Bulimia-chorobliwe obżarstwo

Spis treści :

Wstęp

I Pojęcie bulimii
II Przyczyny choroby
III Objawy i powikłania
IV Leczenie bulimii
Zakończenie
Bibliografia



WSTĘP

Dwudziesty wiek przyniósł nam niesamowite zmiany we wszystkich dziedzinach. Nie ominęły one także dziedzin dotyczących estetyki i ogólnie pojętego poczucia piękna. Zmieniło się spojrzenie na świat, na człowieka. To co kiedyś było oznaką piękna i dostatku, czyli obfite kształty, przestały zachwycać. Obowiązujące kanony bezlitosnej mody zaczęły natomiast lansować smukłą sylwetkę. Zgrabna sylwetka, smukłe ciało stało się jakby przepustką do lepszego życia, stało się szansą dla tysięcy młodych ludzi na zdobycie sławy i pieniędzy. Nic więc dziwnego, że cały świat zwariował na punkcie odchudzania. Zarówno medycyna jak i środki masowego przekazu twierdzą z pełnym przekonaniem, że tłuszcz jest zbędny i szkodliwy. Już małe dzieci przesiąknięte są tą propagandą chudości. Idea, że szczupłe jest lepsze, zyskała w dzisiejszej kulturze taką moc, że wywiera już ogromny wpływ na najmłodszych. Dziewczęta i młode kobiety za wszelką cenę chcą stracić na wadze, nie stroniąc od metod szkodliwych dla zdrowia. Odkrywają „złoty środek”, mający uchronić je przed przytyciem – wymioty, pigułki przeczyszczające, środki moczopędne. Na początku wydaje się im, że mogą zapanować nad częstotliwością objadania się i przeczyszczania, ale z czasem przekonują się, że już nie potrafią tego kontrolować.




1. Pojęcie bulimii

Sam termin "Bulimia" pochodzi z języka greckiego i oznacza "Wilczy apetyt".
Drugi po Hipokratesie lekarz starożytności GALEN wspomniał w II w n.e. o chorobie, którą nazwał bulimus.Uważał, że powodują ją kwasy żołądkowe, które wysyłają do mózgu fałszywe sygnały. Do 1980 r była ona uważana za odmianę anoreksji. Obecnie zaburzenie to jest już dobrze znane współczesnej medycynie, która określa je jako:
Bulimia (hyperorexia, bulimia) oznaczająca obżarstwo i chorobliwie wzmożony popęd do pożywienia.
Z pewnością każdy z nas zastanawiał się, czym jest bulimia, skąd się bierze zaburzenie i jak się zaczyna.Komuś, kto z powodu bulimii nie cierpiał musi się ona wydawać dziwaczna i przerażająca.W ogólnym scharakteryzowaniu tego przypadku jest istotna teza, iż zaburzenia w łaknieniu rozwijają się wtedy, gdy jedzenie i waga ciała stają się obsesyjnym centrum nie zaspokojonych potrzeb psychicznych.
Objawy te występują w psychozach, niektórych nerwicach oraz niektórych zaburzeniach psychicznych na podłożu organicznym jako sposoby radzenia sobie z lękiem, dlatego też jest to choroba o podłożu psychicznym, a chorzy na nią zwykle czują się głodni nawet bezpośrednio po jedzeniu.Czasami po wymiotach odczuwają tak wielką ulgę, że pozwala ona kontynuować jedzenie i łagodzi niepokój wywołany obżarstwem.
Zachowanie bulimiczne dostarczają pewnych swoistych przyjemności, które wzmacniają przywiązanie do choroby i nadają jej właściwości nałogu podobnie jak narkotyki czy papierosy.Dla wielu bulimików przeczyszczenie jest formą moralnego
uzdrowienia, metodą przezwyciężenia niechęci do siebie spowodowanej obżarstwem.

