Źródła intelektualne współczesnej postaci oddziaływań resocjalizacyjnych

5. ŹRÓDŁA INTELEKTUALNE WSPÓŁCZESNEJ POSTACI ODDZIAŁYWAŃ RESOCJALIZACYJNYCH:
 RESOCJALIZACJA JAKO „KANALIZOWANIE" INSTYNKTÓW.
 PSYCHODYNAMICZNE PRZESŁANKI ODDZIAŁYWAŃ RESOCJALIZACYJNYCH.
 TERAPIA BEHAWIORALNA W RESOCJALIZACJI.


1. Rodzaje instynktów według Mc Dougall:
Działanie człowieka spowodowane jest działaniem instynktów. Mc Dougall wyróżnił 7 instynktów:
 ucieczki (strachu)
 awersji (odrazy)
 ciekawości (zdumienia)
 wojowniczości (gniewu)
 pewności siebie (dominacji)
 samoponiżania się (uległości)
 uczuć rodzicielskich (tkliwości)
Instynkty wywołują emocje, które stają się impulsem do działania.
2. Teoria instynktów według C. Burt:
Przestępstwa popełniane przez młodzież są bezpośrednim lub pośrednim wpływem instynktów. Instynkty wywołują emocje.
INSTYNKT  EMOCJE  DZIAŁANIE
3. Oddziaływania resocjalizacyjne:
Oddziaływania resocjalizacyjne odbywają się przez sublimację, czyli ćwiczenie emocji tak jak się ćwiczy inteligencję.
4. Można wyróżnić 3 stopnie instynktów w zależności od stopnia sublimacji:
stadium I- podstawowe; całkowity egoizm; jednostka zorientowana na zaspokojenie własnych potrzeb bez liczenia się z uczuciem innych osób
stadium II- instynkt jako łożysko staje się bardziej złożony; kanalizowanie; zmienia się sposób realizacji instynktu
stadium III- instynkt ulega zboczeniu i platonizacji.
Przykład kanalizowania: Dziecko kradnie pieniądze-zamiast karać-dać podwyżkę kieszonkowego- w zamian za to dziecko musi nauczyć się gospodarowania pieniędzmi
5. Psychodynamiczne przesłanki oddziaływań resocjalizacyjnych:
Twórcą jest Zygmunt Freud.
6. Istnieją 3 sfery osobowości:
id- popęd; instynkty
super ego- cenzor moralny uwarunkowany środowiskowo; osobowość; wyrzuty sumienia; poczucie winy
ego- łagodzi konflikty między id a super ego
7. Typy przystosowania się człowieka do otoczenia w zależności od stopnia nasilenia poczucia winy (rozwoju super ego):
 hipomanik: nie odczuwa poczucia winy; nie kieruje się zasadami moralnymi; w zależności od poziomu inteligencji może być mniej lub bardziej szkodliwy; nie rozwinięte super ego; uważa, że jego zachowanie jest naturalne.
 hipoparanoidalny: silne poczucie winy, jednak te winy przypisuje innym przez co zmniejsza własne poczucie winy; duża doza agresji; plotkarz; szuka kozła ofiarnego; skłonny do uprzedzeń społecznych.
 postawa autorytarna: duże poczucie winy; kieruje je do wewnątrz; surowo się ocenia; niezdolny do twórczej prac; przejawia zachowania depresyjne; konserwatysta.
 typ ludzki- humanista: poczucie winy ma charakter konstruktywny; nie odrzuca autorytetów; nie ulega autorytetom; zachowuje własne zdanie.
8. Funkcje ego:
funkcja poznawcza: poznanie rzeczywistości, realnego jej obrazu
funkcja siły (energia): wywiera presję na właściwe postępowanie
funkcja selektywna: kilka możliwości wyboru określonego postępowania, ale następuje wybór najlepszego postępowania dla jednostki
funkcja syntetyczna: ocena w jakim stopniu człowiek musi podporządkowywać się wymogom otoczenia, a w jakim stopniu kierować się własnymi impulsami.
9. Typologia zachowań przestępczych:
1/ kiedy jest rozwinięte ego i id; ale nie jest rozwinięte super ego
2/ kiedy jest słabe ego a silne id, człowiek działa dzięki instynktom i popędom przy czym rozwinięte jest super ego, co prowadzi do depresji
3/ kiedy ego jest zbyt silne zorientowane na czyny przestępcze.
10. Terapia behawioralna:
Twórcą i prekursorem terapii behawioralnej jest Eysenck.
11. Terapia behawioralna odwołuje się do teorii uczenia się. Warunki uczenia się zachowań:
- zmiany w zachowaniu muszą być trwałe
- muszą być wynikiem zmian w centralnym układzie nerwowym
- muszą być wynikiem ćwiczenia tych zachowań
12. Cele terapii behawioralnej:
 wyrównywanie braków w zachowaniu; braki w zachowaniu są wynikiem braków wzmocnień pozytywnych
 eliminowanie negatywnych cech zachowania przy jednoczesnym dostarczaniu wzmocnień pozytywnych
 wzmocnienie kontroli zachowania się
13. Zalety terapii behawioralnej:
+ możliwość opracowywania dokładnych programów oddziaływań resocjalizacyjnych
+ możliwość modyfikowania programów resocjalizacyjnych
+ zastosowanie różnorodnych technik bez wzbudzania u wychowanka motywacji do pracy nad sobą
14. Wady terapii behawioralnej:
- musi być stosowana łącznie z innymi oddziaływaniami
- może prowadzić do spekulowania z zachowaniami
- spłycenie systemu wychowania i ograniczenie roli wychowawcy