Kim był dla Polaków Napoleon Bonaparte? Odpowiedz na podstawie załączonych fragmentów Pana Tadeusza Adama Mickiewicza i Lalki Bolesława Prusa.
I. ROZWINIĘCIE TEMATU
(mona uzyskać maksymalnie 25 punktów)
Punktacja:
Pan Tadeusz Adama Mickiewicza
1. Wstępne rozpoznanie sytuacji ? na podstawie przywołanych fragmentów, np.:
0?1
epoka napoleońska (lata 1811?1812) jako tło historyczne utworu.
2. Sposób ukazania Napoleona w przywołanych fragmentach, np.:
0?10
a. wywyszenie (apoteoza) Napoleona,
b. przypisanie mu cech boskich,
c. dowódca licznych wojsk (wielki wódz),
d. na czele wojsk francuskich i polskich,
e. zwycięzca w licznych bitwach,
f. historyczne zwycięstwa,
g. sławny w wielu krajach,
h. działania Napoleona zagroeniem dla Rosji,
i. rozpoczyna wojnę z Rosją,
j. daje Polakom nadzieję na odzyskanie niepodległości (wiosna jako symbol nadziei),
k. wspiera Polaków,
l. pozostaje pod boską opieką.
3. Wykorzystanie kontekstu epopei, np.:
0?2
a. potwierdzenie kultu Napoleona,
b. ukazanie wielu przykładów walki u boku Napoleona (Legiony Dąbrowskiego i Kniaziewicza, udział księ-
dza Robaka w bitwach Napoleona, bohaterowie w armii Księstwa Warszawskiego),
c. idea powstania wspierającego działania Napoleona na Litwie,
d. pochwałę cesarza wygłasza Robak w karczmie,
e. odosobniony krytyczny głos Maćka Dobrzyńskiego.
Lalka Bolesława Prusa
4. Wstępne rozpoznanie przywołanych fragmentów, np.:
0?1
a. pamiętnik Rzeckiego,
b. pisany w końcu lat siedemdziesiątych XIX wieku,
c. mówi o przyczynie uwielbienia Napoleona (w dzieciństwie wpojone przez ojca).
5. Przedstawienie Napoleona na podstawie przywołanych fragmentów, np.:
0?6
a. kult Napoleona to zarazem kult rodu Bonapartych,
b. Napoleon to przedstawiciel dynastii wpływowej w Europie,
c. przekonanie o znaczeniu Bonapartych take w przyszłości,
d. okazywanie Napoleonowi czci porównywalnej z kultem świętych,
e. naiwna wiara w opiekę cesarza,
f. ród Bonapartych wprowadzi ład na świecie,
g. gotowość do walki w imię napoleońskich ideałów.
6. Wykorzystanie kontekstu powieści, np.:
0?2
a. potwierdzenie kultu rodu Bonapartych (?Bonapartyzm to potęga!?),
b. wiara w jego polityczne znaczenie,
c. przejęcie się losami Lulu, ostatniego potomka rodu,
d. udział Rzeckiego w Wiośnie Ludów ? realizacja napoleońskich ideałów,
e. stosunek do Napoleona związany z romantycznymi ideałami Rzeckiego.
7. Podsumowanie,
0?3
pełne, np.:
3
dostrzeenie, e oba utwory są świadectwami kultu Napoleona: Mickiewiczowski epos cały, w powieści Prusa wyznawcą tego kultu jest jeden z bohaterów, w Panu Tadeuszu kult ten jest traktowany powanie, w Lalce ukazany jest jako wyraz dobrodusznej naiwności; kult Napoleona związany z romantycznym widzeniem świata; cechy kultu: Napoleon to jednostka wyjątkowa, mająca szczególną rolę w historii, ogromne znaczenie dla losów Polski ? idealizacja postaci,
częściowe, np.:
(2)
dostrzeenie, e oba utwory są świadectwami kultu Napoleona, ale w Panu Tadeuszu kult ten jest traktowany powanie, a w Lalce pokazany jest jako wyraz dobrodusznej naiwności; refleksja na temat idealizacji postaci Napoleona oraz związku tego kultu z romantycznym widzeniem świata, próba podsumowania, np.:
(1)
dostrzeenie, e oba utwory są świadectwami kultu Napoleona, ale w Panu Tadeuszu kult ten jest traktowa ny powanie, a w Lalce pokazany jest jako wyraz naiwności.
II. KOMPOZYCJA
(maksymalnie 5 punktów)
Kompozycję wypracowania ocenia się wtedy, gdy przyznane zostały punkty za rozwinięcie tematu. oodporządkowana zamysłowi funkcjonalnemu wobec tematu, spójna wewnętrznie, przejrzysta i logiczna; pełna konsekwencja w układzie graficznym,
5
POZIOM PODSTAWOWY
Zestaw V
Page 20
214
EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA POLSKIEGO
? uporządkowana wobec przyjętego kryterium, spójna; graficzne wyodrębnienie głównych części,
3
? wskazująca na podjęcie próby porządkowania myśli, na ogół spójna.
1
Uwaga: jeśli powysze kryteria nie zostały spełnione, nie przyznaje się punktów.
III. STYL
(maksymalnie 5 punktów)
? jasny, ywy, swobodny, zgodny z zastosowaną formą wypowiedzi; urozmaicona leksyka,
5
? zgodny z zastosowaną formą wypowiedzi, na ogół jasny; wystarczająca leksyka,
3
? na ogół komunikatywny, dopuszczalne schematy językowe.
1
Uwaga: jeśli powysze kryteria nie zostały spełnione, nie przyznaje się punktów.
IV. JĘZYK
(maksymalnie 12 punktów)
? język w całej pracy komunikatywny, poprawna, urozmaicona składnia, poprawne: słownictwo, frazeolo-
gia i fleksja,
12
? język w całej pracy komunikatywny, poprawne: składnia, słownictwo, frazeologia i fleksja,
9
? język w całej pracy komunikatywny, poprawna fleksja, w większości poprawne: składnia, słownictwo,
frazeologia,
6
? język w pracy komunikatywny mimo błędów składniowych, leksykalnych (słownictwo i frazeologia), fleksyjnych,
3
? język w pracy komunikatywny mimo błędów fleksyjnych, licznych błędów składniowych, leksykalnych. 1
Uwaga: jeśli powysze kryteria nie zostały spełnione, nie przyznaje się punktów.
V. ZAPIS
(maksymalnie 3 punkty)
? bezbłędna ortografia; poprawna interpunkcja (nieliczne błędy),
3
? poprawna ortografia (nieliczne błędy II stopnia); na ogół poprawna interpunkcja,
2
? poprawna ortografia (nieliczne błędy rónego stopnia); interpunkcja niezakłócająca komunikacji (mimo
rónych błędów).
1
Uwaga: jeśli powysze kryteria nie zostały spełnione, nie przyznaje się punktów.
VI. SZCZEGÓLNE WALORY PRACY
0?4