Służba celna i administracja rządowa
ZADANIA SŁUŻBY CELNEJ W POLSCE
1. kontrola przestrzegania przepisów p. celnego oraz innych związ z przywozem i wywozem towarów,
2. wykonyw. czynności związ z nadawaniem towarom przeznaczenia celnego,
3. wymiar i pobór należności celnych i innych związanych z przywozem i wywozem
towarów
4. rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw i wykroczeń skarbowych
związanych z przywozem i wywozem towarów oraz ściganie ich sprawców,
5. rozpoznawanie, wykrywanie, zapobieganie i zwalczanie przestępstw i wykroczeń związanych z naruszeniem przepisów dotyczących ochrony dóbr kultury oraz ochrony
praw własności intelektualnej, a także przestępstw i wykroczeń związanych z
wprowadzaniem na polski obszar celny oraz z wyprowadzaniem z polskiego obszaru celnego towarów objętych ograniczeniami lub zakazami, a zwłaszcza: odpady szkodliwe, substancje chemiczne, materiały jądrowe i promieniotwórcze, środki
odurzające i substancje psychotropowe oraz broń, amunicja, materialy wybuchowe i technologie objęte kontrolą międzynarodową,
6. kontrola przestrzegania legalności pracy i pobytu cudzoziemców w Polsce,
7. współpraca z organami celnymi innych państw oraz OM
8. współpraca z szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie
niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych.
ORGANY POLSKIEJ ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ
W administracji rządowej skarbowej wyróżnić można:
? organy podatkowe: Ministra Finansów, dyrektorów izb skarb, naczelników urzędów skarb oraz dyrektorów izb celnych i naczelników urzędów celnych (w sprawach podatku akcyzowego oraz podatku od towarów i usług od importu),
organy kontroli skarbowej: Ministra Finansów, Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej i dyrektorów urzędów kontroli skarbowej.
Uprawnienia Ministra Finansów:
-sprawowanie ogólnego nadzoru w sprawach podatkowych
-organizacja poboru podatków i innych należności podatkowych,
tworzenie prawa podatkowego (projekt ustaw i rozporządzeń oraz wydawanie rozporządzeń i zarządzeń).
Minister Finansów pełni funkcję:
-naczelnego org administracji państw, który może zmienić lub stwierdzić nieważność decyzji wydanych przez org podatkowe,
- naczelnego org kontroli skarb
- org odwoławczego od decyzji izb skarb, jeżeli decyzje te zostały wydane w pierwszej instancji
- org nadzorującego wykonanie czynności przez organy egzekucyjne w
zakresie egzekucji administracyjnej należności pieniężnych
-organu spraw. nadzór w sprawach karnych skarbowych
Zadania izb skarbowych:
- nadzór nad urzędami skarbowymi
- rozstrzyganie w drugiej instancji w sprawach należących w pierwszej instancji do urzędów skarbowych
- rozpatrywanie odwołań od decyzji dyrektorów kontroli skarbowej
- ustalanie i udzielanie oraz analizowanie prawidłowości wykorzystywania
dotacji przedmiotowych w zakresie określonym przez Ministra Finansów
- wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach
Zadania naczelników urzędów skarbowych:
-ustalanie lub określanie i pobór podatków oraz niepodatkowych należności budżetowych, jak również innych należności, na podstawie odrębnych przepisów
-nadawanie Numerów Identyfikacji Podatkowej, prowadzenie ewidencji podatników oraz aktualizacja danych o podatnikach,
-przyjmowanie formularzy podatkowych i identyfikacyjnych-wykonywanie kontroli podatkowej,
-podział i przekazywanie, na zasadach określonych w odrębnych przepisach dochodów budżetowych między budżetem państwa i budżetami samorządów terytorialnych
-prowadzenie dochodzeń w sprawach karnych skarbowych i wykonywanie funkcji oskarżyciela publicznego
- wykonywanie egzekucji administracyjnej należności pieniężnych, a także kar majątkowych, w zakresie określonym w przepisach kodeksu karnego wykonawczego oraz kodeksu karnego skarbowego
-wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach
Zadania urzędów kontroli skarbowej:
- kontrola rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatków stanowiących dochód budżetu państwa, a także innych należności pieniężnych budżetu państwa lub państwowych funduszy celowych
- ujawnienie i kontrola niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej, a także dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów
- kontrola celowości i zgodności z prawem gospodarowania środkami pochodzącymi z budżetu państwa, środkami państwowych jednostek budżetowych i państwowych jednostek gospodarki pozabudżetowej oraz środkami państwowych funduszy celowych, zarówno u przekazujących, jak i otrzymujących te środki
- badanie celowości w czasie podejmowania decyzji i zgodności z prawem wykorzystania i rozporządzania mieniem państwowym, a w szczególności ujawnianie niedoborów, a także innych szkód w mieniu
- kontrola źródeł pochodzenia majątku, w przypadku niezgłoszenia do opodatkowania działalności gospodarczej, a także dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów
Zadania podatkowe administracji celnej:
W 2003 organy celne stały się podatkowymi w zakresie podatku VAT z tytułu importu towarów oraz w pełni w zakresie podatku akcyzowego.
