Wieś inspirowała wielu artystów, którzy widzieli w niej źródło siły, potęgi, szczęścia i prawdziwych wartości, urzekając folklorem i obyczajowością. Krakowski artysta Włodzimierz Tetmajer uległ urokowi wsi , co dał wyraz w swoich dziełach. Pokazywał w nich piękno wsi, barwy ludowych strojów a także tężyznę chłopów i urodę , rumianych, dorodnych dziewcząt. Taką wieśniaczkę widzimy na obrazie „ Kobieta niosąca wodę“. Przedstawia ona codzienną scenę z życia wsi. Młoda kobieta wyprostowana, żwawym krokiem niesie w wiadrach wodę. Boso przemierza drogę obok sąsiedzkich chat zdaje się, nie zwracać uwagę na stojących przy nich mieszkańcach. Dostojna, silna, doskonale zbudowane spieszy się, mając na pewno jeszcze wiele pracy. Obraz jest rozświetlony promieniami słońca , nasycony zielenią, miodową żółcią, czerwienią i błękitem. Nadmienić można, że malarz ożenił się z piękną, lecz prostą dziewczyną z Bronowic, Anną Mikołajczykówną i na stałe osiadł na wsi. Fascynację życiem wiejskim, a zwłaszcza ludnością chłopską czyli chłopomanię znajdziemy w „Weselu“ Stanisława Wyspiańskiego. Wśród inteligencji popularne było małżeństwo wykształconego mężczyzny z młodą dziewczyną ze wsi.Pisarz w swym dramacie swym dramacie opisał autentyczne wesele Lucjana Rydla z chłopką z Bronowic. Wyspiański nie ukrywając swej fascynacji kulturą ludową, pokazał siłę i potęgę chłopów ale nie bał się ujawnić ich wady. Pisarz ukazuje chłopów zgromadzonych w bronowickiej chacie, którzy urzekają barwnością stroju, godnością i witalnością. W rozmowach z inteligentami wykazują poczucie własnej wartości, są bystrzy, inteligentni. Widzimy więc Pannę Młodą silną twardo stąpająca po ziemi, rozsądną, prostą dziewczynę wierząca w przesądy i wierzenia ludowe, mówiącą ludową gwarą. Jej ojciec , gospodarz z Bronowic jest rozsądnym, realnie postrzegającym świat ale bezdusznym i interesownym chłopem. Z kolei Czepiec, wuj Panny Młodej, to zamożny chłop, odgrywający ważną rolę w gromadzie. Interesuje się polityką i wydarzeniami, które się wokół rozgrywają, jest odważny, porywczy, zawzięty, uparty, najpierw działa, później myśli, ale w każdej chwili gotowy jest do walki o Polskę. Twórcą ukazującym piękno wsi i jej koloryzm jest również Władysław Reymont. W powieści „Chłopi” ukazuje życie na wsi, zajęcia gospodarcze, a także obrzędy świeckie i religijne. Mieszkańcy Lipiec byli bardzo związani z ziemią, która była dla nich najważniejsza. Wartością i podstawowym elementem życia wsi była też praca, która wyznaczała rytm życia społeczności wiejskiej, zależnie od pór roku, gdyż każda przynosiła inne zadania. Praca dawała chleb, pozwalała chłopom również wyżywić rodziny, była źródłem utrzymania, a także dawała szansę na wydostanie się z biedy i nędzy panującej w Lipcach. Największym poważaniem cieszyli się najbogatsi gospodarze, a co za tym idzie , najbardziej pracowici. Właśnie zdolność do ciężkiej pracy cechowała chłopów. Koloryzm wsi pokazują opisy wiejskich obrzędów i obyczajów, tradycyjnie spędzanych świąt, które kształtowały stosunki międzyludzkie, były normami moralnymi ale również wyrazem artystycznej wrażliwości. Motyw wsi był wykorzystywany przez wielu artystów, którzy dostrzegali w niej folklor, ale także siłę chłopów i ich przywiązanie do ziemi.
