Ściąga z prawoznawstwa

a) Prawo to: zespół norm wydanych lub usankcjonowanych przez pa?stwo zagwarantowanych przymusem pa?stwowym.
b) Moralność to: ukszta?towany w procesie d?ugotrawa?ego rozwoju spo?ecze?stwa zespó? norm post?powania, wed?ug których ocenia si? okre?lone zachowanie jako dobre lub z?e.
c) Norma prawna to: wynikaj?ca z przepisów regu?a post?powania, wydana lub usankcjonowana przez pa?stwo, zagwarantowana przymusem pa?stwowym. Norma prawna zbudowana jest z trzech cz??ci. W jej sk?ad wchodz?:a)hipoteza - okre?la sytuacj? w której norma prawna znajduje zastosowanie,b)dyspozycja - wsakzuje sposób zachowania obowi?zuj?cy w danej sytuacji,c)sankcja - mówi o ujemnych skutkach niezastosowania si? do dyspozycji.
d) Przepisem prawnym nazywamy: elementarn? cz??? ustawy lub innego aktu normatywnego. Przepisem jest wi?c artyku?, paragraf, punkt, ust?p itd. Normy prawne s? w pewien, najcz??ciej do?? z?o?ony i zawi?y sposób zakodowane w przepisach prawnych.
e) Stosunkiem prawnym jest: stosunek spo?eczny uregulowany przez prawo. W ka?dym stosunku prawnym wyst?puje pi?? elementów:
1) prawo podmiotowe, 2) obowi?zek odpowiadaj?cy prawu podmiotowemu,
3) podmiot prawa, 4) podmiot obowi?zku, 5) przedmiot stosunku prawnego.

2. .Umow? nazywamy: zgodne o?wiadczenie woli dwóch stron, zmierzaj?ce do ustanowienia, zmiany lub zniesienia stosunku prawnego. Umowa jest czynno?ci? prawn? i jest poparta zasad? wolno?ci umów. Rodzaje umów: nazwana, nienazwana, mieszana, jednostronnie zobowi?zuj?ca i zobowi?zuj?ca dwustronnie

3. J?zyk prawny – j?zyk tekstów prawnych podlegaj?cy ogólnym regu?om j?zyka z pewnymi wyj?tkami.
Zdolno?? prawna – to mo?liwo?? bycia podmiotem prawa, czyli mo?liwo?? nabywania praw i obowi?zki. W Polsce zdolno?? prawn? posiada ka?dy cz?owiek bez wzgl?dy na wiek, wierzenia, narodowo??, ras? itp.
Zdolno?? do czynno?ci prawnych – to mo?liwo?? nabywania praw i obowi?zków z pomoc? w?asnych czynno?ci, które towarzysz? o?wiadczenia woli. Brak zdolno?ci – poni?ej 13 roku ?ycia. 13 –16 mo?na przeprowadza? transakcje pod kontrol? opiekunów, 16 –18 mo?na samodzielnie rozporz?dza? zarobionymi pieni?dzmi. Po 18 roku – pe?na zdolno??.
Podmioty stosunków prawnych: osoby fizyczne (ludzie), osoby prawne (organizacje).Osoby fizyczne maj? zdolno?? prawn? i zdolno?? do czynno?ci prawnych. Osoby prawne mają zdolno?? prawn? i zdolno?ci do czynno?ci prawnych w ograniczonym zakresie (szko?a nie mo?e wykazywa? zysków).
Klasyfikacja osób prawnych: jest bo jest np.
a) Skarb Pa?stwa;
b) osoby prawne ustawowe, s? powo?ywane do ?ycia w ustawach (uniwersytety);
c) osoby prawne koncesyjne (rejestracyjne), otrzymuj? koncesje na wykonywanie pewnych czynno?ci;
d) partie polityczne (organ pa?stwowy nie mo?e odmówi? im rejestracji).
Tryb powstawania osób prawnych:
a) ustawowy
b) rejestrowy ( wpis do rejestru ) ( spółki kapitałowe, stowarzyszenia rejestrowe )
c) notyfikacyjny ( fakt zgłoszenia kompetentnemu organowi )

