1. Przy porównaniu napisz P, przy epitecie E a) ciemnozielonym, świeżym sianie ……… b) Z otworu czarnej strzechy ……… c) złote, migocące pręgi ……… d) Tyś jak lód ……… e) Wieją, wieją proporce (…) jak namioty ruchome wojsk ……… f) srebrnotęczowy sznur …

1. Przy porównaniu napisz P, przy epitecie E a) ciemnozielonym, świeżym sianie ……… b) Z otworu czarnej strzechy ……… c) złote, migocące pręgi ……… d) Tyś jak lód ……… e) Wieją, wieją proporce (…) jak namioty ruchome wojsk ……… f) srebrnotęczowy sznur ……… 2. Oceń typ porównania i wyjaśnij kontekst kulturowy, jakiego używa poeta. Do jakiego żeglarza czyni aluzję? Jak żeglarz, w archipelag gdy wpłynie zawiły I wiatr światło mu gasi, i już nie ma siły a tu burza się sroży i skał różnych tyle z jednej strony Syreny, z drugiej strony Scylle (…) a nagle gwiazda wzejdzie na niebios równinie i żeglarz krzyknie „Gwiazdo” i w gwiazdę popłynie znowu wesół i pełen wesołej odwagi bo gwiazda łódź prowadzi przez archipelagi Tak świeciła twarz Niobe (K. J. Gałczyński) Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 3. Znajdź porównania. Wskaż 2 przedmioty, do których poeta porównuje chmury: (…) każda chmura inna: na przykład jesienna Pełźnie jak żółw leniwa, ulewą brzemienna, I z nieba aż do ziemi spuszcza żółte smugi Jak rozwite warkocze, to są deszczu strugi; Chmura z gradem, jak balon szybko z wiatrem leci, Krągła, ciemnobłękitna, w środku żółto świeci. (Adam Mickiewicz) Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 4. Wskaż w powyższym fragmencie epitety określające kształt lub barwę. Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 5. Podmiot liryczny wypowiada się w 3 osobie. Jak określisz tę sytuację? a) liryka pośrednia – opis b) liryka pośrednia – wyraz uczuć c) liryka bezpośrednia – inwokacja Odp. ………… 6. Wskaż epitety. Który uznasz za stały, homerycki: Powiem ci więc słowo szczere, albowiem tego żądasz. Ja nie z własnej woli, to Zeus kazał mi tu przyjść. Któż by z ochotą przebiegał te gorzkie wody bez kresu? (…) Lecz któryż bóg może obejść lub odwrócić wolę Zeusa Egidodzierżcy? Homer, Odyseja Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 7. W wersie utworu Herberta: Nigdy nie mogłem myśleć o twoich dłoniach bez uśmiechu i teraz kiedy leżą na kamieniu jak strącone gniazda. Podkreślony fragment jest: a) porównaniem b) epitetem c) metaforą d) uosobieniem Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 8. „Gościu, siądź pod mym liściem, a odpoczni sobie” – tak zaczyna się fraszka Jana Kochanowskiego Na lipę. Słowa lipy nazwiesz: a) personifikacją b) epitetem c) alegorią d) porównaniem Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 9. Na czym polega metafora w tym fragmencie Pana Tadeusza? Nad Soplicowem słońce wzeszło, i już padło Na strzechy, i przez szpary w stodołę się wkradło. a) Mamy do czynienia z nagromadzeniem epitetów, nie metaforą. b) Poeta dokonał tu personifikacji słońca: „wkradło się”. c) Nie ma tu metafory – wszystko ma znaczenie własne. d) Mamy do czynienia z alegorią słońca. 10. Określenie „najwierniejsza żona literatury”, traktujące o Penelopie, żonie Odyseusza, jest: a) peryfrazą b) alegorią c) symbolem d) niczym z powyższych sformułowań Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 11. Wskaż i wyjaśnij metaforę: Aha, więc to są Himalaje Góry w biegu na Księżyc Wisława Szymborska Z nieodbytej wyprawy a) Himalaje ………………………………………………………………………………………………………….. b) Himalaje ………………………………………………………………………………………………………….. c) Himalaje ………………………………………………………………………………………………………….. d) Bieg na Księżyc ……………………………………………………………………………………………….. 12. Śmierć przedstawiana jako kościotrup z kosą to: a) alegoria b) symbol c) zwykła metafora d) porównanie Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 13. Do każdego określenia dopasuj nazwę: a) żywy trup ………………………………………… b) liście wzięły się za ręce ………………………………………… c) mgła wisiała jak strzecha ………………………………………… d) odkarmić bochnem trwóg ………………………………………… e) czytać Mickiewicza ………………………………………… A. personifikacja; B. oksymoron, C. metafora, D. porównanie, E. metonimia Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 14. „Litwo, ojczyzno moja, Ty jesteś jak zdrowie”, „Panie, to moja praca, a zdarzenie Twoje” – przytoczone fragmenty poezji są przykładami zastosowania: A. pytań retorycznych B. anafor C. apostrof D. oksymoronów Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 15. Apostrofa to środek stylistyczny: A. fonetyczny B. składniowy C. słowotwórczy Odp. ……….. 16. Do każdego z rzeczowników dopisz po jednym epitecie, wybranym spośród podanych: surowy, dobroduszny, ciepły, wysmukły, interesujący, wiosenny, cichy. A. wygląd ………………………………………………………………………………………………………… B. uśmiech ………………………………………………………………………………………………………. C. książka ………………………………………………………………………………………………………… D. wiatr …………………………………………………………………………………………………………… E. śmiech ………………………………………………………………………………………………………… F. jajko ……………………………………………………………………………………………………………. 