W czasie objadania się tracą zupełnie nad sobą panowanie a podczas takiego seansu potrafią spożyć do 6 tysięcy kalorii na raz.
Bulimia rozkwita w atmosferze braku kontroli. Chorzy zatracają się w jedzeniu bez reszty, kierowani jakąś niewidzialną zewnętrzną siłą.
Bulimicy - szczególnie Ci, którzy na początku mieli nadwagę-modą stracić kilka kilogramów, ale ich waga zwykle nie spada poniżej normy.W przeciwieństwie do Anorektyków nie stają oni wyraźnie chudzi.Wciągu trzech czy czterech miesięcy może mieć miejsce cykliczne tracenia i przybierania na wadze.
Wedle Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, pracującego nad uściśleniem kryteriów rozpoznawania bulimii, występuje ona od 4 do 6 razy częściej niż anoreksja.Na podstawie licznych badań wykazano,że większość pacjentów dotkniętych bulimią to kobiety i jest to około 90%-95%. Dzielą one dni na "dobre", gdy nie odczuwają przymusu objadania się, i "złe" kiedy nie mogą powstrzymać łaknienia. Są świadome tego, że niepokój, nuda, stres i uczucie przykrości mogą wyzwalać okresy obżarstwa.Możliwych wyjaśnień tego zjawiska jest wiele, jednak bulimia jest zbyt złożonym zjawiskiem, w którym splatają się elementy fizjologiczne i psychologiczne i nie można jej wyjaśnić w jednoznaczny sposób.

Z natury bulimia jest utajona, jednak można ją zdiagnozować na podstawie pięciu kryteriów wyodrębnionych przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne
( DSN IIIR, 1987):
1.Powtarzające się przypadki objadania się : zjadanie wielkiej ilości pożywienia, w Krótkim czasie: Charakterystyczne jest tu, że duże ilości pożywienia są zjadane bardzo szybko i często zupełnie bez kontroli.


Bulimik potrafi przyjąć tysiąc do sześciu tysięcy kalorii na raz. Najczęściej spożywa potrawy słodkie, wysokokaloryczne, o konsystencji ułatwiającej szybkie jedzenie.
2. Pouczenie braku kontroli podczas objadania się:
Bulimik zupełnie traci kontrolę nad ilością pochłanianego przez siebie pożywienia, czuje się tak jakby coś w środku przejmowało nad nim władzę i sprzeciwiało, że nie zastanawia się on nad tym, co je, i jaka jest tego ilość, po prostu w tej chwili nie dba o to. Osoby cierpiące na bulimię twierdzą, że są w stanie zjeść wszystko nawet papier, czy psie jedzenie.
3. Przeczyszczenie:
Polega na regularnym wywołaniu wymiotów, stosowanie środków przeczyszczających, moczopędnych, pigułek dietetycznych, trzymania okresowej ścisłej diety, poszczeniu albo uprawianiu intensywnych ćwiczeń, które to czynności wynikają ze strachu przed utyciem spowodowanym bulimicznym popędem do objadania się.
4. Co najmniej dwie sesje objadania się i przeczyszczania na tydzień przez trzy miesiące: Częstotliwość objadania się i przeczyszczania jest ważnym kryterium, ponieważ obżeranie się nie świadczy jeszcze o bulimii. Wśród modelek, tancerzy czy sportowców przypadki wywołania wymiotów w celu zbicia wagi zdarzają się bardzo często, chociaż wcale nie oznaczają bulimii.
5. Trwała przesadna troska o wagę i wymiary ciała:
Osoby z bulimią przypominają chorych na anoreksję pod względem obsesji na punkcie jedzenia, wagi i wymiarów ciała, a także lękiem przed utyciem.




2. Przyczyny choroby

Przyczyny bulimii są złożone. Istotne znaczenie mają zarówno czynniki dziedziczne, jak i środowiskowe: kult szczupłości, wysokie oczekiwania wobec kobiety, która musi być ładna, zdolna, inteligenta, spełniać oczekiwania rodziców, koleżanek, szkoły lub pracodawców - jest to zazwyczaj nie do pogodzenia.
Napięcia i konflikty rodzinne są uważane za najważniejszą przyczynę bulimii. Osoba z bulimią stawia sobie nierealne do zrealizowania cele, do tego jest perfekcjonistką, przez co czuje, że nie jest w stanie sprostać wymaganiom rodziców. Często ma niskie poczucie własnej wartości, cierpi na depresję.
Istnieją doniesienia, że w stosunku do prawie połowy cierpiących na bulimię była stosowana przemoc fizyczna lub wykorzystywano ich seksualnie w przeszłości.