Organy celne przejęły również od służb skarbowych zadania i obowiązki związane z prowadzeniem spraw dotyczących oznaczania wyrobów znakami skarbowymi akcyzy, jak również z wykonywaniem szczególnego nadzoru podatkowego. Sprawy związane z wydawaniem i sprzedażą lub wydawaniem upoważnień do wydawania banderol podatkowych i legalizacyjnych prowadzi 13 urzędów celnych, a wykonywaniem szczególnego nadzoru podatkowego zajmują się 44 urzędy celne, które jednocześnie są właściwe w sprawach podatku akcyzowego w obrocie krajowym.
Postępowanie w sprawach celnych
Gdy ktoś wnioskuje o wydanie decyzji organów celnych wymagającej zastosowania przepisów prawa celnego, dostarcza im wszelkie dane i dokumenty niezbędne do jej podjęcia. Decyzja zostaje wydana i podana do wiadomości wnioskodawcy w jak najkrótszym terminie. Gdy wniosek o wydanie decyzji sporządzany jest w formie pisemnej, decyzję wydaje się w terminie ustalonym zgodnie z obowiązującymi przepisami, licząc od daty przyjęcia przez organy celne wymienionego wniosku. Decyzję podaje się do wiadomości wnioskodawcy na piśmie. Termin ten może zostać przekroczony, jeżeli organy celne nie będą mogły go dotrzymać. W tym wypadku organy celne zawiadamiają wnioskodawcę przed upływem wyznaczonego terminu, podając powody jego przekroczenia, jak również wyznaczają nowy termin, który uznają za konieczny dla wydania decyzji w sprawie wniosku. Do decyzji pisemnych, które odmowne, lub które miałyby konsekwencje niekorzystne dla osób, których dotyczą, organy celne dołączają uzasadnienie oraz wzmiankę o możliwości odwołania.
Decyzje podlegają natychmiastowemu wykonaniu przez organy celne z wyjątkiem przypadków, dotyczących decyzji od których wniesiono odwołanie.
Jednakże w przypadku gdy organy celne mają uzasadnione powody by sądzić, że zaskarżona decyzja jest:
1. sprzeczna z przepisami prawa celnego, lub
2. gdy istnieje obawa spowodowania nieodwracalnej szkody dla osoby zainteresowanej, wstrzymują w całości lub w części wykonanie takiej decyzji.
Jeżeli zaskarżana decyzja nakłada należności celne przywozowe lub należności celne wywozowe, wstrzymanie jej wykonania uzależnione jest od złożenia zabezpieczenia. Jednakże nie wymaga się złożenia zabezpieczenia, jeżeli mogłoby to spowodować ze względu na sytuację dłużnika, poważne trudności natury gospodarczej lub społecznej.
Decyzja korzystna dla osoby zainteresowanej zostaje uchylona, jeżeli została podjęta na podstawie nieprawidłowych lub niekompletnych informacji oraz jeżeli:
*wnioskodawca wiedział lub powinien wiedzieć o tej nieprawidłowości lub niekompletności, i
*nie mogła zostać podjęta na podstawie prawidłowych i kompletnych informacji.
O uchyleniu decyzji powiadamia się osobę, której decyzja dotyczy. Uchylenie decyzji jest ważne od dnia jej podjęcia.
Decyzja korzystna dla osoby zainteresowanej może zostać cofnięta, jeżeli osoba, której ona dotyczy, nie podporządkuje się obowiązkowi, który nakłada na nią ta decyzja.
Osoba, której decyzja dotyczy, zostaje powiadomiona o jej cofnięciu lub zmianie.
Cofnięcie lub zmiana decyzji staje się skuteczne z dniem powiadomienia. Jednakże w wyjątkowych przypadkach i o ile będą wymagały tego wynikające z prawa interesy osoby, której decyzja dotyczy, organy celne mogą odroczyć datę, z którą cofnięcie lub zmiana decyzji staje się skuteczna.
Zgodnie z przepisem art. 10 WKC przepisy art. 8 i 9 nie naruszają przepisów krajowych, zgodnie z którymi decyzja nie nabiera mocy lub traci moc z przyczyn niepozostających w związku z przepisami prawa celnego.
Należy mieć na uwadze, iż RWKC znajdują się szczegółowe przepisy dotyczące cofania lub uchylania decyzji, zawarte w - art. 3 i 4, art. 261 ust.3, art.265, art.270 i in.
Każda osoba ma prawo odwołać się od decyzji organów celnych w zakresie stosowania przepisów prawa celnego, dotyczącej bezpośrednio i indywidualnie tej osoby.
Odwołanie należy złożyć w Państwie Członkowskim, w którym decyzja została wydana lub w którym wystąpiono z wnioskiem o jej wydanie.
ODWOŁAĆ SIĘ MOŻNA:
a) w pierwszej instancji - do organów celnych wyznaczonych przez Państwa Członkowskie ( w Polsce ? organ II instancji właściwy w sprawach celnych - dyrekror Izby Celnej w sprawach należących w I instancji do naczelnika urzędu celnego),
b) w drugiej instancji - do niezależnej instytucji, którą może być organ wymiaru sprawiedliwości lub wyspecjalizowany organ równorzędny, zgodnie z przepisami obowiązującymi w Państwach Członkowskich ( w Polsce - sądy administracyjne).