Koloniści Amerykańscy w walce o niepodległość
1. kolonie angielskie w Ameryce Północnej:
- 1607 – Jamestown w Wirginii ;
- Nowa Anglia ; północ – zaczęli osiedlać się Anglicy, głównie prześladowani z Wielkiej Brytanii purytanie.
- Pensylwania, Maryland ; środek – wielkie własność feudalne
- Wirginia, Karolina ; południe – plantacje
- 1664 – Anglicy zdobywają Nowe Niderlandy (Nowy Jork, New Jersey)
Rządzili głównie gubernatorowie, istniały jednak samorządy lokalne i organy przedstawicielskie.
W połowie XVIII w. Istniało 13 kolonii angielskich, które działały na zasadzie oddzielnych państewek.
wolność i swoboda polityczna
swoboda religijna
rewolucyjne wydarzenia w krajach macierzystych
2. Przyczyny wojny o niepodległość:
- Rozluźnienie kontroli ze strony Wielkiej Brytanii
- 1764 – uchwała parlamentu angielskiego o opłatach stemplowych w koloniach – rodzaj podatku od wszelkich transakcji handlowych, aktów prawnych i druków
fala protestów ; chęć kolonizatorów do posiadania miejsca w parlamencie
- 1767 – wprowadzenie podatku w formie opłat celnych od wielu produktów (szkło, herbata, papier) sprowadzanych przez kolonie
Amerykanie zastosowali bojkot towarów angielskich
rząd brytyjski ugiął się i odwołał nowe cła ; zachował tylko podatek od herbaty
- 1773 – ustawa o herbacie – kampania wschodnioeuropejska posiada monopol na handel tym produktem
12.VI.1773 – bostońskie picie herbaty – bostończycy przebrani za Indian zatapiają statek z ładunkiem herbaty
wiosną 1774 – parlament w odwecie uchwalił 4 ustawy represjonujące Massachuesetts
VI.1774 – zwołanie przez Amerykanów Kongresu Kontynentalnego – 12 kolonii (bez Georgii) ; stanęli w obronie Massachuesetts ; ogłoszono bojkot towarów angielskich ; utworzenie milicji obywatelskiej
3. Deklaracja Niepodległości - 4.VII.1776
- 1775 – w New Hempshire dochodzi do pierwszej wymiany strzałów między Amerykanami, a Anglikami
- V.1775 – drugi Kongres Kontynentalny – powierzenie dowództwa Jerzemu Waszyngtonowi
- 1776 – pojawiają się hasła niepodległościowe – Thomas Paine – broszura ‘Zdrowy rozsądek’
- I.1776 – Massachusetts podejmuje uchwałę o niepodległości ; później reszta stanów
- 04.VII.1776 – Kongres przyjął Deklarację Niepodległości, której projekt opracował Thomas Jefferson
filozoficzne podstawy prawa narodu amerykańskiego
podstawowe prawa obywateli (wolność, równość)
4. Stosunek państw europejskich do wydarzeń w Ameryce
- faza krytyczna wojny – słabo wyszkolona milicja odnosi niepowodzenia
powołanie prze Kongres regularnej armii oraz udzielił specjalnego pełnomocnictwa Waszyngtonowi
udział w wojnie Tadeusza Kościuszki i Kazimierza Pułaskiego
- 17.X.1777 – zwycięstwo Waszyngtona pod Saragotą
- Beniamin Franklin we Francji
korzystne traktaty handlowe
sojusz
blokada ekonomiczna Ameryki
zawiązanie Ligi Zbrojnej Neutralności przez Rosja, Dania, Szwecja, Holandia, Portugalia, państwa włoskie, Austria i Prusy
- koniec 1780 – ataki Wlk. Brytanii na Holandię ; powszechna wojna morsko-kolonialna
- 1781 – wygrywają Amerykanie
- X.1782 – podpisanie preliminarzy pokojowych między Anglią, a Stanami Zjednoczonymi
5. Warunki pokoju wersalskiego
- 3.IX.1783 – podpisanie pokoju
Stany zyskują suwerenność
Otrzymują rozległe terytoria na wschód od Missisipi i na południe od Wielkich Jezior
6. Konstytucja Stanów Zjednoczonych:
Przyczyny potrzeby reform:
- Problemy gospodarcze ; inflacja
- jesień 1786 – wybuch powstania farmerów
1787 – powołanie w Filadelfii Federalnej Konwencji Konstytucyjnej, która miała opracować nową ustawę zasadniczą. Spory między Północą (zakaz niewolnictwa, federalne taryfy celne), a Południem (utrzymanie niewolnictwa, liberalizm celny).
- 17.IX.1787 – uchwalenie pierwszej konstytucji na świecie – Konstytucji Stanów Zjednoczonych:
podział władzy stanowej i federalnej
stany zachowały swoje własne konstytucje, ordynacje wyborcze, skarb, administrację i policję
o niewolnictwie decydowały stany
jednolita waluta i polityka zagraniczna, podatki i sądownictwo
trójpodział władzy
władza ustawodawcza – Kongres złożony z Senatu i Izby Reprezentantów ; władza wykonawcza – prezydent wybierany na 4 lata, odpowiadający przed Kongresem, głowa państwa, zwierzchnik sił zbrojnych, szef rządu powołujący i odwołujący ministrów, mianował wyższych urzędników, oficerów i sędziów federalnych
ustrój: federacja
1789 – pierwsze wybory prezydenckie, które wygrywa Jerzy Waszyngton
1791 – poprawki do Konstytucji:
o wolności obywateli, bezpieczeństwie osobistym
wolności religii, słowa i druku
prawo do posiadania broni