4. ?ród?em prawa jest prawo stanowione. ?ród?o tworzenia praw: -norma prawna, przepis, akt normatywny. ?ród?o poznawania prawa – organ publikacyjny w którym publikowane s? akty prawa: -akt prawa to ka?dy akt który tworzy norma prawa, -akt który mo?e by? stosowany wielokrotnie (akt zewn.), -akt który skierowany jest do kilku adresatów (akt wewn.), -akt który jest skierowany do odbiorców na okre?lonym terytorium (akt prawa miejscowego). Akty prawa powszechnie obowi?zuj?cego to: -konstytucja, -ustawy, -ratyfikowane umowy mi?dzynarodowe, -rozporz?dzenia. Akty prawa wewn obowi?zuj?ce to: -uchwa?a, -zarz?dzenia. Akty prawa miejscowego nie s? okre?lone w konstytucji- obowi?zuj? na terenie organu który ten akt wyda?.

5. Rodzjae stosunku prawnego:
Stosunek cywilno - prawny:
- równorz?dno?? podmiotu ( obie strony maja te same prawa )
- dobrowolność ( bez przymusu )
- przedmiot i treść stosunku prawnego są swobodnie określane przez strony, wyjątkiem jest treść stosunku prawnego bądź część regulowana jest przez normy ogólnie obowiązujące. Za niewywiązanie się są sankcje: niemożności i egzekucyjna
Stosunek administracyjno – prawny:
- brak równorzędności podmiotów - z uwagi na władczy charakter decyzji podejmowach przez organy administracji
- brak dobrowolności w nawiązywaniu tego stosunku - nawiązuje się na podstawie władczej decyzji organu
- treść tego stosunku jest regulowana przez normy bezwzględnie obowiązujące
Podstawowa sankcja - egzekucyjna i posiłkowa - karna
Stosunek karno – prawny:
- ustalenie czynów jako spo?ecznie niebezpiecznych
- ustalenie kar za ich pope?nienie
Nawiązują się przez popełnienie czynu zabronionego przez ustawę karną aktualnie obowiązującą oraz inne ustawy.
Stronami tego stosunku są: naruszyciel normy prawnej,a z 2 strony państwo.
Brak równorzędności niwelowany zasadami i regułami procesowymi
np. wnosimy o przesłuchanie świadków itp.
Położenie stron stosunku regulują normy bezwzględnie obowiązyjące IVS COGENS

6.Funkcje prawa:
a) stabilizacyjna - utrwalanie istniejącego porządku prawnego, społecznego, gospodarczego, dążenie do osiągnięcia pewności prawnej i ustalonego poziomu bezpieczeństwa prawnego
b) dynamizacyjna - promowanie zmian w różnych sferach życia, nadawanie impulsów do zmian i promowanie ich
c) ochronna - ma chronić nasze życie, bezpieczeństwo, mienie, państwo jako ogół, instytucja
d) organizacyjna - nadaje regułom postępowania, główne organy i instytucje państwowe
e) represyjna ( karna ) - zapewnienie porządku publicznego, odstraszająca od dokonywania przestępstw, wychowawcza, kara powinna być nieuchronna
f) kontrolna - zapewnienie porządku, kontrola przepisów społecznych, kontrola zachowań jednostki, społeczeństwa ( ludzkie )
g) dystrybutywna - każdy ma prawa i wolności obywatelskie, rozdziela prawa bez naszej inicjatywy, określa obowiązki w sposób nierównomierny i zależą od tego czym na co dzień się zajmujemy
h) wychowawcza - określone normy, mówi nam co wolno, a czego nie, ma wychowywać, uczyć nas prawa, wyrabiać w nas nawyki, uczyć żyć w społeczeństwie