Immanuel Kant- ogólne informacje (ściąga)
Dzieła:
-Krytyka czystego umysłu
-Krytyka praktycznego rozumu
-Krytyka władzy sądzenia
Okresy rozwoju filozofii Kanta to przedkrytyczny i krytyczny.
Badania transcendentalne(krytyczne): nasze spostrzeżenie jest
subiektywne, to zespół wrażeń. Więc jak możliwe jest przejście od
przedmiotu do podmiotu (poznanie)?
I podział sądów:
-apriori - przed doświadczeniem, mają źródło w umyśle, są powszechne,
każdy człowiek je posiada, niezależne od doświadczenia.
-aposteriori - empiryczne z doświadczenia
II podział sądów:
-analityczne – orzecznik powtarza to co jest zawarte w podmiocie
-syntetyczne – orzecznik wypowiada coś, czego nie zawiera podmiot
Połączenie sądów:
-analityczne apriori - analizują tylko pojęcia
-syntetyczne aposteriori – opierają się na doświadczeniu
-syntetyczne apriori – niezależne od doświadczenia, na nich opiera się
matematyka, fizyka
Źródła poznania – oba niezbędne w poznaniu:
-empiryzm – estetyka (transcendentalna)
-logika: analityka(rozsądek) i dialektyka(rozum)
Przedmiotem estetyki u Kanta są aprioryczne formy zmysłowości, czyli
przestrzeń i czas- wrodzone formy poznania zmysłowego- u każdego człowieka
Poznanie transcendentalne:
Przewrót Kopernikański: rzeczspostrzeżeniepojęcie
Warunek poznaniaczłowiekpodmiot - podmiot to warunek przedmiotu,
przedmiot nie istnieje bez udziału podmiotu myślącego.
Kant wstrzymał przedmiot ruszył podmiot.
Metafizyka- poznanie opiera się na 2 pniach: rozumie i empiryzmie.
Krytyka metafizyki:
-fenomeny – to co się zjawia (zjawiska)
-noumeny – przedmioty myślne, rozumowe, rzeczy pomyślane
Etyka:
Wolna wola zmierza do dobra, wypełnianie obowiązków przez wolną wole jest
dobrym uczynkiem. Dobrym czynem nie jest taki czyn, którego dokonuje się pod
wpływem skłonności naturalnej ale taki, który dokonał się pod wpływem obowiązku.
Imperatyw kategoryczny:
- ,,Postępuj wedle takiej tylko zasady, co do której mógłbyś jednocześnie chcieć,
aby stała się prawem powszechnym”
- ,,Postępuj tak, jakbyś chciał żeby w stosunku do ciebie postępowali inni”
Imperatyw ten jest wrodzonym prawem moralnym, jest:
niezależny, wrodzony i powszechny.
Idee regulatywne:
- wolna wola jest gwarantem
- dusza jest gwarantem moralności, postępu moralnego
- Bóg jest gwarantem sprawiedliwości
,,Boga nie ma, ale należy żyć tak, jakby istniał”