Inne przyczyny sprzyjające powstawaniu bulimii to :

- Traktowanie jedzenia jako namiastki miłości - osoba, która czuje się osamotniona, pusta i niekochana, je, aby zrekompensować te negatywne uczucia.
- Słaby kontakt z matką we wczesnym dzieciństwie
- Obrona przed seksem - niektóre kobiety obawiają się seksu. Otyłością wysyłają sygnał: "Nie jestem atrakcyjna, nie chcę seksualnych relacji".
- Stresujące wydarzenia życiowe (kłótnie, choroby, śmierć w rodzinie) - pacjenci z bulimią przejadają się, ponieważ pokarm powoduje wydzielanie w mózgu serotoniny, która może poprawić ich samopoczucie i ułatwić odprężenie i wypoczynek.


- Potrzeba bliskości drugiej osoby, z którym osoba chora nie potrafi sobie poradzić.
- Niska samoocena :towarzyszące im częste okresy niepokoju, które mogą łagodzić gwałtowne napady obżarstwa.
- Zaburzenia mechanizmów samoregulacji i samokontroli.
- Uszkodzenie ośrodka sytości w mózgu.



3. Objawy i powikłania


Choć na pozór bulimik wygląda zdrowo, choroba jednak zbiera swoje żniwo. Rodzina i przyjaciele mogą bardzo długo nie zdawać sobie sprawy z choroby, gdyż przeważnie napady objadania się i przeczyszczenia utrzymane są w tajemnicy.
Czujny lekarz, dentysta, członek rodziny, trener czy psycholog szkolny są w stanie dostrzec następujące symptomy wskazujące na częste, regularne wymiotowanie:
- arytmia pracy serca
- powiększenie gruczoły szyjne
- rany na przełyku
- przepuklina
-zakażenie gruczołów ślinowych
- blizny na grzbiecie dłoni od częstego wkładania do gardła w celu wywołania wymiotów.
Dentysta może zauważyć inne oznaki, takie jak:
- zniszczone przez kwasy żołądkowe szkliwo
- liczne dziury w zębach
- ubytki zębów
- poważne schorzenia dziąseł
Rodzina i przyjaciele mogą dostrzec następujące objawy:
- zawroty głowy
- omdlenia
- skargi na zmęczenie, bóle mięśni i gardła.


Jeżeli bulimia nie jest wcześnie wykryta i leczona może prowadzić do poważnych powikłań zarówno fizycznych jak i psychicznych.
Efekty fizyczne nie leczonej bulimii to:

- odwodnienie: brak równowagi elektrolitycznej. Jest to bardzo niebezpieczne, gdyż prowadzi do zaburzenia pracy serca, a w wyniku tego do nagłej śmierci.
-postępujące uszkodzenie nerek. Bulimicy, którzy są przez cały czas odwodnieni na skutek utrzymania surowej diety, nadużywania środków przeczyszczających i wymiotów są narażeni na niebezpieczeństwo zachorowania na kamienicę nerkową.
- Hipoglikemia albo niski poziom cukru. W odpowiedzi na nadmiar cukru trzustka wytwarza nadmiar insuliny, która zmniejsza poniżej normy poziom cukru we krwi.To z kolei wywołuje jeszcze większą ochotę na słodkie potrawy.Częste objadanie się prowadzi do hipoglikemii, która objawia się bladością, skłonnością do pocenia się, dużym rozchwianiem emocjonalnym lub atakami padaczki.

Wśród bulimików, którzy wymiotują pięć lub więcej razy dziennie może wystąpić samoczynne zwracanie jedzenia.Pacjent może mieć tu duże trudności z utrzymaniem jedzenia przez dłuższy czas w żołądku.Nadużywanie środków przeczyszczających wywołuje ubytki potasu, sodu i magnezu w okrężnicy.Rezultatem tego mogą być silne bóle brzucha i zatwardzenia.
Oprócz licznych zaburzeń fizycznych bulimia wywiera różnorodny wpływ na psychikę człowieka.Poważną konsekwencją o podłożu psychicznym jest poczucie podporządkowania jedzeniu.Gdy objadanie się i przeczyszczanie jest częste i utrwala się, osoba cierpiąca na bulimię nagle dostrzega, że jej całe życie obraca się wokół żywności.

