Udowodnij, że literatura pozytywizmu propaguje ideały epoki.

Pozytywizm jest epoką przypadającą na lata w Polsce 1864-1890, natomiast w Europie 1840-1870. W tych latach żyło i tworzyło wielu wybitnych pisarzy, poetów, publicystów, np. Bolesław Prus, Henryk Sienkiewicz, Eliza Orzeszkowa, Adam Asnyk, Fiodor Dostojewski. Honoriusz Balzac. Podejmowali oni wiele różnych tematów, które opierały się na głównych hasłach pozytywizmu.

Mogłoby się wydawać ,że pozytywizm jest epoką szarą i przyziemną. Tak jest ale jeśli porównamy ją z romantyzmem. Pozytywiści propaguje idee pracy, zamiast walki zbrojnej, jedność społeczeństwa, a nie działanie poszczególnych jednostek. Pozytywiści kierowali się w życiu rozsądkiem, a nie miłością która doprowadziła wielu romantyków do nieszczęścia, a nawet samobójstwa.

Główne hasła pozytywizmu głoszone przez polskich twórców, to: praca u podstaw, praca organiczna, a także emancypacja kobiet, asymilacja żydów. Kładli nacisk na to by wszystko co się robi było utylitarne, utylitarna również ma być literatura.

Hasło-emancypacja kobiet –podjęła Eliza Orzeszkowa w swym dziele publicystycznym, pt. „ Kilka słów o kobietach”, w którym domaga się równych praw dla kobiet.

Ideę asymilacji mniejszości narodowej podjęła się Maria Konopnicka w noweli „Mendel Gdański” oraz Eliza Orzeszkowa w artykule „O Żydach i kwestii żydowskiej”.
W noweli Mendel Gdański autorka przedstawiła los starszego człowieka Mendla Gdańskiego, który był Żydem, ale mieszkał w Polsce. Od wielu lat pracował dla społeczeństwa polskiego. Opiekował się wnukiem –Jakubem. Mendel nie wstydził się tego, że był Żydem, ale był oburzony, że jest źle traktowany przez władze i przeciwników tej mniejszości. Mendel nie skorzystał z pomocy sąsiadów, podczas „bicia Żydów”. Nie poddał się tylko stwierdził:

„Nu u mnie umarło serce do tego miasta”.

Orzeszkowa miała żal że Żydzi byli uważani za oszustów handlowych i przez to byli źle traktowani. Nawoływała do tego by najpierw ludzie poznali dokładnie Żyda a później go oceniali.

W powieści „Lalka” B. Prus poprzez charakterystyke bohaterów, zawarł postulaty takie jak: szacunek do nauki, praca u podstaw. Przedstawił trzech idealistów: Rzeckiego, Wokulskiego i Ochockiego. Rzecki był zwolennikiem Napoleona, wierzył niego i w to że on mógł pomóc Polsce w odzyskaniu nipodległości. Wokulski pomagał biedocie, rozumiał los prostytutek, szanował naukę. Mimo że miał majątek po Minclach dalej pracował.

Hasło rozwoju nauki Prus głosił przez przedstawienie idealisty Ochockiego. Był on naukowcem, nie interesowały go spotkania towarzyskie. Chciał dojść do czegoś w życiu dlatego wybrał naukę.

Powieść „ Nad Niemnem” jest dziełem typowo pozytywistycznym. Orzeszkowa przedstawiała w nim jak ważna jest praca oraz szacunek do historii, tradycji . Postulowała też ideał pracy organicznej i pracy u podstaw.

Jedną z bohaterek Nad Niemnem jest Justynka Orzelska. Odrzuciła ona miłość szlachcica Teofila Różyca oraz Zygmunta Korczyńskiego, a wybrała Jana Bohatyrowicza, a wraz z nim ciężką pracę. Przy wyborze kierowała się rozsądkiem. W przeciwieństwie do Marty Korczyńskiej nie bała się pracy. Justynka chciała dzielić się swoją wiedzą, z tymi którzy mają jej mniej. Odkąd poznała Jana Bohatyrowicza znalazła sens w życiu i jest nim praca.

Orzeszkowa przedstawiła w Nad Niemnem, jak ważna jest praca dla Bohatyrowiczów oraz Justyny Orzelskiej, Witolda i Benedykata Korczyńskich. Bohatyrowicze w pracy odnajdują sens życia . Dzięki niej są szczęśliwi.

Witold Korczyński, studen agronomii swoje plany związane z gospodarstwem opiera na nauce. Popiera postęp techniczny, poucza chłopów, przekazuje im swoją wiedzę.

Orzeszkowa przedstawiając motyw mogiły powstańczej propaguje idee „krzepnięcia serc”. Społeczeństwo polskie nie może się załamywać, musi być dobrej myśli, że niewola niedługo się skończy. Dlatego powinno pracować i działać jak jeden organizm.

Idee epoki zawarte są też w nowelach Antek, Janko Muzykant. Prus jak i Sienkiewcz przedstawiają ja tragiczny jest los biednych utalentowanych dzieci. Głoszą aby pomagać społeczeństwu chłopskiemu. Aby dostrzec talenty dzieci nie tylko te do pracy na roli.

Szacunek do nauki ma także Joanna Lipska z noweli A.B.C. Mimo, że została ukarana przez zaborców za naukę dzieci polskich, pracuje dalej. Dalej je naucza. Walczy cicho z zaborcą. Orzeszkowa głosi by nauka się rozwijała, a ludzie z wyższych sfer pomagali chłopom.
W noweli Tadeusz autorka pisze że brak jest zainteresowania życiem wsi oraz opieki nad dziećmi.

Myślę ,że literatura powszechna także postulowała ideały epoki, np. Ojciec Goriot Balzaca. Gdyby bohaterowie kierowali się w życiu rozsądkiem byliby szczęśliwsi.

Ideały epoki propaguje również poeta Adam Asnyk w swoich artykułch jak i wierszach. Przede wszystkim pragnie aby nie zapomnieć o historii, przeszłości. Należy tworzyć przyszłość wyciągając wnioski z błędów popełnionych przez „starych”.

Myślę , że na podstawie niektórych wyżej opisanych dzieł literatura pozytywizmu propaguje ideały epoki. Twórcy pozytywizmu postawili sobie za cel: tworzenie tego co jest utylitarne. Uważam ,że wywiązali się z tego bardzo dobrze. Głoszone przez nich postulaty są potrzebne nawet dziś.

Poprzez literaturę twórcy pozytywizmu chcieli pokazać ludziom co jest najważniejsze w życiu, jak należy żyć aby odzyskać wolność. Głosili też jak ważne jest to aby w życiu kierować się rozsądkiem.

Postulaty pozytywistów są aktualne.Ważne jest to aby społeczeństwo współpracowało, żyło jak jeden organizm, kobiety i mężczyźni mieli równe prawa, panowała tolerancja wobec mniejszości narodowych. O tym jak jest to cenne można przekonać się m. in. Po przeczytaniu chociaż części utworów pozytywizmu.

Społeczeństwo powinno być zbudowane z jednostek szczęśliwych, rozsądnych i mądrych, wiedzących czego pragną od życia. A gdy tak się stanie to oznaczać to będzie , że marzenia pozytywistów się spełniły.

Dodaj swoją odpowiedź