Hormony na ściągę

Homeostaza (w utrzymaniu homeostazy biorą udział wszystkie współdziałające ze sobą układy i organy, jednak funkcję koordynacyjną i kontrolującą spełnia układ nerwowy i hormonalny; układ nerwowy steruje szybkimi funkcjami elektrycznymi, układ hormonalny funkcjami biochemicznymi(wolnymi); oba układy wzajemnie uzupełniają się, a przenikanie ich funkcji najlepiej widać w pracy podwzgórza, które jest częścią międzymózgowia; tu zbiegają się włókna nerwowe przekazujące sygnały ze środowiska zewnętrznego i wewnętrznego. Reakcją podwzgórza jest wydzielanie neurohormonów wpływających na fizjologię organizmu)
Działanie hormonów Hormony mogą wpływać na przyspieszenie, zwalnianie, a także inicjowanie reakcji metabolicznych w komórce, a także na przepuszczanie błon komórkowych; różne hormony znajdują się w całym krwioobiegu, docierają do wszystkich komórek, ale tylko niektóre z tych komórek reagują na określony hormon; odbywa się to za pośrednictwem receptorów komórkowych i tylko komórki posiadające odpowiedni receptor będą reagowały na określony hormon.; białko receptora może być wbudowane nieruchomo w plazmalennę (błona komórkowa) tak jak jest to w przypadku hormonów peptydowych i pochodnych aminokwasów lub może stanowić wolny składnik cytoplazmy jak w przypadku hormonów sterydowych ;każdy hormon wydzielany jest bezpośrednio do krwi(wydzielanie dokrewne); gruczoły produkujące hormony nie mają przewodów wyprowadzających; jeśli hormon powstaje w narządzie w wyspecjalizowanym do tego celu – to jest to gruczoł dokrewny; część hormonów jest produkowana w tkankach lub nawet pojedynczych komórkach nie wyspecjalizowanych w tym kierunku – są to hormony tkankowe
Budowa hormonów (hormony mają różną budowę chemiczną ; dzielimy je na dwie grupy: zbudowane z aminokwasów lub związków pochodnych(hor. podwzgórza) przysadki, szyszynki, tarczycy, przytarczyc, trzustki i rdzenia nadnerczy; pochodne choresterolu (hormony sterydowe, steroidowe – hormony kory nadnerczy oraz gonad); łożysko wytwarza hormony obu rodzajów;
Ujemne sprzężenie zwrotne – w podwzgórzu znajdują się komórki nerwowe , które zamieniają sygnał elektryczny na biochemiczny(wydzielanie hormonów przez neurony nazywa się neurosekrecją); są tu jednocześnie neurony wrażliwe na hormony krążące we krwi; podwzgórze jest łącznikiem między układem nerwowym i hormonalnym; produkuje ono liberyny(uwalniające hormony tropowe przysadki mózgowej) oraz statyny (hamujące uwalnianie hormonów tropowych); przysadka mózgowa spełnia nadrzędną funkcję regulatora wydzielania w całym organizmie właśnie przy pomocy hormonów tropowych; hormony tropowe wydzielane przez przysadkę pobudzają czynność wydzielniczą innych gruczołów; z kolei hormony wydzielane przez gruczoły docelowe dla hormonów tropowych nie tylko działają na określone tkanki , ale także hamują wydzielanie hormonu tropowego przez przysadkę. Taki sposób regulacji nazywa się ujemnym sprzężeniem zwrotnym; większość gruczołów dokrewnych współdziała z przysadką na tej zasadzie.
Gruczoły dokrewne u człowieka przysadka mózgowa, szyszynka, gruczoły przytarczyczne, tarczyca, grasica, nadnercze, trzustka, jajniki lub jądra