Cykl objadania się i przeczyszczenia staje się podstawową organizacją całego
dnia.Bulimik pragnie stłumić w sobie pęd do obżarstwa, ale gdy zaczyna się objadać nie jest w stanie przestać.Jest to silniejsze od niego.Choć bulimik sprawia często wrażenie osoby towarzyskiej w rzeczywistości czuje się samotny.Chorzy bardzo często izolują sie od otoczenia,unikaja kontaktów i nie angażuja się w związki partnerskie.
Optymistyczne u osoby cierpiącej na bulimię jest to, że nie popada ona w stany apatii albo rozdrażnienia, ponieważ w przeciwieństwie do wycieńczonego anorektyka nie zużywa zapasów tłuszczu z mózgu i całego organizmu.Z tego też powodu bulimicy są mniej krnąbrni od anorektyków i łatwiej namówić ich na podjęcie leczenia.
Wielu bulimików zdaje sobie sprawę ze swojej choroby i dochodzą do wniosku, iż potrzebna jest im pomoc specjalisty.



4. Leczenie bulimii

Ważną rolę w leczeniu odgrywa psychoterapia i terapia rodzinna. Bulimicy rzadko bywają hospitalizowani.Ma to miejsce jedynie w takim przypadku, gdy znajdują się oni w głębokiej depresji lub gdy chcą natychmiast zerwać z cyklem ciągłego objadania się i wymiotów. Z zasady, gdy osoba taka zjawia się w szpitalu, nadwaga zaczyna zagrażać jej zdrowiu i musi schudnąć.Z reguły sama dieta nie jest wystarczającym zabiegiem. Konieczna jest pomoc psychoterapeutyczna.W takim wypadku moga być prowadzone terapie behawioralne lub poznawcze.
Terapia behawioralna polega głównie na zmianie destrukcyjnych zachowań (w tym przypadku - napadów obżarstwa - wymiotów) ; sesje poświęcone są badaniu poszczególnych typów zachowania i jak można im zapobiegać, pacjent otrzymuje szczegółowe instrukcje pomiędzy kolejnymi sesjami.
Terapia poznawcza pozwala na odkrycie mechanizmów kierujących tego typu zachowaniami, zarówno w postaci emocji, jak i podświadomych myśli z tym związanych. Psychoterapia grupowa lub indywidualna skupia się na poznawaniu doświadczeń emocjonalnych, ich związku z występowaniem bulimii. Przykładem takim jest nakłanianie pacjenta do spożycia dużej ilości pożywiania zgodnie z “bulimicznym przyzwyczajeniem”, a następnie powstrzymania wymiotów, oraz opisania przeżywanego doznania. Najczęściej są to wyrzuty sumienia. Stosuje się również zachęcanie pacjenta do spożywania “niedozwolonych” produktów pomiędzy seansami. Całkiem pomocne mogą się okazać leki przeciwdepresyjne, takie jak selektywne inhibitory wychwytu serotoniny - SSRI, fluoxetyna (Prozac), lub sertralina (Zoloft), które obecnie łączy się z opracowanymi wcześniej terapiami psychologicznymi.

Podczas leczenia bardzo ważna jest kontrola pacjenta nad jego zachowaniami żywieniowymi, w których istotną rolę odgrywają podstawowe zasady żywienia prezentowane poniżej.

Sposób jedzenia :
- jeść na siedząco
- korzystać z talerza, sztućców
- nie zajmować się niczym innym(lektura, telewizją)
- po kilku kęsach na chwilę odkładać sztućce
- przed połknięciem dokładnie pogryźć pokarm
- w połowie dania zrobić kilkuminutową przerwę
- po posiłku natychmiast odejść od stołu

Organizacja posiłków:
- planować każde spożycie posiłków (z uwzględnieniem przekąsek) na cały tydzień
- ograniczyć spożycie wszystkich posiłków, także ulubionych
- nie spożywać nieprzewidzianych posiłków
- przed każdym posiłkiem chwila relaksu
- używać małych naczyń i talerzy
- w zasadzie nie podawać do stołu
- resztki wyrzucać natychmiast

