„Jednostka wolna i zniewolona. Jakie jest miejsce obywatela w systemie demokratycznym, a jakie w totalitarnym? Wypowiedz uzasadnij.”
Na swiecie istnieje wiele systemow politycznych i ustrojowych, poczawszy od tak klasycznych i powszechnie znanych jak monarchia, przez znane nam (lecz najczesciej mocno powierzchownie) jak emirat czy republika islamska, az do tworow kompletnie ekstremalnych i wypaczonych, typu: anarchia, komunizm, dyktatura czy faszyzm.
Jednymi z najczesciej powielanych systemow na przestrzeni ostatniego stulecia sa demokracja i totalitaryzm – wniosly one ogromne zmiany w cywilizowanym swiecie.
Demokracja (z greckiego demos – "lud" + kratos "rządy") – jest to ustrój polityczny, oparty na trójpodziale władzy, w którym źródło władzy stanowi wola większości obywateli, ktorzy sprawują rządy bezpośrednio lub za pośrednictwem wybranych przedstawicieli. Gwarantem istnienia demokracji jest konstytucja. Jakie jest miejsce obywatela w systemie demokratycznym? Każdy człowiek żyjący w państwie demokratycznym posiada swoje prawa, które zapewnia konstytucja. Najważniejszym punktem jest wolność . Jest to pojecie wieloznaczne, ponieważ można je rozpatrywać na różne sposoby. Wolność może oznaczać brak osobistego zniewolenia (wiezienie, niewolnictwo, przymusowa praca), może oznaczać brak ograniczeń ze strony władz (wolność słowa i gloszenia swoich pogladow ,wolność prasy, wolność zgromadzeń) i innych jednostek (szef, bank, szkoła, rodzina), a także wolność od wszelakiej dyskryminacji (rasowej, religijnej, seksualnej itp.).
Oprócz wolności system demokratyczny gwarantuje obywatelom równość. W sferze społecznej oznacza taki sam układ stosunków społecznych , który zapewnia podobne szanse życiowe. Pozwala to na dostęp do takich samych dobór materialnych , niezbędnych do zaspokojenia podstawowych potrzeb (tj. zakup żywność , mieszkanie ,ubranie i inne potrzebne do życia rzeczy), także wszelkich dobór życiowych w sferze kultury ( kino, teatry ,literatura i sztuka itp.). Gwarantowany jest rowniez swobodny dostep do ochrony zdrowia, nauki, pomocy spolecznej i pracy, a w zwiazku z nia do odpowiedniego i zadowalającego wynagrodzenia, zapewniającego jednostce i jej rodzinie egzystencję odpowiadającą godności ludzkiej. Ludzie będący obywatelami państwa demokratycznego maja prawo do prywatności, czyli poszanowania zycia rodzinnego, domu i korespondencji.
Pojecie równości wiąże się również z pojęciem sprawiedliwości. Nie wszyscy ludzie traktują to jednakowo ,dla jednych niesprawiedliwością jest to ze ludzie mieszkający na wsi i w mieście nie maja np.. takiego samego dostępu do różnego rodzaju dóbr kulturowych. Inaczej postrzegają sprawiedliwość liberałowie , a także socjaliści Dobrobyt społeczny sprzyja sprawiedliwości .
Kolejnym ważnym elementem akceptowanym przez demokratyczne społeczeństwo jest porządek i efektywność. Porządek społeczny musimy rozumieć jako ustanowienie pewnych zasad według których ma funkcjonować państwo i których maja przestrzegać obywatele ,a także odpowiednie ulokowanie problemów oraz ludzi w hierarchii wartości .Ponadto porządek ma być rozumiany jako ogol norm i zasad , jest także stan pewnej równowagi i ogólnego spokoju społecznego. Pod tym kryje się stosunek społeczeństwa do zakłóceń porządku, strajków, blokad, manifestacji , okupacji budynków publicznych .
Podstawowymi wartościami demokratycznymi są wolność, równość, sprawiedliwość oraz porządek i efektywność. Przestrzeganie tych wartości jest gwarancją prawidłowego funkcjonowania państwa demokratycznego i jego dalszego rozwoju.
Totalitaryzm (lac. totus cały) jest to forma rządów, w której obywatele są całkowicie podporządkowani absolutnej władzy państwa, we wszystkich aspektach życia. Termin został stworzony przez Benito Mussoliniego w celu zilustrowania cech wspólnych nazizmu i stalinizmu .W państwie totalitarnym władze ingerują w życie jednostki , a także we wszystkie sfery życia społecznego oraz wymagają od nich nie tylko podporządkowania się ale także zaakceptowania ideologii i publicznego manifestowania tej akceptacji.
W systemie totalitarnym ludzie maja znacznie ograniczone prawa .Nie istnieją tam takie zasady jak w państwie demokratycznym ( wolność, równość, sprawiedliwość, porządek i efektywność) Została ograniczona lub tez całkowicie zniesiona możliwość udziału obywatela w zyciu publicznym. W systemie totalitarnym stosowany jest przymus polityczny i represje.
Przykładem takich represji sa obozy koncentracyjne w Niemczech i łagry w Rosji.
W obozach i lagrach zginęły miliony osob, zazwyczaj bezbronnych i niewinnych. W państwie totalitarnym torturowanie i zastraszanie było główną metoda walki z ludźmi mieszkającymi w danym państwie, a których poglądy roznily sie od pogladow władz, prawa człowieka były bardzo często łamane, a wlasciwie ich po prostu nie bylo. W państwie totalitarnym życie obywateli było poddane całkowitej kontroli- nie było prawa do prywatności, ludzie donosili na siebie nawzajem żeby dostać od władz szanse na dalsze życie –niestety nie zdawali sobie sprawy ze i tak są już skazani na śmierć. Ludzie nie mieli wolności slowa, mysli , sumienia, poglądów , a także religijnych .Wszystko było im odgornie narzucone.
Podsumowując uwazam , ze państwo demokracyjne bardzo rozni sie od państwa totalitarnego. Państwo demokratyczne utrwala takie kardynalne wartości jak: wolność, równość, sprawiedliwość i porządek, panstwo totalitarne niestety odbiera wszystkie te przywileje nie dajac nic w zamian. A raczej nic wartosciowego, co prowadzi do degeneracji hierarchii wartosci w czlowieku i zachwiania ( i najczesciej unicestwienia) jego moralnosci.
Zniewolony przez system człowiek staje się nic nie znaczącym elementem, którym można bezkarnie manipulowac, a nawet wyeliminowac kiedy jest niewygodny lub zbedny.
W demokratycznym ustroju nie istnieją takie problemy. Człowiek jest wolny i ma prawo do własnych osądów i decyzji. Ma wpływ na procesy i przemiany zachodzące w kraju. Skoro decyzje są podejmowane wspólnymi siłami są one bardziej słuszne. Nikomu nie są narzucane poglądy ani styl życia. Zwykly, przecietny czlowiek ma przywileje a nie ograniczenia, wolnosc slowa a nie narzucone ideologie, mozliwosc samorozwoju a nie ustalone z gory miejsce w szeregu, wolna wole a nie represje.
Demokracja to państwo otwarte i wolne, a totalitaryzm to państwo zamknięte i zniewolone.
Wybor wydaje sie oczywisty. Jezeli t