Wojna 30letnia i konsekwencje.

1608 - powołanie Unii Protestanckiej przez 17 miast i 9 władców w Rzeszy w celu sprzeciwieniu się naruszeniom pokoju augsburskiego 1555. Na czele Ligi stanął palatyn reński Fryderyk V
1609 - powołanie Ligi Katolickiej przez władców i miasta popierające Habsburgów; dowodził Maksymilian Bawarski
1. Okres czeski i podbój palatynatu 1618-23
1618/ 23 maj - defenestracja praska
1619 - po śmierci cesarza Macieja stany czeskie detronizują Ferdynanda i swoim królem ogłaszają palatyna reńskiego Fryderyka V; Liga Katolicka popiera Ferdynanda w zamian za obietnice godności elektorskiej dla swojego przywódcy Maksymiliana Bawarskiego po Fryderyku V
1620 - opanowanie przez cesarza Austrii
1620 /8 listopad - bitwa pod Białą Górą; klęska protestantów zdobycie Pragi przez cesarza i Ligę Katolicką; Fryderyk V ucieka do Holandii
1621/22 - zajęcie Palatynatu, pozbawienie godności elektorskiej Fryderyka V i oddanie jej Maksymilianowi Bawarskiemu
2. Okres duński
1625 - król duński Chrystian IV z racji tego, że był władcą Holsztynu , miesza się w sprawy Rzeszy i przystępuje do wojny po stronie protestantów i zdobywa Meklemburgię i Dolną Saksonię
1626 - funkcję głównodowodzącego armii Ligi Katolickiej obejmuje Albrecht von Wallestein, który w szybkim czasie organizuje armię, która „żywi się sama”
1626 - bitwa pod Lutter i rozbicie przez Walensteina armii duńskich; odzyskanie Dolnej Saksonii
1627 - Wallestein wypiera Duńczyków z Holsztynu i pustoszy samą Danię
1629 - wydanie przez Ferdynanda edyktu restrykcyjnego cofającego wszystkie sekularyzacje dóbr kościelnych po 1555 roku
1629 - pokój w Lubece kończy etap duński; Dania zatrzymuje Holsztyn w zamian za nie wtrącanie się w sprawy Rzeszy
1630 - sejm Rzeszy w Ratyzbonie zmusza Habsburgów do zmniejszenia armii i zwolnienia Wallensteina
3. Okres szwedzki
1630 - Gustaw II Adolf ląduje w Peenemunde i zajmuje Pomorze i Meklemburgię
1631 - rzeź protestanckiego Magdeburga dokonana przez wojska Ligi Katolickiej dowodzone przez Tilly`ego powoduje poparcie inwazji szwedzkiej przez protestantów
1631 - bitwa pod Breitenfeld; klęska wojsk katolickich (śmierć Tilly`ego) powoduje rozpad Ligi Katolickiej i zajęcie przez Szwedów Saksonii i Czech
1631 - rozpad Ligi Katolickiej zmusza Ferdynanda do przywrócenia do łask Wallensteina, który szybko odzyskuje Czechy
1632 - bitwa pod Lutzen - zwycięstwo Szwedów pomimo śmierci króla Gustawa II Adolfa; załamanie się Wallensteina, który zaczyna paktować z protestantami i za to zostaje zabity z rozkazu cesarza w 1634
4. Okres szwedzko - francuski
1635 - zawarcie w Compiegne traktatu francusko - szwedzkiego o wojnie z Habsburgami
1635 - Francja wypowiada wojnę Hiszpanii a Habsburgowie austriaccy popierają swoich madryckich ziomków i wypowiadają z kolei wojnę cesarzowi
1636/7 - początkowe sukcesy Habsburgów
1638 - zdobycie przez Francuzów twierdzy Brisch odcina połączenie Włoch z Niderlandami pozbawiając zaopatrzenia armię habsburskie; jest to moment przełomowy
1639 - rozgromienie floty hiszpańskiej przez Holendrów pod Dunkierką
1646 - zajęcie Bawarii przez Francuzów i Szwedów
1647 - Maksymilian Bawarski opuszcza Ferdynanda i zawiera przymierze z Francją
1648 - pokój westfalski; Munster z Francją i Osnabruck ze Szwedami
· Francja otrzymywała Alzację i biskupstwa Metz, Toul i Verdun
· Szwecja otrzymywała Pomorze Zachodnie ze Szczecinem, ujściem Odry, Rugię oraz Bremę i Wismar
· potwierdzono niepodległość Niderlandów i Szwajcarii
· Brandenburgia dostawała Pomorze Zachodnie z Kołobrzegiem
· zniesiono edykt restrykcyjny i rozszerzono możliwość wyboru wyznania (katolicyzm, luteranizm, kalwinizm) także na poddanych

· w Niemczech zaczęła wzrastać rola Austrii i Brandenburgii
· straty ludnościowe około 35-40%
· mocarstwami stają się Francja i Szwecja
1659 - traktat pirenejski Francji z Hiszpanią kończy wojnę pomiędzy tymi krajami. Ludwik IX poślubił córkę Filipa IV Marię Teresę