Zakupy :
- należy je robić po posiłkach
- postępować wg listy (żadnych nieprzewidzianych zakupów)

wskazane kupowanie produktów wymagających wcześniejszego przygotowania
- brać pieniądze przewidziane na dokonanie zakupów (żadnych dodatkowych)

Robienie porządków :
- usunąć rozproszone produkty
- “niebezpieczne” produkty wyrzucić do śmieci
- żywność ma być umieszczona w jednym miejscu, najlepiej nie w polu widzenia

Podstawowe terapie :
Powrót do stałych godzin spożywania posiłków, w skład których mają wchodzić potrawy gotowane.
Prowadzenie dziennika rodzajów posiłków, ich pór spożywania oraz okoliczności w jakich spożycie nastąpiło; cel: uświadomienie, jakie czynniki zewnętrzne wzbudzają pragnienie jedzenia (np. bodźce zmysłowe jak obecność apetycznych produktów w zasięgu wzroku, czynniki społeczne jak niechęć w odmawianiu proponowanego przez kogoś poczęstunku oraz reakcje emocjonalne jak złość, smutek itp.).
Terapia zachęcająca do jedzenia produktów, których spożycia pacjent zaniechał
( z wyjątkiem okresów bulimii i obżarstwa) oraz do prowadzenia dziennika opisującego przeżywane uczucia podczas ich spożywania. Zazwyczaj są to poczucie winy i uczucie własnej bezwartościowości.
Zwalczenie odrazy do swojego ciała; pacjentowi ukazuje się jego własne odbicie, (wyzbyte negatywnych o nim wyobrażeń)
ograniczenie wewnętrznego dialogu z samym sobą, mającego charakter, zaniżający własne wartości.


Wzmocnienie wiary w siebie pacjenta, nauczenie się przez pacjenta wyrażania i brania odpowiedzialności za swoje odczucia, bez przesadnych prób przypodobania się innym.W tym celu prowadzi się terapie (często grupowe) podczas których terapeuta zachęca do uzewnętrzniania np. złości, nienawiści czy miłości za pomocą słów a także bardziej emocjonalnie: przez okrzyki, łzy.
Terapia rodzinna, w czasie której lekarz próbuje wyjaśnić relacje panujące w rodzinie chorego oraz ujawnić konflikty, które stanowią w niej główną arenę wydarzeń.




ZAKOŃCZENIE

Ponieważ bulimia przebiega w ukryciu, trudno ocenić precyzyjne częstości zachorowań. Na podstawie prowadzonych od dłuższego czasu badań stwierdza się,iż częstotliwość występowania tej choroby stale wzrasta.
W przypadku wczesnego wykrycia i podjęcia leczenia symptomy choroby ustają i nigdy nie powracają. Najczęściej jednak zdarza się tak, że dany pacjęt już wyleczony powraca do starych nawyków, szczególnie w momencie stresu albo dużych zmian życiowych. Ten stan rzeczy wskazuje jak bardzo poważną chorobą jest bulimia i jak trudna jest jej terapia.
Niestety żyjemy w czasach sprzyjających rozwojowi zaburzeń nerwicowych i minie chyba jeszcze dużo czasu zanim ludzie będą potrafili skutecznie radzić sobie z lękiem i stresem, jaki jest wytworem współczesnej cywilizacji.








BIBLIOGRAFIA

1. Aleksandrowicz J., Nerwice, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich
W-wa 1988
2. Bilikiewicz A., Strzyżewski W., Psychiatria, PZWL, Warszawa 1992
3. Jablow M. M., Na bakier z jedzeniem, G.W.P, Gdańsk 1993

Przegląd stron internetowych :

4. http://www.artszkol.pl/zywnosc_i_zywienie/bulimia.htm
5. http://www.poradnia.pl/podstrony/czytelnia/anoreksja.html
6. http://www.resmedica.pl/ffxart6004.html
7. http://www.starostwo-soch.home.pl/ucms/index.php?pid=55
8. http://pl.wikipedia.org/wiki/Bulimia






w swojej pracy korzystałam tez z niektórych treści z waszego portalu,poukladalam all w logiczna całość dodałam pare zdań od siebie i wyszlo calkiem ladnie :) za ta pracę dostałam 5 :] polecam ;)