroturystycznych oraz zasad kategoryzacji wiejskiej bazy noclegowej
• opracowania biznes planu
• podstawy pracy na komputerze
• uzyskania uprawnień kategoryzacyjnych
W latach 1999-2003 PFTW”GG” przeprowadziło kilkadziesiąt szkoleń na temat:
• Integracja działań na rzecz rozwoju lokalnego
• Znaczenie dziedzictwa kulturowego w rozwoju agroturystyki i turystyki wiejskiej
• Interpretacji o usługach turystycznych
Na skutek tych działań i coraz większej świadomości właścicieli gospodarstw jest coraz wyższa jakość świadczonych usług, zmiana obrazu polskiej wsi pod względem estetycznym i ekonomicznym, następuję wzrost zainteresowania władz lokalnych rozwojem turystycznym gmin,, ujednolica się system wymogów, aktywizują się całe środowiska lokalne, zachowuje się wartości kulturowe wsi, integrują się grupy społeczne na zasadzie wspólnoty interesów. Jednym z najważniejszych zjawisk jest zatrzymywanie młodych ludzi na wsi, widzą oni swoją szanse na przyszłość w prowadzeniu gospodarstw.
Dużą szansą dla rozwoju agroturystyki jest przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. PFTW”GG” podjęła współpracę z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w zakresie wydawania opinii oraz nadawania kategorii obiektom realizowanym w zakresie agroturystyki oraz usług związanych z turystyką i wypoczynkiem, obejmujących tworzenie bazy noclegowej dla turystyki wiejskiej.
Na te cele można uzyskać dodatkowe fundusze w ramach pomocy z Unii Europejskiej(w załączeniu druk formularza)
Pozostałe gospodarstwa działające pod szyldem „agroturystyki” nie są zrzeszone, część działa nielegalnie. Taka działalność jest dość dochodowa, i traktowana jest nie tylko jako dodatkowe źródło dochodu , ale często jako jedyne źródło utrzymania rodziny.
Na rozwój ekonomiczno-społeczny agroturystyki mają wpływ min. takie cele jak wzrost poziomu kulturalnego mieszkańców wsi, stworzenie możliwości atrakcyjnego wypoczynku, ochrona walorów turystycznych, aktywacja miejscowego rynku pracy., rozbudowa i modernizacja gosp.rolnych.
Jak już napisałam , prowadzenie gospodarstw agroturystycznych, świadczenie usług turystycznych przynosi korzyści nie tylko właścicielom tych gospodarstw, ale całe społeczności .Powstają wspólnoty interesów, mieszkańcy wsi znajdują zatrudnienie przy pracach w takich ośrodkach. Dodatkową korzyścią jest promocja regionu, reklama, marketing, to wszystko wpływa na otwarcie na świat, ludzie przekazują sobie wzajemnie opinie o miejscach pobytu i polecają sobie te najlepsze.
Pozostaje nam mieć nadzieję , ze poziom oferowanych usług będzie się podnosił i zakres oferowanych usług , poszerzy się o typowe” wiejskie” zajęcia.