Wpływ procesów wytwarzania energii paliw kopalnych na środowisko?

REFERAT

Współcześnie, zmiany w środowisku wpływają znacznie na politykę rozwoju przemysłu i produkcji energii. Społeczeństwo (a nie lobby atomowe czy węglowe) powinno zadecydować, jak będzie się rozwijać energetyka w przyszłości i dlatego powinno mieć jasny pogląd na ryzyko związane z różnymi formami produkcji energii. Produkcja energii i jej wykorzystanie wpływa na podniesienie poziomu życia społeczeństwa, ale powoduje jednocześnie degradację środowiska. Pogodzenie tych sprzeczności nie jest łatwe. Należy się spodziewać, że rozwój cywilizacji będzie postępował, a więc powinno wzrastać zużycie energii. Konieczne będzie znaczne ograniczenie niszczącego oddziaływania procesów wytwarzania energii na środowisko. Jest to możliwe pod warunkiem, że zostaną podjęte wszechstronne działania obejmujące m.in. podwyższenie efektywności wykorzystania energii oraz promujące stosowanie ekologicznych paliw, w tym paliwa jądrowego. Zasadniczym problemem, który stoi przed społeczeństwami różnych krajów, jest zaspokojenie racjonalnych potrzeb energetycznych, a to związane jest między innymi z wyborem prawidłowej koncepcji rozwoju energetyki. Wobec przewidywanego spadku produkcji ropy naftowej i wolnego rozwoju energetyki jądrowej, węgiel wysuwa się na czoło jako pierwotny nośnik energii. Jeżeli utrzyma się dotychczasowa tendencja, udział ropy naftowej w światowej podaży energii będzie malał, udział gazu będzie utrzymywał się na dotychczasowym poziomie, natomiast będzie wzrastał udział energii odnawialnej. Udział energii odnawialnej jest i chyba nadal będzie zbyt mały, aby uchronić środowisko przed degradacją. Dominacja węgla niewątpliwie zwiększy zanieczyszczenie środowiska. Powstaje, więc zasadnicze pytanie: co jest kluczem do prawidłowego rozwoju świata i rozwiązania jego zasadniczych problemów do których należy deficyt energii i katastrofalne niszczenie środowiska? Kluczem tym wydaje się być produkcja dostatecznej ilości "czystej" energii i racjonalne jej spożytkowanie. Racjonalizacja zużycia energii, jednoznaczna z racjonalizowaniem całej gospodarki, wymaga znacznego zaangażowania kapitału. Nie wszystkie kraje mogą sobie na to pozwolić, chociaż na pewno zdają sobie sprawę z faktu, że zmniejszenie zużycia energii jest bezpośrednio zależne od zarządzania gospodarką, w tym kapitałem. Każde zdrowe ekonomicznie państwo zmniejsza energochłonność dochodu narodowego. W naszej reformowanej gospodarce, niestety nie obserwujemy takiego zjawiska. Może, więc nastąpi powrót do koncepcji budowy elektrowni jądrowej, która oprócz korzystnego wpływu na środowisko naturalne zapewniłaby wyższy poziom bezpieczeństwa energetycznego państwa?

Coraz częściej zdajemy sobie sprawę, że racjonalizacja współczesnej gospodarki jest tylko półśrodkiem opóźniającym degradację środowiska i załamanie się systemu gospodarczego świata. Na ochronę środowiska naturalnego i dywersyfikację źródeł energii stać tylko kraje bogate. Słabe państwa Trzeciego Świata będą opierały swój rozwój gospodarczy na nieodnawialnych nośnikach energii przygotowując następnym pokoleniom życie trudniejsze i krótsze. W problematyce energetycznej ochrona środowiska zajmuje coraz ważniejsze miejsce. Obecnie najlepiej rozpoznane jest niekorzystne oddziaływanie konwencjonalnych elektrowni cieplnych i elektrociepłowni oraz stacji i linii elektroenergetycznych na środowisko. Energetyka oparta na paliwach pierwotnych, a w szczególności na węglu kamiennym wywiera szkodliwy wpływ na powietrze atmosferyczne, glebę i wody, a za ich pośrednictwem na rośliny, zwierzęta i ludzi. Najgroźniejsze dla środowiska jest nadal zanieczyszczenie atmosfery, ponieważ wpływa ono nie tylko na atmosferę, ale pośrednio również na wszystkie elementy ekosystemu. Energetyka konwencjonalna emituje do atmosfery takie zanieczyszczenia jak: popiół, dwutlenek siarki, tlenki azotu oraz dwutlenek węgla, a także produkty odpadowe - żużel, popiół, odpady z procesów odsiarczania spalin. Mimo sporych osiągnięć w walce z zagrożeniami związanymi z zanieczyszczeniem wód, a także hałasem i promieniowaniem elektroenergetycznym tych czynników nie należy bagatelizować. Skutki zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego są dokładnie rozeznane i udokumentowane doświadczalnie. Zanieczyszczenia te powodują:
· choroby ludzi i zwierząt,
· niszczenie roślinności,
· niszczenie odzieży,
· niszczenie konstrukcji budowlanych,
· korozję metali,
· zwiększenie zużycia maszyn i mechanizmów,
· straty światła słonecznego i wynikające stąd zwiększenie zużycia energii elektrycznej na oświetlenie,
· straty transportu lotniczego i samochodowego w wyniku pogorszenia widoczności.
Można sobie wyobrazić, jakie skutki przyniosłaby całkowita eliminacja elektrowni węglowych, a także innych źródeł energii opartych na paliwach kopalnych. Zostałyby usunięte przyczyny wielu zgonów rocznie, wywołanych przez pyły i tlenki siarki z elektrowni węglowych. Oznaczałoby to także usunięcie jednej z głównych przyczyn wymierania lasów w Europie Środkowej, ginięcia ryb w jeziorach oligotroficznych, a w skali biosfery - usunięcie głównej przyczyny efektu cieplarnianego i groźby planetarnych zmian klimatu, które mogą prowadzić do stopienia lodowców, podwyższenia poziomu oceanów i niekorzystnych zmian geografii upraw rolnych.