Gruczoł dokrewny Hormony Działanie Niedobór Nadmiar
Podwzgórze Wydzielane do układu wrotnego przysadki i z krwią trafiają do przedniej i środkowej przysadki Liberyny Uwalniają hormony tropowe z przysadki
Statyny Hamują uwalnianie hormonów tropowych
Przekazywane za pomocą zakończeń nerwowych do tylnej (nerwowej) części przysadki Wazopresyna antydiuretyna AOH Pobudza wchłanianie H2O z kanalików nerkowych Moczówka prosta Nadmiar H2O w organizmie
oksytocyna Pobudza skurcze macicy i jajowodów
Przysadka mózgowa0,7gprzedni płat Somatotropina (hormon wzrostu) Regulacja przemiany materii, stymulacja wzrostu, podziału komórek, syntezy białek; karłowatość Gigantyzm- wiek dziecięcy, po okresie wzrostu- akromegalia
Prolaktyna Pobudza wytwarzanie mleka przez gruczoły mleczne , hamuje wydzielanie hormonu folikulopropowego i lutinizującego, utrzymuje owulacje
Tyreotropina Pobudza czynność tarczycy
Przysadka mózgowa cd. Hormon lutenizujący- luropina Współdziała z folikulotropiną w jajnikach pobudza owulacje i rozwój ciałka żółtego w jądrach pobudza produkcje testosteronu
Hormon folikulotropowy folikulotropina Reguluje czynności gonad, produkcję hormonów płciowych i gametogenezę
Syszynka melatonina Antagonista melanotropiny wpływa na ośrodki snu i czuwania, zwiększa koncentracje barwnika w skórze, wpływa na dojrzewanie płciowe Opóźnienie dojrzewania płciowego Przedwczesny rozwój narządów płciowych
Tarczyca Tyroksyna –hormon T4 Trójjodotynina – T3 Przyspieszają przemianę materii Wiek dojrzały –obrzęk śluzowaty(obniżona temp. Ciała, ospałość, obrzmiała skóra, wpadanie włosów); wole –niedobór joduWiek dziecięcy – kretynizm, niski iloraz inteligencji, karłowatość, nie dojrzewa płciowo Basadowa – podwyższona temperatura ciała, wychudzenie, nerwowość, wytrzeszcz oczu
kalcytonina Antagonista parathormonu hamuje resorpcję wapnia z kości , powodując zmniejszenie stężenia wapnia we krwi
Przytarczyce parthormon Pobudza resorpcje wapnia z kości jelit, zwiększa stężenie wapnia, zmniejsza stężenie fosforu we krwi Tężyczka-nadwrażliwość mięśni i nerwów; może prowadzić do drgawek , kurczy, śmierci Zmiękczenie kości, łamliwość, mniej wrażliwe mięśnie, kamienie nerkowe
Grasica Tymozyna Pobudza produkcję limfocytów i dojrzewanie limfocytów Obniżenie liczby limfocytów we krwi, zanik odporności typu komórkowego
tymoboietyna Hamuje przewodzenie między neuronami a komórkami mięśni Wzrost siły skurczów mięśni osłabienie
TrzustkaWyspy Landgerharsa Kom beta – insulina Wiązanie glukozyw glikogen w wątrobie, zmniejsza stężenie glukozy we krwi Cukrzyca – wydalanie cukru z moczem, pragnienie, utrata wagi, tzw.kwasica Hipoglikemia-niedobórKonwulsja, utrata przytomności
Kom alfa- glukagon Uwalnia glukozę z glikogenu do krwi
NadnerczaKora-pochodzenia gruczołowego Kortyzol Przemiana aminokwasów w glukozę, tłumienie reakcji odpornościowych Choroba Addisona- za mało glukozy; utrata sodu z moczem, brązowienie skóry może doprowadzić do wstrząsu Choroba Cuschinga- obrzęk twarzy, otyłość tułowia, podniesienie poziomu glukozy, obniżona odporność

Nadnercza cdRdzeń –pochodzenia nerowowego Aldosteron Reguluje zawartość sodu i potasu w płynach tkankowych Zmniejszenie resorpcji jonów Zbyt duża resorpcja jonów
Androgeny Rozwój drugorzędowych cech płciowych męskich, regulacja gospodarki białkowej Hamowanie syntezy białek Przedwczesne dojrzewanie chłopców, maskulinizacja dziewcząt
Adrenalina, noradrenalina Hormon walki, pojawia się w stresie, powoduje wzrost ciśnieniakrwi, tępa bicia sercai oddechu, wzrost poziomu cukru we krwi
Jądra Testosteron Drugorzędowe cechy płciowe, popęd płciowy, czynniki rozrodcze Wysoki głos(brak mutacji), brak owłosienia twarzy, wąskie barki, zbyt gruba podskórna warstwa tkanki tłuszczowej, zaburzenia popędu płciowego i płodności ; zatrzymanie wody w organizmie;
Jajniki Estradial Drugorzędne cechy płciowe, cykl płciowy, popęd płciowy Niekobieca budowa ciała, zbyt wąskie biodra, cienka warstwa podskórnej tkanki tłuszczowej, zaburzenia popędu płciowego płodności
Progesteron Kontrola przebiegu ciąży