17. Uzupełnij brakujące części porównań: …………………………………………………………………………………………………………….. jak wilk ……………………………………………………………………………………………………. jak w psiarni ……………………………………………………………………………………………………… jak mrówka ………………………………………………………………………………………………………….. jak pień …………………………………………………………………………………………………………… jak rydz …………………………………………………………………………………………………….. jak Salomon ………………………………………………………………………………………………………… jak słońce ………………………………………………………………………………………………………………. jak lis głupi jak …………………………………………………………………………………………………………… cicho jak ………………………………………………………………………………………………………….. 18. Powiedzenie: „siedzieć jak na tureckim kazaniu”, to przykład: A. anafory B. przerzutni C. parafrazy D. porównania Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 19. Dopisz peryfrazy do wyrazów: – słońce …………………………………………………………………………………………………………….. – telewizor …………………………………………………………………………………………………………. Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 20. We fragmencie Pana Tadeusza: „Tam plącząc strąki w marchwi zielonej warkoczu, wysmukły bób obraca na nią tysiąc oczu” występują: a) przenośnia, animizacja, epitet b) przenośnia i animizacja c) animizacja , oksymoron, metafora d) porównanie i personifikacja Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 21. Dopasuj środki stylistyczne do odpowiedniego typu: A. fonetyczne środki stylistyczne – ……………………………………………………………………….. B. słowotwórcze środki stylistyczne – …………………………………………………………………… C. składniowe środki stylistyczne– ……………………………………………………………………….. a) apostrofa; b) zdrobnienia, neologizmy; c) onomatopeja Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 22. Przeczytaj wiersz szły lipy gubiły kwiat mały byłem żaglem łez nakryty ale to się chyba nie zmieści w rymami szytej opowieści szły lipy gubiły kwiaty uśnij nuciły sprzętów skrzypy bębenek mój drewniany koń w globusie zaklęty świat Józef Czechowicz – Dawniej Wypisz: A. epitety:…………………………………………………………………………………………………………………. B. uosobienia: ………………………………………………………………………………………………………….. C. metafory ……………………………………………………………………………………………………………… D. anafory ……………………………………………………………………………………………………………….. 23. Przeczytaj wiersz i nazwij środek poetycki, jaki poeta zastosował. Rozmawiałem z maszyną To cudownie czytać kiedy maszyna się przedstawia opisuje swój wiek swoje wykształcenie (…) Ma pewne kłopoty z nadmiarem czasu żyje szybciej ode mnie odpowiada mi na białej kartce prosi o zadawanie pytań mruga porozumiewawczo (Marian Grześczak, Gęste światło) fragment …………………………………………………………………. Panie, to moja praca, a zdarzenie Twoje; Raczysz błogosławieństwo dać do końca swoje! (Jan Kochanowski, Na dom w Czarnolesie) 24. Utwór rozpoczyna się: A. epitetem, B. apostrofą, C. przenośnią, D. porównaniem. 25. Wypisz z tekstu metaforyczne określenie nadziei. Kocham cię życie Uparcie i skrycie Och życie kocham cię kocham cię Kocham cię nad życie W każdą pogodę Potrafią dostrzec oczy moje młode Niebezpieczną twą urodę Kocham cię życie Poznawać pragnę cię pragnę cię Pragnę cię w zachwycie Choć barwy ściemniasz Wierzę w światełko które rozprasza mrok Wierzę w niezmienność Nadziei nadziei W światełko na mierzei Co drogę wskaże we mgle Nie zdradzi mnie Nie opuści mnie (fragment) Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 26. Który z fragmentów nie zawiera wyrażenia metaforycznego (przenośnego)? A. Współczesny człowiek pławi się w informacji. B. Dzięki tej zdolności łatwiej znosi hałas. C. Zdolność wyłączania uwagi wówczas, gdy atakują go informacje. D. Nauczył się wybierać z potoku informacji tylko niektóre treści. Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 27. Kto został w przenośni nazwany kochanym drzewem (w wierszu)? Jest listopad czarny, trochę złoty, Mokre lustro trzyma w ręku ziemia. W oknie domu płacze żal tęsknoty; Nie ma listów! Listonosza nie ma! Już nie przyjdzie ni we dnie, ni w nocy? Złote płatki zawiały mu oczy, wiatr mu torbę otworzył przemocą, list za listem po drodze się toczy! Listonosza zasypały liście, Serc i trąbek złocista ulewa! Ach i przepadł w zamęcie i świście List, liść biały z kochanego drzewa!… Maria Pawlikowska-Jasnorzewska Listopad i listonosz Odp. …………………………………………………………………………………………………………………. 28. W kontekście fragmentu opowiadania Marka Hłaski List wyjaśnij przenośne znaczenie zdania Życie ma tutaj jedną twarz. Dom, w którym zamieszkiwałem śmiesznie mały pokój, był jednym ze starych domów na przedmieściach naszego miasta. Był to dom o poczerniałych ścianach, wytartych schodach i zielonym od wilgoci podwórku. Na dachu tego domu kilku wyrostków założyło hodowlę gołębi; mniejsi chłopcy biegali po podwórku, bawiąc się, odkąd pamiętam, w tę samą zabawę – złodzieja i policjantów; dziewczynki skakały przez sznurek oraz grały w niebo i piekło; latem w słońcu śpią tłuste koty; zawsze pachnie kapusta i mokra bielizna (…). Życie ma tutaj jedną twarz. 50 punktów za pytanie :) DAJE NAJ :)