Wojna o niepodległośc Ameryki
Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych (1775-1783) była decydującym etapem rewolucji amerykańskiej.
Przyczyną wojny był wzrost niezadowolenia ludności 13 kolonii w Ameryce Północnej ze względu na nakładane na kolonistów podatki i cła, przeznaczonych dla spłaty długów wojennych Anglii m.in po wojnie siedmioletniej. W 1765 roku wydano Uchwałe o opłatach stemplowych(Stamp Act), która polegała na pobieraniu opłat przy wystawianiu różnych dokumentów urzędowych. Koloniści uznali to za wyzysk. Przedstawiciele większości z nich przygotowali Deklaracje Praw, w której proszono o odwołanie tej ustawy. Mimo zniesienia opłaty stemplowej Brytyjczycy nałożyli na osadników w 1767 roku jeszcze większe cła na towary przywożone do amerykańskich posiadłości ( m.in. herbate i papier). Niezadowoleni koloniści ogłosili bojkot angielskich towarów sprowadzanych do Ameryki. Wówczas jeszcze bardziej napięta sytuacja stała się kiedy to angielski parlament uchwalił ustawe o herbacie w 1773 roku. Od tego momentu tylko angielska Kompania Wschodnioindyjska miała wyłączność na handlowanie tym towarem, co uderzało w pośredników i producentów w Ameryce. Kiedy 16 grudnia 1773 roku do portu w Bostonie przepłynęły 3 statki angielskie z herbatą, grupa kolonistów przebranych za Indian zatopiła cały ładunek. Wydarzenie to przeszło do historii jako „bostońskie picie herbaty”. W odwecie parlament angielski uchwalił serie ustaw wymierzonych w Boston i kolonie Massachusetts. W 1774 roku inne kolonie zwołały w Filadelfii I Kongres Kontynentalny. Uchwalono deklaracje wierności wobec króla Jerzego III, zobowiązano sie do pokrycia strat Kompanii Wschodnioindyjskiej, ale i potępił ustawy represyjne i ponownie ogłosił bojkot angielskich towarów. Ponadto zdecydowano o tworzeniu milicji , czyli zbrojnych oddziałów samoobrony.
Odpowiedzią na ten kongres było uchwalenie w marcu 1775 ustawy zakazującej koloniom handlu ze wszystkimi państwami poza Wielką Brytanią. Działania wojenne podjeły zgromadzenia Massachusetss i Wirginii, rozpoczynając gromadzenie broni i amunicji. W kwietniu wojska angielskie wyruszyły z Bostonu z rozkazem przejęcia magazynów kolonistów. 16 kwietnia 1775 roku rozpoczęła się bitwa (potyczka) pod Lexington i Concord, gdzie koloniści zwyciężyli, a Anglicy musieli się wycofać do Bostonu, gdzie zostali zablokowani. Podczas walk o miasto 16 czerwca 1775 roku doszło do bitwy pod Bunker Hill, gdzie brytyjczycy pokonali kolonistów opłacając dużymi stratami. Jeszcze tego roku zaczął obradować w Filadelfii II Kongres Kontynentalny. Jego główną decyzją było przekształcenie milicji w regularną armie czyli Armię Kontynentalną, na czele której stanął gen. Jerzy Waszyngton.
Armia amerykańska w tym czasie próbowała przeniesć wojne do kolonii brytyjskich w Kanadzie, lecz nie spotkała się tam z poparciem ludności i po porażce pod Quebec musieli sie wycofać.
4 lipca 1776 roku Kongres Kontynentalny przyjął Deklaracje Niepodległości przygotowaną przez komisje z Thomasem Jeffersonem na czele. Od tej pory 13 kolonii stało się niezależnymi stanami. Organizacja nowego państwa musiała poczekać kilka lat. Gdyż w 1776 r. do ofensywy ruszyły przysłane z Europy wojska angielskie. W 1777 roku milicja amerykańska przegrała bitwe pod Oriskany i jeszcze Armie Kontynentalną dobiła utrata Nowego Yorku. Dopiero jeszcze w tym roku oddziałom amerykańskim gen. Jerzego Waszyngtona udało się pokonać wojska angielskie pod Saratogą. Znacznie do zwycięstwa przyczynił się polak T. Kościuszko.
W 1777 roku wzmocniono Armie Kontynentalną o kolejnych ochotników z wielu krajów m.in. polaków Tadeusza Kościuszke i Kazimierza Pułaskiego, francuza Marie de la Fayette'a oraz pruskiego oficera Wilhelma von Steubena. Po stronie Stanów Zjednoczonych do wojny z Wlk. Brytanią włączyły się państwa europejskie: Francja ,Hiszpania i Holandia. Lecz prawdziwym sojusznikiem byli jednak tylko Francuzi.
W 1777 roku do armii amerykańskiej przyłączył się polak Kazimierz Pułaski staczając z Anglikami zwycięską bitwę pod Charleston w 1779 roku i ginąc pod Savannah tego samego roku. Nazywany był „ojcem amerykańskiej kawalerii".
W 1780 roku wylądował na teren Karoliny Południowej, korpus brytyjski gen. Cornwallisa, wygrywając bitwe pod Camden. Jednak Cornwallis został pokonany pod Cowpens w 1781 roku. Korpus wycofał się do Karoliny Północnej wygrywając po drodze bitwe o Guilford Court House. Jednak korpus generała Cornwallisa został osaczony i pokonany przez Armię Kontynentalną i Francuzów pod Yorktown, niedoczekawszy się morskiej odsieczy, która została pokonana na zatoce Chesapeake. Mimo to w 1783 roku podpisano pokój w Wersalu, w którym Anglicy uznali niepodległość Stanów Zjednoczonych i przekazali im ogromny pas ziemi między Appalachami a Missisipi. Utracili też na rzecz Hiszpanii Floryde.
Po wytężonych pracach oraz wielu sporach w 1787 roku Kongres (dwuizbowy parlament amerykański) uchwalił tekst konstytucji. Nowe państwo - Stany Zjednoczone Ameryki - stało się republiką i federacją stanów, czyli państwem związkowym . Stany zyskały autonomie, ale zostały połączone w jeden organizm państwowy. W tekście konstytucji znalażły się zapisy zawierające realizacje idei oświecenia, m.in trójpodziału władzy.
Władza ustawodawcza miała należeć do Kongresu, składającego się z niższej Izby Reprezentantów oraz wyższej Izby Senatu. Członków Izby Reprezentantów wybierano dwa lata. Liczba przedstawicieli każdego stanu w Izbie zależała od liczby mieszkańców. Każdy stan miał też prawo, niezależnie od liczby mieszkańców, wybrać dwóch przedstawicieli do Senatu. Jego kadencja trwała sześć lat.
Władza wykonawcza w Stanach Zjednoczonych należała do prezydenta. Miał on być wybierany na cztery lata w powszechnych wyborach dwustopniowych( najpierw wybierano w stanach elektorów, a ci wybierali prezydenta). Prezydent miał szerokie uprawnienia. Mianował sekretarzy stanu ( ministrów), był zwierzchnikiem sił zbrojnych, zawierał traktaty międzynarodowe . Miał też prawo veta wobec uchwał Kongresu. Pierwszym prezydentem Stanów Zjednoczonych został Jerzy Waszyngton, ale dopiero w 1789 roku. Władzę sądowniczą w Stanach konstytucja nadała Sądowi Najwyższemu, który był niezależny od Kongresu i prezydenta, oraz sądom niższym, ustanawianym przez Kongres.
Konstytucja, która weszła w życie w 1789 roku została uzupełniona w późniejszym latach wieloma poprawkami.